(Aangeboden)

De levensverwachting van mensen wordt steeds hoger in de wereld. In 2015 was de levensverwachting in Suriname voor mannen 69 jaar en voor vrouwen 75 jaar. Verwacht wordt dat rond 2030 er wel 1.4 miljard personen ouder dan 60 zullen zijn. Belangrijk is dan ook dat ouderen versterkt worden om actief te blijven participeren op onder andere sociaal-economisch gebied. Daar hoort een zekere mate van fitheid bij.

Niet eenieder verwelkomt het ouder worden en niet iedereen kan daar goed mee omgaan. Om nog mee te kunnen in de gemeenschap is er een zekere mate van fysieke fitheid nodig. Die fitheid zal zeker bewust aangepakt moeten worden indien men goed wil functioneren. Alleen maar door het fysiologisch ouder worden van het lichaam gaan bepaalde functies minder vlot verlopen. We verliezen naarmate de jaren tikken spiermassa en spierkracht. Het eerste is niet altijd te zien omdat we vandaag de dag ook veel meer mensen overgewicht hebben. Dat is in ieder geval niet op basis van spiermassa maar van vetweefsel. Normale activiteiten die we thuis of in de tuin doen gaan moeilijker en zeker als er lichaamsklachten aanwezig zijn met stijfheid en pijn. Maar zijn dat nu redenen om veel te blijven zitten of de deur niet meer uit te gaan?

Ouderen in beweging laten zijn is zeker aan te bevelen aangezien niet een ieder beseft dat het broodnodig is. De omgeving of de personen zelf gaan er vaak genoeg vanuit, dat het nu tijd is om na al die jaren van arbeid, te genieten van een welverdiend pensioen. Geen slecht idee maar dat betekent ook niet dat er geen fysieke activiteiten meer moeten zijn. Het is essentieel dat taken behorende bij de persoonlijke hygiëne zoals haren kammen, tanden poetsen en scheren nog uitgevoerd worden. Dat naar gelang de persoon zijn mentale en fysieke conditie. Elk beetje beweging helpt!

Een kijkje nemen in een bejaarden- of verpleeghuis geeft je vaak het beeld van zitten of eerder hangen in een stoel, langer liggen en moeizame verplaatsingen. Daartussen natuurlijk personeel dat te hulp schiet en soms te veel taken overneemt van bewoners. Niemand zal een bejaarde van 80+ die erg pijnlijk is na een lelijke val verplichten om trappen te klimmen naar de derde verdieping. Dat zou in principe ook niet hoeven voor een niet-bejaarde. Het is echter wel belangrijk om mensen die minder de neiging hebben om actief te zijn te stimuleren om dat weer wel te zijn. En dat begint met de bekende activiteiten van het dagelijks leven (ADL) die zo gewoon lijken zoals aan- en uitkleden. Er zijn ook de bekende ‘gymnastieklessen’ waar senioren burgers lekker kunnen bewegen al dan niet op muziek. In sommige bejaardenhuizen of op andere plekken is dat een wekelijks gebeuren.

Volgens de WHO moeten mensen tussen 18-64 jaar tenminste 150 minuten per week fysieke activiteiten van aerobische aard doen. Hieronder vallen onder andere wandelen (lopen), dansen, tuinieren en zwemmen. Fysiotherapeuten die betrokken zijn bij het geven van beweegactiviteiten bij ouderen zullen zeker eerst nagaan wat de mogelijkheden zijn van de deelnemers. Vrouwen voelen zich eerder aangetrokken tot het volgen van deze lessen. Het heeft ook een sociaal karakter naast het feit dat het goed is voor de gezondheid. Om een optimale fysieke conditie te verkrijgen en te behouden is het van belang dat het lichaam regelmatig in beweging is. Het draagt ook een steentje bij aan de preventie van de bekende niet-overdraagbare ziekten zoals suikerziekte en hoge bloeddruk. 

Er is ook voldoende bewijsmateriaal dat darm-en borstkanker minder voorkomen bij personen met een actieve leefstijl dan diegenen die uren zitten. Het risico voor een kapotte heup of wervel is ook kleiner. Bij veel ouderen gaat het evenwicht achteruit en de coördinatie wordt minder. Reden te meer om hier wat aan te doen en minder te zitten of liggen. Spierkrachtversterkende oefeningen zijn ook zeker twee keer per week nodig. De groep 65+ heeft min of meer dezelfde richtlijnen te volgen voor fysieke activiteiten. Met een aangepast oefenprogramma kan een deskundige fysiotherapeut voor elke leeftijdsgroep ouderen, met of zonder bestaande klachten, veilig bewegen ondersteunen.

Beweging kan zeker ook plezierig zijn. Onderzoek heeft ook allang aangetoond dat depressieve gevoelens verminderen. Kwetsbaarheid bij de oudere populatie komt vroeg of laat ook in het vizier. Na een ziekenhuisopname kan een al kwetsbare persoon nog meer uit balans raken.  Verlies van spiermassa treedt al na enkele dagen bedrust op. Dan is opstaan van het toilet al een probleem.

Lopen is een van de meest eenvoudige manieren om iets aan je gezondheid te doen. Het maakt dan niet uit als dat met een wandelstok of rollator is. Om onze oudere burgers nog volop te betrekken in de gemeenschap zou onze infrastructuur zeker voetgangervriendelijk en rolstoeltoegankelijk behoren te zijn. Trottoirs behoren toegankelijk te zijn en op hoeken van straten zouden ze afhellend moeten zijn. Maar ook winkels en andere gebouwen zouden toegankelijk voor elke persoon ongeacht leeftijd moeten zijn. Hierdoor is er dan in ieder geval sprake van een stukje inclusiviteit voor verschillende leeftijden. 

Het gaat een rol spelen als men niet meer of moeilijk actief kan deelnemen in de maatschappij. Is het niet prettig als iemand zelfstandig taken kan aanpakken? Dit geldt ook voor onze ouderen. Duurzame ontwikkeling is mogelijk als het alle leeftijdsgroepen betrekt. Het geeft ook een gevoel van betrokkenheid en eigen waarde. Laten wij dan ook beseffen dat die betrokkenheid en eigen waarde gestimuleerd kunnen worden zo lang als dat kan.

   Surinaamse Vereniging voor Fysiotherapie