Column: Bollywood

Al een paar jaar kijk ik in de spiegel en denk: “Deze man is te dik. Hij moet wat doen aan zijn lichaam.”
Anderhalf jaar geleden gaf mijn dochter mij een hometrainer/step cadeau en richtte een kamer in als sportkamer. De kinderen zijn uit huis. Er is ruimte genoeg. Aan de muur heeft ze met haar man een televisie/video opgehangen, zodat ik tijdens het steppen mijn gedachten kan laten afleiden door wat op het scherm te zien is.

Afvallen, dat is best moeilijk. Soms ga ik 1-2 weken op de hometrainer en dan zie ik er weer vanaf. Op een of andere manier lukt het me niet om het vol te houden.
Afgelopen week ben ik aan mijn tiende poging begonnen. Deze keer heeft mijn schoonzoon mij een stapel Bollywood video’s geleend om te kijken tijdens het trainen. Normaal kijk ik nooit naar Bollywoodfilms vanwege het vooroordeel dat ze vervelend en saai zijn. Nu ben ik gedwongen om naar ze te kijken en dan valt me een aantal zaken op.

Alle films hebben steevast een portie dansscènes. Dat komt me goed uit. Want als ik die slanke dames en heren wild zie dansen, dan ga ik onbewust zelf ook harder steppen.
Maar natuurlijk is het meest opvallende van de films de schoonheid van de vrouwen.
De enorme populariteit van de Hindostaanse films is volgens mij voor een deel te danken aan de mooie vrouwen die te zien zijn. Mannelijke en vrouwelijke kijkers dromen weg bij zoveel schoonheid. Het is alsof je in een bewegende modetijdschrift kijkt. John Johnson, de oprichter van het eerste glossy tijdschrift voor zwarten in Amerika, Ebony, heeft in zijn autobiografie geschreven dat mensen die altijd negatief geportretteerd zijn een enorme drang hebben om zichzelf terug te zien in mooie beelden. Misschien geldt dat ook voor de Aziatische wereld die gekoloniseerd is geweest en altijd de negatieve stereotypering door de Britten hebben moeten verdragen. Maar eerlijk gezegd denk ik dat het ook te maken heeft met een menselijke behoefte naar het genot van schoonheid in het leven.

Je hebt twee typen vrouwen in de Bollywood films. Het eerste type is beeldschoon en vooral sensueel. Als je haar ziet wil je direct met haar in bed duiken, voor de seks. Het tweede type is beeldschoon en betoverend. Als je haar ziet, wil je heerlijk met haar op de bank liggen, televisie kijken, knuffelen en kussen.
Mijn favoriet van het tweede type is Aishwarya Rai. Wat een verschrikkelijk mooie vrouw en wat een verschrikkelijk slechte actrice. Aishwarya Rai kan echt niet acteren. Ze komt niet overtuigend over in de karakters die ze moet uitbeelden. Maar ik heb gemerkt dat dat niet nodig is. Ik ben zo gebiologeerd door haar schoonheid, dat haar acteerprestaties me niet kunnen schelen.

De Indiase dichters en zangers weten hoe ze zo’n schoonheid moeten beschrijven. Zo beschreven zij Mumtaz Mahal, naar wie de Taj Mahal in Agra India is genoemd, als een vrouw wiens schoonheid zo indrukwekkend was dat de maan zich in schaamte verborgen hield als ze tevoorschijn kwam. Zo is Aishwarya Rai.
Als ik naar haar films kijk heb ik de afstandsbediening in de hand. Als ze niet in beeld is, spoel ik snel door naar de scènes waarin ze voorkomt, omdat de andere scènes meestal saai zijn. Als ze weer te zien is, dan geniet ik, vooral van de close-up beelden.

Vroeger vond ik de Bollywood films saai en bijna kinderlijk met de overdreven emoties. Daarom haakte ik al vrij snel af. Maar nu ik gedwongen ben om te kijken, raak ik steeds enthousiaster.

De films die ik nu bekijk – kuch kuch hota hai en Kabi Khusi Kabhie Gham – gaan over iets wat me dierbaar is: familie en liefde. De hoofdrolspelers zijn de sympathieke Shahrukh Khan en Kajol, net zo’n schoonheid als Aishwarya Rai.

Kuch Kuch Hota Hai gaat over de verhouding tussen liefde en vriendschap bij man en vrouw. Kun je verliefd zijn op één vrouw en een diepe vriendschap koesteren voor een andere vrouw? En wat als die andere vrouw verliefd is op jou? In Surinaamse gemeenschap hebben we eenvoudige oplossing: trouw met de eerste vrouw en houd de tweede als een buitenvrouw. In de westerse gemeenschap is er een soortgelijke simpele oplossing. Larry King, een bekende presentator van CNN, heeft acht vrouwen gehad, tot nu toe. Een tijdje met nummer 1, een tijdje met nummer 2 etc. Zo geniet je in de loop der jaren van allemaal.
Maar in de Indiase gemeenschap is dat behoorlijk complex. Dat maakt die film zo boeiend. Je mag maar één keer trouwen en buitenvrouwen zijn uit den boze.

In Kabi Khusi Kabhie Gham is het thema de relatie tussen ouders en kind. Wat als je verliefd bent op iemand die je ouders niet ziet zitten? Het is buigen of barsten. En barsten betekent dat je óf stopt met die liefdesrelatie of stopt met de familie.

Beide thema’s raken een ieder die geeft om familie en liefde. Als je eenmaal in de flow bent van de film, dan ga je mee met de emoties.
Als Shahrukh Khan in Kuch Kuch Hota Hai maar niet inzit, dat Kajol verliefd op hem is, dan wil je dat iemand hem daarop wijst. En dan is daar het verlossende lied, dat dat uitschreeuwt: Sharukh, Kajol houdt van je! Je eerste vrouw is dood en zij vindt het niet erg dat je met Kajol trouwt. Ga gauw naar haar toe voordat ze met die andere man trouwt van wie ze niet houdt!
Het duurt wel drieëneenhalf uur voordat Shahrukh de boodschap doorheeft, maar in die tussentijd geniet je van de liedjes, de dans en het smachtende verlangen.
En als de rijke Hindoe Amitabh Bachan in Kabhi Khusi Kabie Gham zijn zoon Shahrukh Khan het huist uitwijst omdat die verliefd is op het arme moslim meisje Kajol, dan roep je al gauw: “Deze man, Amitabh, hoe kun je zo hard en gemeen zijn: liefde moet boven traditie en sociale status gaan hôr!” En dat wordt dan weer bevestigd door het liedje dat de hele film doorklinkt: Kabhi Khusi, Kabhi Gham (soms is er vreugde, soms is er verdriet). Je verliezen in familie, liefde, verdriet en schoonheid. Dat is Bollywood. Overdreven, maar leuk.

Het leven is hard. Ik wil afvallen. Daar moet Bollywood een film over maken. Nog twintig kilo’s te gaan en zo weinig dvd’s in de kast.

Sandew Hira