Guatemala moet vandaag kiezen tussen Sandra Torres (63) en
Guatemalteken
kiezen vandaag een nieuwe president die voor een grote uitdaging zal staan.
Guatemala is met Washingtonovereengekomen om als buffer te dienen tegen illegale immigratie onder
druk van de Amerikaanse president Donald Trump.
Bedreigd met
economische sancties als ze zou weigeren, tekende de vertrekkende regering in
juli een overeenkomst om van Guatemala een zogenaamd veilig derde land voor
migranten te maken, ondanks de endemische armoede en het geweld dat de
Midden-Amerikaanse natie treft.
Kiezers
moeten kiezen tussen de conservatieve Alejandro Giammattei en zijn
centrum-linkse rivaal, voormalige first lady Sandra Torres. Beide ervaren
politieke campagnevoerders hebben de deal bekritiseerd, maar zullen
waarschijnlijk niet veel kunnen doen om de overeenkomst te stoppen.
Risa
Grais-Targow, directeur van Latijns-Amerika bij adviesbureau Eurasia Group, zei dat terwijl de overeenkomst
wordt geconfronteerd met een terugslag in Guatemala, het niet nakomen ervan het
land zal blootstellen aan het risico van belastingen op overmakingen of
tarieven op zijn goederen. "De volgende president staat voor een
verlies-verlies situatie als het gaat om het nakomen van de deal met de
Verenigde Staten," zei ze. "Dat is de grootste uitdaging voor de
inkomende president."
Wie in
januari aantreedt, zal een land erven met een armoedecijfer van 60%,
wijdverspreide criminaliteit en werkloosheid, waardoor honderdduizenden
Guatemalanen naar het noorden zijn geëmigreerd.
De twee
kandidaten zijn er vijf keer niet in geslaagd het presidentschap te winnen.
Peilingen suggereren dat, hoewel Torres in een eerste stemronde in juni als
eerste eindigde, haar impopulariteit haar nederlaag kan zijn. "Ik ging
niet stemmen, maar ... gezien de omstandigheden kan ik beter stemmen zodat
Sandra niet wint", zegt Ricardo Son, een 84-jarige gepensioneerde in
Guatemala City.
Veel
Guatemalanen zijn de politieke klasse beu nadat corruptieschandalen hebben
geleid tot de arrestatie van voormalig president Otto Perez in 2015 en
vervolgens de ontslagdreiging die zijn opvolger, de zittende president Jimmy
Morales, een voormalige tv-komiek, boven het hoofd hing.
Beide
kandidaten hebben gezworen corruptie te bestrijden zonder 'buitenlandse
inmenging', een schijnbare toespeling op de Internationale Commissie tegen
straffeloosheid in Guatemala (CICIG), de missie van de Verenigde Naties die
Perez ten val bracht en achter Morales aan ging.
Morales, die
het mandaat van de commissie met ingang van september heeft beëindigd, is bij
wet verboden om opnieuw voor het presidentschap te gaan. Maar zijn nalatenschap
zou blijvend kunnen blijken als de migratieovereenkomst die hij autoriseerde
een bepalend kenmerk van de volgende administratie wordt.
Volgens het
akkoord moeten migranten uit Honduras en El Salvador asiel zoeken in Guatemala
in plaats van in de Verenigde Staten. Critici vragen zich af of Guatemala de
middelen heeft om een mogelijke toename van asielaanvragen aan te kunnen.
Giammattei,
een chirurg, heeft de doodstraf voor sommige criminelen voorgesteld en beloofde
een "investeringsmuur" op de grens tussen Guatemala en Mexico te
bouwen om migratie te beteugelen.
Torres wil
troepen op straat zetten om bendes te bestrijden en welzijnsregelingen
gebruiken om armoede te verlichten, een strategie die ze als presidentsvrouw
ondersteunde tussen 2008 en 2011.
Verwacht
wordt dat de verkiezingsresultaten op vanavond beginnen te komen in wat naar
verwachting een krappe strijd wordt.