Is er een ‘silver bullet’ voor de economische crisis?
20 May 2020, 05:15
foto


Het is merkwaardig dat een land als Suriname met een overvloed aan natuurlijke hulpbronnen en met een schat aan ‘human capital’ aan de rand staat van een economische afgrond. Suriname is momenteel in een ernstige economische crisis terechtgekomen die gekenmerkt wordt door een ongecontroleerde dagelijkse stijging van valutakoersen, enorme prijsstijgingen en dalende koopkracht, dalende werkgelegenheid en een hoge staatsschuld. 

De kredietbeoordelaar Fitch heeft begin dit jaar de credit rating van Suriname verlaagd naar CCC+ (triple C+). Deze kredietstatus is de laagste in de geschiedenis van Suriname en kenmerkt een grote kans op faillissement. Ook burgers, zelfstandige ondernemers en bedrijven hebben hun vertrouwen in de Surinaamse dollar verloren, waardoor de vraag naar vreemde valuta blijft toenemen. Als een van zijn vele pogingen om het tij te keren bekrachtigde president Bouterse onlangs de wet Controle Valutaverkeer en Transactiekantoren (valutawet). De valutawet is samen met andere (voorgenomen) maatregelen bedoeld om de economie en de financiële situatie te verbeteren en gezond te maken. Deze - in ogen van velen - omstreden wet is begin deze maand op verzoek van oppositionele fracties in De Nationale Assemblee door de kortgedingrechter opgeschort.

Veel politieke partijen hebben in aanloop naar de verkiezingen van 25 mei hun plannen voor herstel en groei van de Surinaamse economie al aan de kiezer gepresenteerd. In deze herstelplannen zijn verschillende en uiteenlopende economische maatregelen uitgewerkt in een context van versobering van overheidsuitgaven en verlaging van de nationale schuldenlast. De huidige crisis van de Surinaamse economie is een ingewikkeld probleem - een veelkoppig monster -  dat, indien niet goed aangepakt, het land zal blijven plagen, steeds groter zal worden en uiteindelijk Suriname 10 tot 20 jaren kan achterhouden. Het herstellen van de macro-economische onevenwichtigheden op langere termijn (in plaats van het steeds afhakken van een kop van het veelkoppig monster) moet daarom een van de uitgangspunten zijn van ieder herstelplan dat Suriname op weg moet helpen naar krachtig economisch herstel en duurzame economische groei. 

Via de Surinaamse centrale bank kunnen maatregelen getroffen worden om de uit de hand gelopen inflatie te beteugelen, waarbij de overheidsuitgaven worden teruggebracht door onder andere subsidies op openbaar vervoer, op nutsvoorzieningen en op overheidsdiensten af te bouwen. Dit is slechts een voorbeeld: het aantal maatregelen om in Suriname economisch herstel en economische groei opgang te brengen is (vrijwel) eindeloos. Er zijn namelijk meerdere economische scholen, theorieën en modellen die zich op belangrijke punten van elkaar onderscheiden als het gaat om het onder controle houden van inflatie, het verlagen van overheidsuitgaven of het terugdringen van staatsschuld. Alle maatregelen die kunnen worden getroffen hebben wel één ding gemeen: ze zullen de komende jaren de huishoudportemonnee behoorlijk hard raken.

De suggestie moet daarom niet worden gewekt dat de huidige crisis van de Surinaamse economie heel eenvoudig met een ‘silver bullet’  (wondermiddel of simpele effectieve oplossing) kan worden opgelost. Populistische economische maatregelen kunnen hyperinflatie op gang brengen. De versobering van overheidsuitgaven zonder goed aanpalend beleid zal nooit (volledig) effectief zijn en kan de economie in een recessie doen belanden. Het in evenwicht brengen van het financieringstekort van de overheid kan de onderliggende oorzaak zijn voor jaren van afvlakking van de economische groei. Als de afvlakking van de economische groei doorzet kan dit niet alleen investeringen ontmoedigen maar ook sociaaleconomische kwetsbare groepen in de samenleving hard treffen.

Een herstelplan uitvoeren zonder productiestimulerende maatregelen en zonder vernieuwing en innovatie van de Surinaamse economie is dus als het afhakken van een kop van een meerkoppig monster. Bij het bestrijden van een meerkoppig monster moeten alle koppen afgehakt worden, pas dan ben je voorgoed van het afschuwelijk wezen af. Voor het doden van zo een beest is er echt geen ‘silver bullet’.

Vincent Roep
Advertenties

Thursday 28 March
Wednesday 27 March
Tuesday 26 March