VS en EU zetten meer dan 100 Russische diplomaten uit

De Verenigde Staten (VS) heeft vandaag gezegd dat hij 60 Russische diplomaten het land zal uitzetten. Washington sluit zich daarmee aan bij regeringen in heel Europa om het Kremlin te straffen voor een aanval met zenuwgas op een voormalige Russische spion in Groot-Brittannië. De landen houden Moskou verantwoordelijk voor de aanval.

Het is de krachtigste actie die de Amerikaanse president Donald Trump tegen Rusland heeft ondernomen sinds hij in functie is. Democraten en leden van zijn eigen Republikeinse Partij hadden hem bekritiseerd, omdat hij niet hard genoeg was tegen Rusland over beschuldigingen van Russische bemoeienissen in het Amerikaanse kiesstelsel, waaronder de presidentiële campagne van 2016.

De Britse premier Theresa May, die de stap van solidariteit verwelkomt, zei dat 18 landen plannen hadden aangekondigd om Russische functionarissen uit te zetten. Het gaat om 14 landen van de Europese Unie (EU), maar ook Oekraïne, Canada en Albanië. In totaal hadden de aankondigingen van maandag betrekking op meer dan 100 Russische diplomaten - de grootste westerse uitzetting van Russische diplomaten sinds het hoogtepunt van de Koude Oorlog.

De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Boris Johnson, twitterde: "de buitengewone internationale reactie van onze bondgenoten gaat de geschiedenis in als de grootste collectieve uitzetting van Russische inlichtingenfunctionarissen ooit en zal helpen onze gedeelde veiligheid te verdedigen."

May stelde dat de gecoördineerde maatregelen "duidelijk aantonen dat we allemaal schouder aan schouder staan om het sterkste signaal naar Rusland te sturen dat het de internationale wet niet kan blijven negeren".

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken noemde de acties een "provocerend gebaar". De woordvoerder van het Kremlin zei dat de reactie van het Westen een "vergissing" was en dat de Russische president Vladimir Putin een definitief besluit zou nemen over de reactie van Rusland.

Moskou heeft ontkend achter de aanval op Sergei Skripal en zijn dochter in de Zuid-Engelse stad Salisbury op 4 maart te zitten. Skripal (66) en zijn 33-jarige dochter Yulia werden bewusteloos gevonden op een bank in een winkelcentrum. Ze zijn nog steeds in kritieke toestand in het ziekenhuis.

“We schatten in dat meer dan 130 mensen in Salisbury mogelijk zijn blootgesteld aan dit zenuwgifgas," zei May. De golf van uitzettingen van maandag komt nadat de EU-leiders vorige week zeiden dat het bewijs dat May over de Russische betrokkenheid bij de aanval presenteerde, een solide basis vormde voor verdere actie.

Trump, die voordat hij in januari vorig jaar aantrad, hechtere banden beloofde met Putin, heeft de Russische leider vorige week gefeliciteerd met zijn herverkiezing. Die handeling ontlokte kritiek van zowel Republikeinen als Democraten. Trump zei dat de twee leiders voorlopige plannen hadden gemaakt om elkaar te ontmoeten in de 'niet al te verre toekomst'. Hij heeft de kwestie van de aanval met zenuwgas niet aangehaald in zijn telefoongesprek met Putin.

Van de ongeveer 100 Russische diplomaten die er waren in Washington, moeten 60 binnen een week met hun gezinnen het land verlaten.