De koers en de valutawet
30 Mar 2020, 23:06
foto


De koers is een ingewikkelde materie. Mensen die geen economische achtergrond hebben, kunnen verstrikt raken in allerlei misleidende theorieën. In veel ontwikkelingslanden wordt harde valuta gebruikt voor spaar en transactiedoeleinden. Suriname is hierin helemaal niet uniek. In veel Latijns-Amerikaanse landen maken deposito’s en kasgeld in harde valuta verreweg het grootste deel van de geldhoeveelheid uit (Voorhoeve, 1999). Vaak zijn schulden, met name externe schulden, van bedrijven in ontwikkelingslanden grotendeels in buitenlandse valuta. Dit noemt men dollarisering. Dit betekent het grootschalig gebruik van Amerikaanse dollar als betaalmiddel of valuta voor het vaststellen van prijzen. Dit doet zich voor in landen met een zwakke munt.

De dollarisering is een reactie op economisch instabiliteit. Harde valuta vertegenwoordigen een vastere waarde. Niemand wil sparen in een munteenheid die snel kan devalueren. In landen met een grote informele sector is er ook de informele dollarisering. Suriname kent een grote informele sector dus ook een grote informele dollarisering. Informele dollarisering legt een enorme druk op de wisselkoers. Dat een regering maatregelen wil treffen om dollarisering tegen te gaan is goed. De vraag is echter: Welke maatregelen kan je treffen gezien de grote informele sector en de instabiele economie?

Als je mij vraagt zijn er twee mogelijkheden:
Een gedegen analyse van de Surinaamse economie en op basis daarvan duurzame oplossingen bedenken of paniekmaatregelen.
De afgelopen periode heeft deze regering maatregelen genomen die meer lijken op paniekmaatregelen. In tegenstelling tot goed doordacht economisch beleid zullen paniekmaatregelen meer druk zetten op de wisselkoers. 

Enkele maatregelen cq besluiten van deze regering die meer onrust creëerden:
- Verdwijning van meer dan 100 miljoen kasreserve.
- Een president die een uitspraak doet over de hoogte van de wisselkoers. Elke econoom weet dat als een autoriteit een uitspraak doet over een koers, dit de koers onder druk zet.
- Het fenomeen 'Chotelal'. Dit is de kern van het probleem. Dit fenomeen is een product van onze informele economie. Niemand weet waar zijn dollars vandaan komen.
- Experiment Wet: Een valutawet wordt voorbereid en aangenomen in DNA zonder belangrijke stakeholders. Hoe kan een parlement een wet aannemen om het valutaverkeer te regelen zonder afstemming met het orgaan dat dit moet uitvoeren, namelijk de centrale bank? De moederbank heeft kennis van monetaire instrumenten en kan dit soort wetten beter beoordelen dan een DNA waar financiële kennis niet altijd aanwezig is.

Deze zaken creëren alleen maar onrust op de financiële markt en stuwt de koers onnodig omhoog. Economie is menselijk gedrag. Zodra er onzekerheid is gaat men vluchten in valuta. Dit zal door deze wet niet veranderen. Mijn keuze zou zijn om een gedegen onderzoek te doen naar dollarisering in de Surinaamse economie. Dit is geen onderwerp voor politiek gestuntel en experiment. Ik las op deze nieuwssite dat een Assembleelid zei dat de gewone burger blij is met de wet. Een grotere onzin bestaan niet. Een gewone burger draagt geen kennis van economische mechanismen en kan niet beoordelen of een economische maatregel effect zal hebben op zijn of haar situatie. Een beoordeling van iemand op straat is daarom niet relevant. Suriname is niet het enige land met dit probleem. Zoals ik al eerder heb aangegeven is dat een probleem van vele landen in Latijns-Amerika. 

Er zijn landen die zelfs over zijn gestapt naar de dollar als officiële munt. El Salvador (2001) en Ecuador (2000) zijn twee voorbeelden hiervan. Op Jamaica was in 2016 45% van alle deposito’s in US-dollars (Collinder, 2016). Hoe groot is de dollarisatie in Suriname? Wat kunnen we leren van El Salvador en Ecuador? Is de dollar als munteenheid een optie voor Suriname? Je verliest daarbij wel de controle en bent in hoge mate afhankelijk van het beleid van Washington. Dit zijn de uitdagingen van de dollarisatie van de Surinaamse economie. Een wet aannemen is geen oplossing voor het probleem. Een gedegen economisch beleid is dat wel.

John Misidjan MSc

Bronnen:
Voorhoeve, A. (1999). Dollarisering gewenst? 577 - 581.
Collinder, A www.jamaicaobserver.com
http://www.jamaicaobserver.com/business/jamaican-dollarisation-one-of-highest-in-the-region---imf_74676
Advertenties