Cuba: Dode bij zeldzame anti-regeringsprotesten

Een man is overleden tijdens zeldzame anti-regeringsdemonstraties in Cuba die het eiland de afgelopen dagen hebben geschokt. Diubis Laurencio Tejeda (36) stierf maandag in een buitenwijk van Havana tijdens een botsing tussen demonstranten en politie.

Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken maakte hij deel uit van een groep die een overheidsfaciliteit aanviel. Het zei dat enkele demonstranten zijn gearresteerd. Maar getuigen zeggen dat de veiligheidstroepen mensen aanvielen die de straat op waren gegaan om te protesteren.

De zeldzame landelijke demonstraties tegen de regering begonnen op zondag, toen duizenden begonnen te protesteren tegen voedsel- en medicijntekorten, prijsstijgingen en de manier waarop de regering de Covid-19-epidemie aanpakt. Dergelijke ongeoorloofde openbare bijeenkomsten zijn illegaal in Cuba.

President Miguel Díaz-Canel heeft de demonstranten "contrarevolutionairen" genoemd. Zijn regering heeft geprobeerd de Verenigde Staten en hun economische sancties de schuld te geven van zowel de protesten als de bredere problemen van Cuba.

Er is nog geen officiële verklaring voor de dood van Diubis Laurencio Tejeda. Staatsmedia zeiden dat hij maandag betrokken was geweest bij "verstoringen" in de wijk La Guinera in Havana, waar een groep naar verluidt een overheidsfaciliteit zou hebben aangevallen. Het meldde dat verschillende anderen gewond waren geraakt, waaronder leden van de veiligheidstroepen.

In een verklaring van dinsdag beschuldigde het ministerie van Binnenlandse Zaken demonstranten van vandalisme, het stichten van branden en het aanvallen van zowel politie als burgers. Maar getuigen hebben gezegd dat de veiligheidstroepen vreedzame demonstranten hebben aangevallen die zich bij een spontane demonstratie in de buurt hadden aangesloten.

Waldo Herrera, die in het gebied woont, vertelde aan persbureau Reuters dat agenten hun wapens hadden getrokken en op de demonstranten begonnen te schieten. "Ik denk dat de communisten de controle hebben verloren, ze zullen geen oplossing voor deze situatie hebben", zei hij.

Dinsdag ging de politie in groten getale de straat op. Meer dan 100 mensen zijn gearresteerd en veel familieleden zijn op zoek naar informatie over hun verblijfplaats.

Een vrouw die op een politiebureau in Havana naar haar 21-jarige zoon vroeg, vertelde persbureau AFP dat hij uit zijn huis was gehaald, "geboeid en geslagen". Ze voegde eraan toe: "Ze namen velen uit de buurt, jong en oud."

Aanleiding protesten
De onrust begon met een demonstratie in de stad San Antonio de los Baños, ten zuidwesten van Havana, maar verspreidde zich al snel over het hele land. Op sociale media is te zien hoe mensen politieauto's omvergooien en staatswinkels plunderen die hun goederen in vreemde valuta prijzen. Voor veel Cubanen zijn deze winkels de enige manier om basisbehoeften te kopen, maar de prijzen zijn hoog.

De demonstraties lijken het resultaat te zijn van maatschappelijke uitputting als gevolg van verschillende economische en gezondheidscrises, zeggen analisten. De pandemie en de economische maatregelen van de regering hebben het leven in Cuba steeds moeilijker gemaakt.

Er zijn meldingen geweest van internetstoringen op het hele eiland. Cuba heeft de toegang tot mobiel internet in december 2018 uitgerold, maar het wordt gecontroleerd door de staat. Internet shutdown-waakhond NetBlocks zei maandag dat de door de staat gerunde internetprovider Etecsa de toegang tot platforms zoals WhatsApp en Facebook had geblokkeerd.

De Cubaanse journalist Camila Acosta, die schrijft voor de Spaanse krant ABC, is een van de arrestanten. De Spaanse minister van Buitenlandse Zaken, José Manuel Albares, riep dinsdag in een tweet op tot haar onmiddellijke vrijlating en vroeg Cuba om het recht van mensen om "vrij en vreedzaam" te demonstreren te respecteren.