(Aangeboden)

Als eerste onderwerp wil ik het medialandschap, met name het digitaliseren van de tv-kanalen, en de enorme investeringen in breedband en sneller internet, bespreken. Bedoeld als een zegen voor bedrijfsleven en individu, maar verworden tot plaaggeest van dezelfde regering die snelle connectie mogelijk maakte. Immers, nooit eerder werd Suriname zo moedwillig overspoeld door nepnieuws.

Begrijpt u mij niet verkeerd. Suriname moest wel degelijk overstappen op een digitaal tv-systeem, alsook de telecom-verbindingen uitbreiden naar het binnenland. Dit zijn bijna essentiële rechten geworden anno 2020. Door de digitale tv-techniek kan er méér content gedistribueerd worden op een lagere bandbreedte, hierdoor werden media toegankelijker voor het binnenland. Door de investeringen in het breedbandproject van Telesur hebben we nu toegang tot veel sneller internet. Helaas krijgen we ook roddels en nepnieuws sneller dan ooit binnen op onze devices. Stelt u zich voor wat we nu, gedurende de Covid-19 lockdown, zouden doen met de dial-up verbindingen van 2010. De beleidsdoelen waren om meer mensen toegang te geven tot vrije informatie in het digitale tijdperk en daarmee educatie en productie te stimuleren. Een goede zaak.

Het ministerie van TCT, toen geleid door ABOP, heeft zich voornamelijk gefocust op de technische haalbaarheid van het digitaliseringsproject voor tv. Dit project is succesvol uitgevoerd. De noodzakelijke andere randvoorwaarden bleven daarbij helaas uit, waardoor er nu bijvoorbeeld geen dwingende richtlijnen zijn voor de kwaliteit van content of inzage is in wie zijn kanaal aan wie onderverhuurt. Ook is er geen ordening gekomen in de schaarse uitzendvergunningen, die sinds jaar en dag in handen zijn van politiek-gelieerden. 

Vijf jaren later zien wij ons dus geconfronteerd met een technisch goedwerkende digitale tv, en internetverbindingen tot in het verre achterland. Wij worden jammer genoeg tegelijkertijd geconfronteerd met een onuitputtelijke stroom van fake news, gewelddadige films, weinig eigen producties, kortom voornamelijk niet-verheffende content. Bovendien heeft de digitalisering direct bijgedragen aan verdere etnische verzuiling van onze samenleving in plaats van bijgedragen aan onze eenwording, als natie. 

Het gevolg is dat we nu de volgende statistieken hebben, qua tv:

• 57 operationele tv-kanalen

o Plus 5 vergunningen die momenteel niet worden gebruikt 

• 5 kanalen (10%) die eigendom zijn van de overheid (8.1, 8.2, 8.3, 12.1, 12.2; de overige 8 en 12-kanalen zijn onderverhuurd)

• 1 kanaal dat eigendom is van De Nationale Assemblee (8.4)

• 24 kanalen (49%) die eigendom zijn van politieke partijen en/of direct aan partijen te linken individuen, welke politiek-getinte content uitzenden:

o 19 voor de oppositie, waarvan 47% direct te relateren zijn aan de VHP

o 5 voor de coalitie 

• 16 kanalen (28%) zenden overwegend programma’s uit in een andere taal dan het Nederlands of Sranantongo, waaronder voornamelijk in het Hindi, maar ook in de Chinese, Engelse en Javaanse taal

• De rest van de kanalen (43%) focust zich op gesegmenteerde doelgroepen, zoals bijvoorbeeld godsdienst (12.4, 20.3, 26.4, 31.1), Caribische content (12.3), sport & entertainment (17.1, 17.2),  business & environment (8.5, 13.1), nieuws/actualiteit/entertainment (4.1, 4.2, 26.2, 45.3), marrons/binnenland (8.6, 20.4, 23.4)

De coalitie wordt op tv overheerst door het mediageweld vanuit de oppositie. De subtiele politiekvoering via praatprogramma’s op algemene zenders zijn hierin nog niet eens meegenomen. Zo ook niet de vergunningen van radiozenders, de aantallen online nieuwspagina’s, kranten en social media. Ik verbaas me dus elke keer wanneer ik mensen in de oppositie foutieve beweringen hoor doen over de overmacht van de coalitie in de media. 

Alhoewel de onderhuurders van de diverse stations zichzelf niet bekend hoeven te maken bij de Telecom Autoriteit Suriname weet ik dat enkele van mijn DNA-collega’s directe belangen hebben in diverse kanalen. Als bijbaan regisseren zij wat er wel en niet te zien is op die kanalen. Uiteraard vanuit politieke propaganda overwegingen en niet ter verheffing van ons algemene kennis- en educatieniveau of onze samensmelting als natie. Althans, ik heb op hun kanaal nooit een educatief programma gezien… 

We zien hetzelfde gebeuren met de zogenaamde nieuwssites op Facebook; welke niet terug te leiden zijn naar onderzoeksjournalistiek, maar slechts naar politiekvoering vermomd als nieuws. Alleen in 2020 heb ik minstens tien nieuwe online news channels zien ontstaan, die bewust politiek-verkleurde opinies, als nieuws, verpakken en de samenleving inslingeren. Natuurlijk mag dat. De vraag die ik daarbij heb, is wat bereik je met een stortvloed aan artikelen die maar één gemene deler hebben: angst creëren?! Angst voor de NDP, angst voor Bouta, angst voor economische doembeelden, angst voor onze toekomst. Ik vraag me af of wij ooit hebben gedacht aan de lange-termijn gevolgen? Een bevolking die in angst leeft, groeit niet. Is dat een doel van deze oppositie-kanalen?

Persoonlijk ben ik groot voorstander van de online-ontwikkelingen in Suriname. Hierdoor kunnen we onszelf breder  informeren op basis van meer bronnen die we op onze eigen tijd tot ons kunnen nemen. Ik denk wel dat ons onderwijs als 21e-eeuwse skill een vak 'mediagebruik' zou moeten introduceren om de juiste consumptie van informatie te stimuleren. Wellicht dat we op termijn toe kunnen groeien naar een situatie waarbij ook de oppositie inhoudelijke programma’s kan produceren in plaats van alleen afbraakpolitiek te propageren.