Moslims bidden op de eerste vrijdag van de heilige vastenmaad Ramadan in een wijk in de oude stad van Jeruzalem. (Foto's: Reuters)
Een Palestijnse Muazzin, een persoon die gebeden reciteert, leest de Koran in een bijna verlaten moskee op de eerste vrijdag van de heilige vastenmaand Ramadan in de noordelijke Gaza Strook.
Moslims houden zich aan sociale afstand bij het bijwonen van het vrijdaggebed in de Mahabat Khan moskee in Peshawar, Pakistan.
Een islamiet met een gezichtsmasker op bidt in een moskee op de eerste vrijdag van de heilige vastenmaand Ramadan te midden van de coronaviruspandemie in Bangkok, Thailand.

De heilige maand Ramadan is vandaag, vrijdag, begonnen waarbij de heiligste plaatsen van de islam in Saudi-Arabië en Jeruzalem grotendeels vrij waren van gelovigen. De coronaviruscrisis de heeft de autoriteiten immers ertoe gedwongen ongekende beperkingen op te leggen.

Tijdens de Ramadan voegen moslims over de hele wereld zich bij hun familie om het vasten bij zonsondergang te verbreken en naar moskeeën te gaan om te bidden. Maar de pandemie heeft de prioriteiten veranderd, met beperkingen op grote gebedsbijeenkomsten en openbare iftars (maaltijden om het vasten gezamenlijk te verbreken).

In een zeldzame gebeurtenis in de 1.400-jarige geschiedenis van de islam, zullen de Grote Moskee van Mekka en de moskee van de profeet in Medina - de twee heiligste locaties van de religie - tijdens de vastenperiode gesloten zijn voor het publiek. Gebeden vanuit de moskee in Mekka op de eerste avond van de Ramadan op donderdag waren beperkt tot geestelijken, beveiligingspersoneel en schoonmakers, tijdens een ceremonie die live op televisie werd uitgezonden.

In opmerkingen die het begin van de Ramadan markeerden, betreurde koning Salman, de bewaarder van de twee heilige moskeeën, de noodzaak van sociale afstand tijdens de heilige maand. "Het doet me pijn de glorieuze maand Ramadan te verwelkomen onder omstandigheden die ons het gebed in moskeeën verbieden", zei hij volgens het officiële Saudi Press Agency.

"Het voelt dit jaar niet bijzonder, we voelen geen Ramadan-vibes", zei Sarah, een moeder van twee in Riyadh. Bij een bijna lege Al-Aqsa-moskee in Jeruzalem reciteerde een imam de eerste vrijdaggebeden van de Ramadan over een winderig plateau dat bijna verstoken was van gelovigen. Een handvol geestelijken met gezichtsmaskers knielde onder de preekstoel en hield enkele meters afstand van elkaar om te voldoen aan de beperkingen van het coronavirus. "We vragen God om ons en de hele mensheid genadig te zijn en ons te redden van deze dodelijke pandemie", zei de imam.

De Ramadan trekt doorgaans dagelijks tienduizenden moslims naar de moskee en de aangrenzende Rotskoepel. Gelovigen zullen in plaats daarvan naar gebeden op televisie moeten kijken.

Ramadan in Azië
Regeringen in Aziatische landen met een grote moslimbevolking hebben er bij de mensen op aangedrongen afstand te houden tijdens de Ramadan. Vroege uitbraken van het  coronavirus in Azië, waar veel van de 1,8 miljard moslims ter wereld wonen, waren in sommige gevallen terug te voeren naar pelgrims die terugkeerden van Iran en Saudi-Arabië naar Afghanistan en Pakistan, of naar bijeenkomsten van islamitische groepen in India en Maleisië.

"Net als wanneer we vasten, moeten we strijden en vechten tegen onze verlangens", zei de Maleisische premier Muhyiddin Yassin in een televisietoespraak tegen zijn land. Maleisië is één van de zwaarst getroffen landen door het virus in Zuidoost-Azië.

Donderdag verlengde de Maleisische regering de bewegingsvrijheid tot 12 mei, annuleerde zij populaire avondbazaars en verbood zij het bijwonen van diensten in moskeeën en het terugreizen van mensen naar hun geboorteplaats.

In Indonesië, dat de grootste moslimbevolking ter wereld heeft en het hoogste aantal coronavirusbesemettingen in Azië buiten China, heeft president Joko Widodo de mensen aangespoord om thuis te werken en te bidden.

Op het eiland Java waren Tatan Agustustani (52) en zijn familie meubels aan het opschuiven om plaats te maken voor gebedsmatten. "Het is hetzelfde in de moskee of thuis", zei Agustustani. "Voor mij, waar we ook zijn, moeten gebeden doorgaan, ook al kunnen we niet bidden in de moskee."

Maar die boodschap leek verloren te zijn gegaan in de door sharia geregeerde provincie Atjeh in Indonesië, toen gelovigen aan de vooravond van de Ramadan een moskee binnenstroomden. Sommigen zeiden dat hun lot niet in hun handen lag, hoewel velen maskers droegen terwijl ze schouder aan schouder stonden om te bidden. "Volgens ons is het God die beslist wanneer we zullen sterven", zei een toegewijde, Taufik Kelana. "Maar we blijven alert, zoals een masker dragen."

Enige verlichting
In Zuid-Azië begint de Ramadan naar verwachting op zaterdag. Leiders van de 160 miljoen moslims in India hebben er bij de mensen op aangedrongen de hele maand door op de landelijke afsluiting te letten. Een groot aantal infecties werd in verband gebracht met een religieuze bijeenkomst van een soennitische missionaire groep. Het Tablighi Jamaat-evenement half maart trok deelnemers uit heel India, het naburige Bangladesh en zelfs Indonesië en Maleisië.

Het All India Islamic Centre van religieus onderwijs zal elke avond recitaties uit de Koran, het islamitische heilige boek, live streamen. "Dit is de beste manier om tot Allah te bidden en iedereen veilig te houden", zei de voorzitter, Khalid Rashid Firangi Mahali.

Artsen in Pakistan maken zich zorgen over het besluit van de regering om voor de Ramadan de beperkingen van moskeegemeenschappen op te heffen.

Bangladesh heeft moskeeën bevolen om Ramadan-avondgebeden tot 12 personen te beperken en iftar-bijeenkomsten te verbieden, terwijl Sri Lanka moskeeën heeft gesloten.

In Algerije hebben de autoriteiten een avondklok ingekort en een volledige afsluiting opgeheven in een provincie in de buurt van de hoofdstad Algiers om de Ramadan-eredienst mogelijk te maken.

De Nigeriaanse hoofdstad Niamey was kalm, maar politie en leger bleven controle uitoefenen na gewelddadige protesten tegen een avondklok en sluiting van moskeeën. "Ik nodig u uit om meer geduld te hebben, want geduld is het kenmerk van de moslimgelovige", zei premier Brigi Rafini in een toespraak tot de natie.