“Heren, ik stel voor dat we met een stevige borrel het moment gedenken dat er officieel een einde is gekomen aan de grootschalige bauxietindustrie in Suriname.”

“Ja, ben ik mee eens, een toast van rouw. De bauxietindustrie is verleden tijd en hoogstwaarschijnlijk nooit meer terugkomende toekomende tijd.”

“Toch klampen velen zich nog vast aan de ijdele hoop dat deze industrie weer op te starten is.”

“Waste of time. Als een multinational zegt: ik sluit de tent, dan is de commercieel winbare reserve op.”

“En West-Suriname dan?”

“Die hap laagwaardige bauxiet daar is oninteressant; uit de verkoop haal je je kosten er bij lange na niet eruit. En bauxiet is wereldwijd allesbehalve schaars.”

“Vincent heeft ons ingeschonken, dank je. Heren, hef het glas.”

“Meester, voert u het woord bij deze Wijldronk.”

“Hoe noem je dit?”

“Geen heildronk die verdronk, maar een wijldronk die kwijl klonk, dus we drinken op iets dat nu wijlen is.”

“Leuke vinding. Goed, heren, ik breng bij dezen dus een wijldronk uit op het heengaan van onze bauxietindustrie.”

“En op het voortijdig beëindigen van de Brokopondo-overeenkomst, afgekort BO.”

“Meester, kunt u zoals we doen bij een overleden persoon, ook het geboorte- en sterfjaar van deze veelbesproken overeenkomst noemen?”

“Goed. De Brokopondo-Overeenkomst werd na heftige beraadslagingen in januari 1958 met 12 stemmen voor en 8 tegen door ons parlement goedgekeurd. Geldigheidsduur van de BO: 75 jaar.”

“De gemiddelde leeftijd van een persoon in een ontwikkeld land.”

“En wie tekenden de geboorteakte van onze BO?”

“Op maandagmorgen 27 januari 1958 tekenden namens de regering van het rijksdeel Suriname de toenmalige minister-president dr. Johan Ferrier en gouverneur Jan van Tilburg de BO en namens de Alcoa tekende de vicepresident de heer Laurence Litchfield jr.”

“En alsof er een straf werd uitgesproken viel de Eenheidsfrontregering van Ferrier enkele maanden hierna en nam de NPS, gesteund door de VHP en de PSV op 8 juli 1958 de regeermacht over met een door J.A. Pengel samengesteld kabinet onder leiding van minister-president S.D. Emanuels, die de BO verder uitvoerde.”

“Door velen wordt deze regering de beste regering genoemd die ons land ooit heeft gekend.”

“En hoe staat het met de overlijdensakte van de Brokopondo-overeenkomst, meester?”

“Die werd op vrijdag 30 augustus 2019 met 29 stemmen voor en 13 tegen om 11 uur in de ochtend goedgekeurd.”

“En alsof de duvel ermee speelt valt de stroom in de middag uit.”

“Deze keer was het een flinke vlieger, zag je niet de foto in de krant? De vorige keer, enkele jaren terug, was het een awari.”

“Ik vind dat we deze vlieger moeten inlijsten en exposeren met als ondertitel: ‘niet een terroristische aanval, geen aardbeving of hurricane, maar deze simpele vlieger zette op 30 augustus 2019 zeker driekwart van de huishoudens in ons land urenlang zonder elektriciteit.”

“En sommige gestoorde figuren, veelal van overzee, schreeuwden moord en brand op face book dat het een daad van sabotage was, omdat Bouta met 29 jaknikkers gedaan had gekregen dat de BO voortijdig werd beëindigd.”

“En op 31 december 2019 wordt de stuwdam met het betonnen middengedeelte waarin de krachtcentrale met vijf turbines zitten, dus, van ons.”

“Van ‘ons? Je bedoelt: het wordt via via van de NV Dielip-Walgdijk.”

“Want om die dam draaide het al die tijd.”

“Zij, en vooral Ikke-de-dikke, hebben zoveel gestort in de verkiezingskas, dan kom je me zeggen dat tant’Jenny & een paar Co’s en een armzalig samenraapsel van oude buitenparlementaire activisten tegenstribbelen? Alleen omdat ze ‘onze’ Dielip de dam niet gunnen?”

“Je mag als coalitielid zaken uitkraaien en ‘uithopkinsen’ of boos uit de vergadering ‘jenny-en’ hoeveel je wil, doe maar, maar wee jouw gebeente als je tegen beëindiging van de BO stemt. Durf! Durf tegen de macht van ‘das Kapital’ te vechten. Durf!”

“Meester, even, dat betonnen middengedeelte is toch die stuwdam?”

“Nee, mijn jonge vriend, die aarden dam om het water te stuwen loopt van de heuvel op de ene oever, dwars door de vallei van de Surinamerivier naar de heuvel op de andere oever en heeft een lengte van 1913 meter, dus bijna 2 kilometer. Dat is die stuwdam. In het midden, in feite op het laagste punt is die betonnen doorlaat met die turbines gebouwd.”

“O, dus dat!”

“Wil je nog meer cijfers? Want jullie jongeren schreeuwen wel een hoop paniekerige dingen en denken daarmee bij de komende verkiezingen zetels te halen, maar jullie zijn ondanks gepost op face book zeer slecht over onze politieke historie en cultuur geïnformeerd.”

“Meester, is dat misschien ook mede de schuld van jullie ouderen, die verzuimd hebben deze informatie  met ons te delen?”

“Ja, misschien heb je gelijk, jongere vriend.”

“Jongeren denken dat de wereld met hun begint.”

“En ouderen denken dat de wereld met hun vergaat.”

“Kunt u dan nog wat data geven over de dam?”

“Nou, volgaarne. Bij de bouw waren ruim 2300 arbeiders betrokken. Voor een groot deel daarvan was er een compleet dorp te Afobaka gebouwd. Ter plekke was er ook een complete betonfabriek, die round the clock draaide. Voor het betonnen gedeelte van de dam is er zo een driehonderdduizend kubieke meter beton gestort. Het stuwmeer dat eerst maar niet goed vol wilde lopen, bevat maximaal 8 miljoen kubieke meter water. Het is echter een plat stuwmeer, alleen vlak achter de dam zo een 43 meter diep, waardoor hij vooral in de droge tijd gauw kan leeglopen als alle 5 turbines worden gebruikt.”

“Oh, wilde men om die reden toen al het water van de Jaikreek, de grootste zijtak van de Tapanahony, in de regentijd opstuwen en in de droge tijd over de heuvels te leiden om via de Marowijne- of Grankreek kreek extra water het stuwmeer in te lozen?”

“Klopt al een bus, schitterend plan dat maar steeds werd uitgesteld, tot zelfs een paar jaren terug, tijdens de regering Bouta-1, toen Staatsolie genoeg geld had om het uit te voeren.”

“Waarom is het niet doorgegaan?”

“Kortzichtige politiek? Wie weet. Net zoals we nu treuzelen om zwaar te gaan investeren in Nickerie om een flinke hap mee te verdienen als de aardolieproductie voor de kust van Guyana op gang komt.”

“Oeverloos babbelen en om de hete brei draaien, daar zijn we meester in. Maar zelf aan de slag gaan…. Ho maar, dat is niet onze sterkste kant.”

“En maar schelden op de witte man als die dat wel doet en er met de buit vandoor gaat.”

“Tja, that’s us. En daar drinken we niet op.”

Rappa