In de
nasleep van DNA-beraadslagingen over de Alcoa-deal is heel toepasselijk en ‘to the point’ de stroom langdurig uitgevallen in
een groot bestrijkingsgebied van de Energie Bedrijven Suriname (EBS). Dat bleek
al snel en duidelijk, want met het aanzetten van de radio bleef het stil: alle
stations waren uit de lucht. Als het zo’n grote stroomstoring betreft, kan het
nog wel eens lang duren, voordat er weer wordt ingeschakeld.
Op Facebook was de onderbrekingsgolf goed te
volgen. Er was een post waarop diverse mensen in diverse wijken meldden dat ze
verstoken waren van energie. Waarop later in de namiddag ook weer werd
aangekondigd in welke buurten successievelijk de stroom terugkeerde. Op Facebook was de oorzaak van het probleem al
snel bekend en werd daar gedeeld. Op Menckendam was het hoofdverdeelstation
uitgevallen, en omdat dat de locatie van de koppeling met Paranam is, was er
een black-out over geheel Paramaribo. Tot daar toe aannemelijk.
Maar de
reden die werd opgegeven voor de uitval, deed STREI! de wenkbrauwen fronsen.
Een vlieger was de boosdoener! Maar die zijn van hout en papier, en zouden dan
van een reusachtig formaat moeten zijn om dit tot gevolg te hebben. Vroeger
werd er naar hartenlust gevliegerd zonder stroomuitval, ook al lieten de
kinderen ze op in de nabijheid van masten. Ook zien we na elk vakantieseizoen
de elektriciteitsdraden vol hangen met gevangen vliegers. Die kunnen in de
bekabeling zakken, toch vindt er geen spanningsoverslag plaats. Een vlieger
bestaat namelijk uit hout en papier. Beide materialen zijn uitstekende
isolators.
[De
natuurkundige berekening is als volgt: de soortelijke weerstand van hout is
3*1010
Ω/m is dus 10 duizend miljard minder geleidend als aluminium. Zelfs een
spanning van 161.000 volt levert
dan slechts een stroom op van 5 micro ampere. En dat betekent dat per seconde
aan warmte ½ VI = 0.43 W wordt opgenomen door de vlieger. De soortelijke warmte
van hout is 1880 J/kgK. Een vlieger is ca. 50 gram dus 1/20 kg. Ik heb dus 94J
nodig om de vlieger 1 grade in temperatuur te laten stijgen. 1 J = 2,8 *10-6 Wh]. De vlieger is
dus in microseconden verbrand. En we zien niet eens een spanningsrimpel in het
netwerk. Dus dit is niet gebeurd. Want de draden van de hoogspanningslijnen
zijn namelijk 1,5 meter van elkaar, dus de vlieger slipt er gewoon tussendoor en
kan niet eens 2 fasen kortsluiten. Het verhaal van die vlieger gaat dus niet
op.
De EBS heeft
een bericht doen uitgaan (en op het antwoordapparaat van het informatienummer
ingesproken) over de stroomonderbreking, maar de vlieger werd niet genoemd.
Toch hebben vrijwel alle media het nieuws klakkeloos overgenomen, niet
afgestemd met de EBS en zich niet afgevraagd of het sowieso wel fysiek mogelijk
is dat de vlieger de boosdoener is. Ook de brandweer had haar natuurkundeboeken
weer eens kunnen openslaan. Tot overmaat van ramp werd dit fake nieuws
aangevuld met een afbeelding van een van Facebook
geplukte vliegerfoto. De verwrongen, verfomfaaide schuldige leek een aantal
jaren oud, en had nergens tekenen van brandschade, terwijl STREI! toch denkt
dat dunne printastokjes en papier snel in de fik staan. Bericht en foto haalden
zelfs de voorpagina van de kranten.
Waarom dit
desastreuze gevolg net op de dag dat de Alcoa-deal werd bekokstoofd? Of wil men
testen hoe goedgelovig we als volk zijn? De vlieger was niet de oorzaak. Wat
dan wel? En waarom? EBS.... antwoord graag. De vlieger was in ieder geval niet
de schuldige. En de STREI! vlieger al helemaal niet. Die hangt hoog in de
lucht.
Ir. E. Neus
#STREI!