Suriname rondt toetreding Minamata Verdrag af

Suriname is gereed om zich te committeren aan het beschermen van de menselijke gezondheid en het milieu tegen antropogene uitstoot (uitstoot door menselijk handelen) van kwik en kwikverbindingen. Binnen 90 dagen – op 31 oktober – zal Suriname volwaardig lid zijn van het Minamata Verdrag. De laatste documenten voor de toetreding zijn op 2 augustus ingediend bij de Verenigde Naties.

De voorbereidingen om te komen tot de toetreding zijn in 2013 gestart. Met het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (Nimos) zijn er sindsdien activiteiten ontplooid om Suriname en alle stakeholders klaar te stomen voor de uitvoering van het verdrag op nationaal niveau. Het wetsvoorstel voor de toetreding tot het Minamata Verdrag is op 30 mei 2016 goedgekeurd door de Raad van Ministers. De goedkeuring van het parlement volgde op 8 maart 2018.

Het Minamata-verdrag is een wereldwijd verdrag ter bescherming van de menselijke gezondheid en het milieu tegen de negatieve effecten van kwik. Het voorziet onder andere in de uitfasering en de afbouw van het gebruik van kwik in een aantal producten en processen en de regulering van de informele sector van de ambachtelijke en kleinschalige mijnbouw (ASGM).

Kwik dat in vele productieprocessen van de ambachtelijke en kleinschalige mijnbouw wordt gebruikt, is heel gevaarlijk voor de gezondheid van de mens. Vooral kwikdamp en organische kwik (methylkwik) zijn desastreus. In de goudmijnbouw in Suriname wordt voornamelijk kwik gebruikt. Het metaal bindt zich aan het goud, waardoor het gemakkelijk is om het goud te ‘vangen’ door kwik bij het gesteente of in het goudwinningsproces te doen. De kleinschalige goudmijnbouw in niet milieuvriendelijk en komt er veel kwik in de natuur terecht met alle nare gevolgen voor mens en milieu.

Met het Minamata Verdrag wil Suriname het gebruik van kwik goed aan pakken. Het verdrag biedt immers toegang tot technische en financiële hulp. De ambachtelijke en kleinschalige goudmijnbouw zijn in de afgelopen jaren blijven groeien, waarmee ook de hoeveelheid kwik dat in de natuur is terecht gekomen is toegenomen. Internationaal wordt voor elke geproduceerde kilo goud, een kilo kwik gebruikt. Dus als er per jaar 300.000 kilo goud wordt gewonnen, betekent het dat er ongeveer 300.000 kilo kwik in het milieu terechtkomt.

Al jaren wordt geprobeerd kwikvrije goudwinningsmethoden te bevorderen. Echter hebben die pogingen weinig succes geboekt en blijft het kwikprobleem alsmaar toenemen. Uit onderzoek is gebleken dat steeds meer roofvissen, waaronder de anjoemara en piren methylkwik bevatten, zegt het Nimos.

Het Minamata Verdrag is vernoemd naar de Minamatabaai in Joana. Tussen 1932 en 1968 loosde een chemische fabriek er afvalwater met kwik. Het kwik kwam in de voedselketen van de mens terecht door vis en schelpdieren te eten uit de baai. Velen werden ziek, terwijl ook velen zijn gestorven aan kwikvergiftiging. De grootschalige vergiftiging van de mensen van Minamata was voor de wereld een wake-up call over de duidelijke negatieve effecten van kwik.

Het Nimos is nu bezig voorbereidingen te treffen voor de start van een zevenjarig project. Improving Environmental Management in Mining Sector of Suriname, with Emphasis on Gold Mining moet onder andere kwikvrije goudwinningmethoden introduceren in de kleinschalige mijnbouw in Suriname.