Een wijze oude vriend heeft gesproken en in mijn hoofd draait de film in het tijdsbeeld van de Romeinse filosoof Cicero, ergens in de eerste eeuw vóór Christus, toen de landsgrenzen van de Romeinse Republiek flexibel leken. Deze vriend kent mij langer dan ik mezelf ken en hij weet dat ik graag spreek over de vloeibare grenzen van Suriname, dus op zijn vraag om te schrijven, breng ik u vandaag een stuk gedachtegang met een juridisch vleugje over de Corantijnrivier. Dat deze een grensrivier is, kan op protest stuiten, zeker uit mijn hoek die meent dat de Corantijn een Surinaamse rivier is. 

De rechteroever en de wateren van deze rivier zijn onbetwist Surinaams territoir en buurland Guyana heeft zich daartegen niet verzet, althans de voormalige moederlanden waren het daarover eens. Dat Groot- Brittannië er af en toe op terug kwam, zoals bijvoorbeeld tijdens de onderhandelingen in 1966 over de status van de Opper-Corantijn rivier te Marlborough House, London, toen Groot-Brittannië, zelfs bereid was de claim op de Opper- Corantijn op te geven in ruil voor een heroriëntatie van de grens, waarbij de Thalweg methode (diepste navigeerbaar punt van de rivier) zou worden gehanteerd in plaats van de linkeroever, toont allicht wispelturigheid.

De Thalweg doctrine is toegepast aan de Oostgrens en is de Marowijnerivier niet in haar geheel een Surinaamse rivier, evenwel is zij alleszins een internationale en grens-rivier. De Franse en Nederlandse moederlanden hebben elkaar kunnen vinden in 1915 in een verdrag.

De jonge naties in wording, hebben in 1971 te Chaguaramas, een zaadje geplant in de: 'Overeenkomst nopens de instelling van de Surinaams-Guyanese Commissie'. Een belangrijke taak van deze 'gemengde' commissie was om de onderhandelingen van 1966 (Marlborough House) voort te zetten. Dit zaadje was geen grensverdrag en plaatste het uitgangspunt van elke beslechting van het geschil bij 1966, vóór de gewapende bezetting door Guyana van de Tigri Driehoek in 1967 en de instelling van Defpol door Suriname die overigens aangevallen werd door Guyana in 1969. Mijn inziens een fris uitgangspunt waarin de bezetting en aanval werden verijdeld en eigenlijk nietig verklaard.

  

De gewapende aanval van Guyana in 1967 was een reactie op aanwezigheid van Surinaamse hydrologen in het Tigri- gebied. Onschuldige hydrologen die kennelijk debiet metingen aan het uitvoeren waren. Menig hydroloog zal mij scheel aankijken als ik kort door de bocht het debiet van een rivier omschrijf als de watercapaciteit van een rivier uitgedrukt in kubieke meters dat stroomt langs een bepaald punt per seconde. De bronrivier van de Corantijn kan middels debietmetingen kennelijk onomstotelijk vastgesteld worden. Ik knipoog uitnodigend en respectvol naar de hydrologische experts voor hun mening.

   

Mijn gedachten gaan van Cicero naar Isaac Newton waar hij stelt dat 'tact de kunst is om een punt te maken zonder een vijand te maken'. Newton heeft zelfs vrienden gemaakt met de zwaartekracht van onze Aarde! De overeenkomst van 1971 zoals gesloten in Chaguaramas, geeft ruimte voor vriendschap en duidelijkheid, tact en het exacte gegeven van debietmetingen. Deze overeenkomst is gelukkig een juridische basis om de (dure) weg naar internationale geschillenbeslechting door een externe partij, vooralsnog uit te sluiten.

Ik zou zoveel meer willen schrijven over het tot nu toe verrichtte werk door de Commissie zoals omschreven in Chaguaramas in 1971, mijn inziens een zaak van nationaal belang, die met oplettendheid gediend is, zelfs als bevriende staten elkaar bedienen van honingzoete vleierij.