Een net van 164.000 vierkante kilometer wordt gespannen boven Suriname. Het initiatief komt van Noordzee, van het voormalige moederland, dat meer dan vier keer kleiner is. Het Nederlandse Openbaar Ministerie heeft de drie grootste banken - DSB, Hakrinbank en Finabank - in de beklaagdenbank geplaatst. Zij worden verdacht van witwassen. Ook vijf cambio's, waar de banken euro's hebben gekocht, zijn verdacht. De banken willen dat de 19.5 miljoen euro, die sinds april vorig jaar wordt vastgehouden, wordt teruggegeven. Daarom hebben ze samen met de Centrale Bank een klaagschrift tegen het Openbaar Ministerie ingediend bij de rechtbank Noord-Holland. De rechter neemt deze zaak op 5 november in behandeling. 

De verdenking van de banken heeft al gevolgen, omdat correspondentbanken nog voorzichtiger worden en liever geen zaken willen doen met 'verdachten'. Als de banken geen transacties kunnen doen, wordt zaken doen en betalen voor aankopen in het buitenland, erg moeilijk. Als Suriname financieel geïsoleerd wordt, zullen niet alleen de banken het voelen, maar iedereen die in het land woont. De banken - met de Centrale Bank voorop - moeten de samenleving goed informeren hierover. Het geld is vervoerd door de Centrale Bank die toezicht houdt op de banken en cambio's. Het gaat hier inderdaad om een nationale zaak. 

Terwijl internationaal - met het oog op de beoordeling van de Caribbean Financial Action Task Force - alle ogen op Suriname gericht zijn als het gaat om witwassen en terrorismefinanciering, is er op nationaal niveau ook een drama gaande. De Wet op de Staatsschuld staat in de weg om nog méér geld te kunnen lenen, terwijl het leenplafond al kraters vertoont. Bij elke fikse regenbui loopt de bodem van de schatkist onder water. Omdat reparaties niet meer lukken, moet het lenen doorgaan, met of zonder plafond.  

Hoewel de architecten, de financiers, de aannemers, de critici en de werkers het niet zien zitten, heeft Assembleelid Amzad Abdoel het initiatief genomen om de wet te wijzigen. Hij wil een streep trekken door de strafbepaling dat de minister van Financiën achter de tralies kan verdwijnen bij overtreding van het leenplafond. Er is dringend geld nodig, maar de wet is een sta-in-de-weg. Die barricade moet volgens de coalitie worden verwijderd om door te kunnen gaan met leningen. 

Veel dragers van de samenleving hebben zich uitgesproken tegen de wetswijziging. Er zijn acties in het vooruitzicht gesteld. Intussen is de commissie die de wet moet voorbereiden voor openbare behandeling in sneltreinvaart bezig. Vandaag wordt de openbare commissievergadering gehouden, waarna deze week nog de wet wordt behandeld door De Nationale Assemblee. 

Als zoveel organisaties tegen de wetswijziging zijn, dient er vanuit de regeringscoalitie wijs gehandeld te worden. Het beste is - zoals de Vereniging Surinaams Bedrijfsleven het heeft verwoord - een nationale dialoog te voeren. De democratie vereist dat er geluisterd moet worden naar de gevoelens die er zijn over de wetswijziging. Het doordrukken van de wet met 30 stemmen is natuurlijk mogelijk. Maar dat betekent dat de regering zichzelf zal isoleren van de samenleving. Voorkomen moet worden dat het land internationaal financieel geïsoleerd wordt, evenmin mag het volk op nationaal niveau geen roepende in de woestijn zijn.

Nita Ramcharan