Volgens de VN zijn dit jaar tot nu toe minstens 12 journalisten en 13 mensenrechtenactivisten vermoord. Dat is bijna hoger dan het aantal van vorig jaar en suggereert dat het dodental in 2019 recordniveaus zou kunnen bereiken. Nevith Condes Jaramillo (42) was de laatste verslaggever die dood werd aangetroffen in Mexico. De officier van justitie zei zaterdag dat hij stierf door meervoudige steekverwondingen. Onder de schuilnaam Nevith N. leidde hij de lokale nieuwssite El Observatorio del Sur.

"Zonder de strijd tegen straffeloosheid, zal er geen sprake zijn van een ‘staakt het vuren op journalisten hier in Mexico," vertelde Ana Ruelas van Artikel 19, een groep die de persvrijheid promoot, aan Al Jazeera.

Mensenrechtengroepen zeggen dat functionarissen die journalisten en activisten bedreigen vaak corruptie willen verbergen en hun persoonlijke belangen willen beschermen. Jan Jarab, hoofd van het lokale Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR), zei dat de "politieke inzet" van Mexico voor de bescherming van journalisten en activisten op verschillende niveaus een grote uitdaging bleek te zijn.

"Mexico heeft onvoldoende erkenning voor het werk van mensenrechtenactivisten en journalisten," vertelde Jarab op een persconferentie waar hij een 410 pagina's tellend OHCHR-rapport presenteerde. Eén van de conclusies van het rapport stelt dat straffeloosheid in Mexico een belangrijke reden was om het programma te versterken. "Autoriteiten moeten alle agressie publiekelijk veroordelen," zei Jarab.

Het beschermingsmechanisme van de regering voor mensenrechtenverdedigers en journalisten - dat faciliteiten biedt zoals paniekknoppen, bewakingssystemen en lijfwachten - bedient momenteel 903 mensen, tegen 48 bij de lancering vijf jaar geleden.

De budgetten en personeel hebben echter geen gelijke tred gehouden met de groei van de vraag om hulp. Het programma zou tegen het einde van de zesjarige termijn van Lopez Obrador in 2024 meer dan 3.400 mensen kunnen omvatten, zei Jarab.

"De groei die we de afgelopen jaren hebben gehad, kan versnellen als de dingen niet veranderen", voegde hij eraan toe. "Het mechanisme moet worden versterkt, het moet voldoende personeel hebben om de begunstigden te beschermen en preventieve maatregelen te nemen."

Het personeelsbestand stagneert sinds 2014, terwijl het budget van dit jaar minder is dan wat in 2017 en 2018 is uitgegeven, aldus het rapport. De regering heeft nog niet gereageerd op een verzoek van april om de begroting te verhogen. Geconfronteerd met schaarse middelen kan het programma een efficiënte en goede werking niet garanderen, aldus het rapport. Medewerkers hebben bijvoorbeeld vaak vertragingen bij het reageren op bedreigingen, omdat ze geen toegang hebben tot werkmail buiten het kantoor of problemen hebben met het navigeren op internet op computers van de overheid.