Het Openbaar Ministerie (OM) moet alle ruimte krijgen om verder te gaan met het onderzoek in de strafzaak rond vermeende malversaties bij de Centrale Bank van Suriname (CBvS). Deze strafzaak en die rond de verdwenen valuta-kasreserve, brengen een grote deuk in het vertrouwen in de financiële instituten, in het bijzonder in de moederbank, vindt Alfaisi. De CBvS, de hoofdpoortwachter die alle geldstromen overziet, heeft meer dan 110 financiële instellingen onder haar toezicht. “Nationaal en internationaal gaat het idee leven van ‘als dit bij de moederbank kan gebeuren, wat gebeurt er dan bij de andere commerciële en staatsbanken’.”

De recente verklaring van de NDP-fractie van vooroordeel, eenzijdigheid en onvolledigheid van de procureur-generaal (pg) Roy Baidjnath Panday en naar aanleiding hiervan afwijzing van de vordering, raakt kant noch wal en is van generlei waarde, meent Alfaisi. “Belangrijk is dat er spoedig een openbare vergadering komt, waar er wordt gestemd over het verzoek van de pg, op basis van de rapportage van een parlementaire onderzoekscommissie.” Dan kunnen NDP-parlementariërs hun stemmotivering doen. “Het zal dan duidelijk zijn wie onderzoek naar corruptie tegenwerkt en wie dat ondersteunt.

Voor Alfaisi is het geen toeval dat pg Baidjnath Panday in persoon ook voorzitter is van de Nationale Anti-Money Laundering Commissie (NAMLAC) en Surinames vertegenwoordiger bij de CFAFT, de regionale FATF-tak. Deze wereldwijde intergouvernementele organisatie houdt zich bezig met de bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering en heeft hierover 40 richtlijnen opgesteld. Landen die niet hieraan voldoen komen op een “grijze of zwarte lijst”.

De eerste aanbeveling is het uitvoeren van een nationale risicoanalyse (NRA). 

Alfaisi ziet hier het gevaar van het bankschandaal voor Suriname. Twee leden van de driekoppige stuurgroep die de NRA overziet, zijn betrokken in dit schandaal. Justitieminister Stuart Getrouw is de voorzitter en de twee andere leden zijn de CBvS-governor (Van Trikt tot aan zijn ontslag in januari) en Financiënminister Hoefdraad. Een Project Management Team (PMT), geleid door Jennifer van Dijk-Silos, is belast met de uitvoering van de NRA. Het PMT was eerst ingedeeld als technische werkarm van de NAMLAC en werd na een presidentiële resolutie van augustus 2019 ondergebracht bij de CBvS. 

In het NRA-rapport zullen Surinames kwetsbaarheden en risico’s staan op het gebied van onder meer witwassen van geld. Het onderzoek - een soort SWOT analyse van alle wetten, richtlijnen, processen, toezicht en naleving - richt zich op overheid en private organisaties. Deze kunnen financiële en ook niet-financiële ondernemingen zijn, zoals accountants, autohandelaren, banken, cambio’s, etc. Namen van enkele van deze instanties zijn naar boven gekomen in het strafrechtelijk onderzoek tegen Van Trikt. Het is niet uitgesloten dat in de zaak rond de verdwenen valuta-kasreserves er nog meer namen van instanties worden genoemd. 

Dit bankschandaal “leert ons dat het grootste gevaar in ons midden leeft en dit geval niet van buiten komt”, merkt Alfaisi op. Zijn partij brengt daarom geen enkel begrip op voor de functionarissen en ambtsdrager “die betrokken zijn in dit corruptieschandaal in verenigingsverband”.

DOE, die zich altijd sterk maakt voor anti-corruptie en de Anti-corruptiewet, is verheugd dat “anno 2020 het OM ook de vervolging inzet op basis van deze wet”. De wet is evenwel nog niet compleet, merkt Alfaisi op. De uitwerking laat op zich wachten, zoals de instelling van de Anti-corruptie commissie en aanverwante richtlijnen. “Het lijkt alsof die bewust worden nagelaten door de president. Het is nu zaak dat de implementatie en handhaving van deze wet strakker ter hand wordt genomen en de ontbrekende zaken worden ingevuld.” 

In de beoordeling van Suriname, zal CFATF zeker naar dit punt kijken, daar de overige 39 aanbevelingen veelal gaan over wetgeving. Het lukte Suriname in 2017 om nog nét 'blacklisting' te vermijden.

De internationale samenleving weet wat er hier gebeurt en financiële waakhonden volgen hoe Suriname zijn financieel-economische criminaliteit aanpakt. Daarnaast hebben we als land een eigen verantwoordelijkheid in het kader van de heerschappij van wet en recht. 

De partij vindt het daarom “zeer belangrijk” dat DNA het OM alle ruimte geeft “om als onafhankelijk instituut in onze jonge democratische rechtstaat zijn werkzaamheden ongehinderd te kunnen verrichten”, herhaalt Alfaisi. Dit zou blijk geven van “integer bestuur, transparantie en vertrouwen”. 

De politicus brengt in herinnering dat er tot nu toe drie grote commerciële Surinaamse banken door het OM in Nederland verdacht worden van witwassen. De kwestie van de inbeslagname van 19,5 miljoen euro in Nederland (april 2018) is nog niet opgelost. Het is goed om stil te staan bij de rol van de CBvS en de commerciële banken in diverse schandalen, zoals het kasreserveschandaal, de SPSB kwestie en de DSB creditcard fraude, oppert Alfaisi. “De rol en verantwoordelijkheid van specifieke functionarissen en ambtsdragers moet goed tegen het licht worden gehouden door vrouwe Justitia.”

DOE verwacht niet anders, dan dat DNA daarom het verzoek van de pg inwilligt. Hierna kan het OM de rechter-commissaris verzoeken een gerechtelijk vooronderzoek te openen tegen de Financiënminister. “Ons nationaal financieel en juridisch systeem heeft een grote transitie en schoonmaak nodig zodat we corruptie en witwassen kunnen uitroeien”, benadrukt de DOE-voorzitter, “want dit alles vernietigt ons land en dompelt onze samenleving in armoede. Lokale ondernemers en het land krijgen het steeds moeilijker om zaken te doen met het buitenland.”