Het protest in Chili begon met de stijging van metrokaartprijzen. (Foto: Reuters)
De Chileense autoriteiten hebben zondag voor een tweede opeenvolgende nacht in de hoofdstad Santiago  een avondklok verlengd na nieuwe botsingen tijdens een golf van onrust over prijsstijgingen en sociale ongelijkheid. De avondklok geldt van de avondschemering tot het ochtendgloren en wordt van kracht vanaf 19.00 uur lokale tijd. Volgens luitenant-generaal Javier Iturriaga zullen de mensen dan 'kalm en allemaal thuis' moeten zijn.

President Sebastian Pinera heeft Iturriaga vrijdag benoemd tot hoofd van de nationale defensie toen hij door de onrust de noodtoestand verklaarde. Minstens acht mensen zijn gedood in twee dagen van geweld. Het leger en de politie gebruikten traangas en waterkanonnen tegen demonstranten. President Piñera heeft de reactie van de regering verdedigd. "Ik ben ervan overtuigd dat de democratie niet alleen het recht heeft, maar ook de plicht heeft zich te verdedigen met behulp van alle instrumenten die democratie zelf biedt en de rechtsstaat om degenen te bestrijden die het willen vernietigen," zei hij na een spoedvergadering met ambtenaren.

Vijf mensen zijn gestorven, nadat een kledingfabriek zondag in brand werd gestoken door plunderaars in de buurt van de hoofdstad Santiago, te midden van een golf van protesten. Zaterdag stierven drie mensen bij een brand in een supermarkt in Santiago die werd geplunderd, terwijl gewelddadige botsingen tussen demonstranten en veiligheidstroepen bleven voortduren, zei de burgemeester van de Chileense hoofdstad. "Twee mensen zijn verbrand en de derde werd in slechte toestand naar het ziekenhuis gebracht, maar stierf later," vertelde Karla Rubilar aan verslaggevers.

Soldaten patrouilleerden zaterdag voor het eerst door de straten in de hoofdstad van Chili sinds de militaire dictatuur van generaal Augusto Pinochet in 1990 eindigde om de orde te handhaven na gewelddadige protesten over metrotarieven. De militaire aanwezigheid was onderdeel van een door president Pinera uitgeroepen noodtoestand.

De Chileense regering heeft de stijging van de tarieven nu opgeschort in de nasleep van de protesten. "Ik heb nederig geluisterd naar de stem van mijn landgenoten", zei Pinera op zaterdagavond en kondigde de opschorting aan. Hij deed ook een beroep op mensen die de straat op gaan en zeggen "er zijn goede redenen om dit te doen". Maar hij heeft hen opgeroepen "om vreedzaam te demonstreren" en zei dat "niemand het recht heeft om met brutaal crimineel geweld te handelen".

Boris Van Der Spek, oprichter van de onafhankelijke nieuwswebsite Chile Today, zei dat de interventie van de president mogelijk te laat zou komen. "De protesten zijn meer dan alleen maar het verhogen van de tarieven. Het gaat om de kosten van levensonderhoud en de ongelijkheid in het land. Er is zoveel ontevredenheid in Chili. Dit zou altijd op de een of andere manier gebeuren", zei hij.

"Chili heeft het hoogste inkomensniveau per hoofd van de bevolking in Latijns-Amerika, maar tegelijkertijd is het ook één van de meest ongelijke landen in de regio. Er is niet zo veel dat de regering in één nacht kan doen om het decennium van ongelijkheid dat bestaat in het land, ongedaan te maken. Dit zal op zijn best jaren duren," voegde hij eraan toe.

Demonstranten hebben verschillende metrostations verbrand en tientallen andere beschadigd, en sommigen hebben een gebouw van een energiebedrijf in brand gestoken. Ambtenaren meldden dat 156 politieagenten en 11 burgers gewond zijn geraakt en meer dan 300 mensen zijn gearresteerd.

Miljoenen schade
De onrust begon als een klein protest tegen een stijging van de metrokaartprijzen, die steeg van 800 pesos tot 830 pesos ($ 1,13 tot $ 1,17) voor piekuren, na een stijging van 20 peso in januari. De overheid heeft de metrotarieven verhoogd door de stijgende brandstofprijzen.

Het hoofd van het metrosysteem, Louis De Grange, zei dat het vandalisme honderden miljoenen dollars aan schade heeft veroorzaakt. Hij merkte op dat het niet duidelijk was wanneer de dienst kon worden hervat. Als gevolg daarvan zullen ongeveer 2,4 miljoen mensen vandaag, maandag, problemen hebben om naar hun werk of school te gaan.