Kruisland: Constitutioneel Hof gevaar voor rechterlijke onafhankelijkheid

Het instellen van een Constitutioneel Hof zoals artikel 144 van de grondwet dat aangeeft, vormt een gevaar voor de rechterlijke macht. Het Constitutioneel Hof zou zich moeten uitspreken over wetgeving en internationale verdragen en moeten nagaan of die in strijd zijn met de grondwet.

De jurist Freddie Kruisland zegt dat hiermee de rechterlijke macht gemaakt wordt tot een politiek instrument. “Zodra je een grondwettelijke instantie bevoegdheden toekent om te beslissen over gemaakte wetten van een politiek orgaan (DNA), wordt een politieke beslissing genomen”, zegt Kruisland. Hij vindt overigens dat dit artikel uit de grondwet moet worden geschrapt.

Kruisland legt uit dat de artikel 144 ook niet op een juiste wijze in de grondwet van 1987 is terecht gekomen. Dat verwezen wordt naar de grondwet van 1975, waarin ook het Constitutioneel Hof wordt genoemd, noemt Kruisland een verdraaiing van feiten en bedoelingen. In grondwet van 1975 stond vermeld dat het Constitutioneel Hof wetsontwerpen moest toetsten voor de grondwet en niet over wetgeving waar de politiek al een besluit over heeft genomen. De feitelijke situatie van 1975 was anders en had een andere intentie die betrekking had op het formuleren van juiste wetgeving voor de grondwet en niet op politieke inzichten. “Bij een ontwerpwet is het de DNA die bij de debatten alle ruimte krijgt om te bepalen of een bepaling in de grondwet thuishoort of niet”, zegt Kruisland.

De instelling van een Constitutioneel Hof zoals bedoeld in de huidige grondwet is volgens Kruisland bovendien in strijd met artikel 52 van de grondwet. Dit artikel zegt dat de politieke macht bij het volk berust. Dat wordt vertegenwoordigt door de Nationale Assemblee. De rechterlijke macht staat geheel onafhankelijk. “Anders zou het zijn wanneer degene (volk) die het draagvlak zijn van de politieke instituten (DNA) ook invloed hebben op de rechterlijke macht.”

Kruisland vindt dat er een te groot belang is bij deze kwestie. Volgens hem is hier sprake van ordening van de democratische rechtsstaat Suriname. “Je zou eigenlijk een referendum moeten houden om artikel 144 in de grondwet te kunnen opnemen en niet zoals het ons nu door de keel is gedrukt met de grondwet van 1975”, zegt hij. De jurist zegt dat het ook daarom zo lang heeft geduurd en dat de instelling van het Constitutioneel Hof tot dusver is uitgebeven. Inmiddels heeft president Desi Bouterse opdracht gegeven aan de jurist Jennifer van Dijk-Silos om te werken aan de instelling van het Constitutioneel Hof. Kruisland vindt dit een alarmerende situatie. “Het is in de grondwet opgenomen; laten we zien wat ervan komt”, zegt hij.