Omstreden kinderboek in India

De afgelopen dagen was er in de media brede aandacht voor een kinderboek uit India waarin Adolf Hitler wordt genoemd als een Grote Leider. Het boek is in mei 2016 verschenen in de serie super Pegasus boeken. Het boek heeft als titel ‘Leaders’, telt 48 pagina’s en de schrijver is onbekend. De omslag is donkerblauw waarop meest prominent de gezichten te zien zijn van Nelson Mandela en Narendra Modi en rechts naast Modi is het ernstige, stalen gezicht te zien van Hitler. Goed herkenbaar zijn ook de gezichten van Barack Obama en de tegenwoordig omstreden Aung San Suu Kyi.

door Rudie Alihusain

Om enig idee te hebben waarom een Indiaas kinderboek, anno 2016 met een foto van Adolf Hitler op de titelpagina kan verschijnen, is het van belang te weten hoe een bepaald deel van de Indiase bevolking tegen Nazi-Duitsland opkeek/opkijkt, met name, de groep van de nationalistische en fundamentalistische Hindoes.

De Hindutva ideologie
De fundamentalistische Hindoe organisaties in India worden aangeduid onder de collectieve naam Sangh Parivar (= familie van organisaties), die bestaat uit verschillende groepen, waarvan de belangrijkste zijn: de Rashtriya Swayamsevak Sangh (= Nationale Vrijwilligers/Patriottische Organisatie, RSS): de Vishwa Hindu Parishad (= Wereld Hindoe Raad, VHP), de Shiv Sena (Leger van Shivaji) en de Bajrang Dal (Leger van Hanoeman). Maar de belangrijkste organisatie binnen de Sangh Parivar is de officieel in 1980 gevormde politieke partij bekend onder de naam Bharatiya Janata Party (= Indiase Volks Partij, BJP), die nu aan de macht is.
De ideologie van de Sangh Parivarwordt aangeduid als Hindutva, een term die in 1923 is bedacht door Vinayak Damodar Savarkar in zijn boek Hindutva: who is Hindu?
Volgens Savarkar is het Indiase subcontinent het thuisland van de Hindoes. Hij beschouwt als Hindoes allen, die India als hun moederland (matrubhumi), hun vaderland (pitrubhumi) en hun heilige land (punyabhumi) beschouwen. Het is op grond van deze conceptie dat Indiase Hindoe fundamentalisten, de Hindoes die buiten India zijn geboren niet als echte Hindoes beschouwen, omdat het idee ook is dat Hindoe goden niet overzee reizen.
Vanuit deze Hindutva ideologie is ook te verklaren waarom het christendom en islam als ‘binnengedrongen vreemde religies’ worden beschouwd, omdat die buiten India zijn ontstaan, in tegenstelling tot het Boeddhisme, Jaïnisme en Sikhisme.

Wederzijdse bewondering
Er is al sedert het begin van Nazi-Duitsland sprake van een wederzijdse bewondering tussen het Hindoe fundamentalisme en het Nazisme. In 1939 sprak de toenmalige leider van de RSS, Madhav Sadashiv Golwalkar, in zijn boek zijn bewondering uit over hoe de Nazi’s het Germaanse ras zuiver en trots wilden houden, dat wil zeggen, race pride at its highest has been manifested here, a good lesson for us in Hindusthan to learn and profit by. De Nazi’s adopteerden ook de Swastika, een symbool dat in het algemeen de Brahmanen gebruiken, omdat zij (de Nazi’s) het zagen als het Arische symbool dat indicatief was voor raciale zuiverheid en superioriteit.
In 1967 zei de fanatieke, prominente Shiv Sena leider, Bal Thackeray: it is a Hitler that is needed in India today. Zijn opvolger, Raj Thackeray, deed er een schepje bovenop toen hij in 2009 opmerkte, dat wanneer het gaat om organisatorische vaardigheden there are few who can rival Hitler. Volgens hem had Hitler nog vele andere kwaliteiten which any leader would envy.

Politiek klimaat in India nu gunstig voor Hindoe fundamentalisten
Er is dus al heel lang een sympathieke relatie tussen het Nazisme en de Sangh Parivar. Van 1998/1999 tot 2004 was een door de BJP geleide regering onder leiding van premier Atal Bihari Vajpayee aan de macht. Op 9 april 2001 – ik woonde toen al enkele jaren in Nieuw Delhi- verscheen in The Hindustan Times een artikel onder de kop: In Parivar’s world view, Hitler is still popular in Germany. Ik was zeer verbaasd dat bij tientallen kraampjes in Shahjahanabad in Oud Delhi, Hitler’s Mein Kampf gewoon te koop was op de grootste tweedehandse boekenmarkt ter wereld, met name, in de meer dan 1 km lange straat bekend onder de naam Darayaganj Enkele jaren geleden heeft The Jerusalem Post ook melding gemaakt dat in boekhandels in Nieuw Delhi openlijk deze autobiografie van Hitler te koop wordt aangeboden.

Vlakbij Darayaganj bevindt zich ook de bekende toeristische trekpleister Chor Bazar (= dievenmarkt) waar memorabilia van Hitler zoals T-shirts, bandanas en sleutelhangers gekocht kunnen worden. In juni 2010 wist de BBC te melden dat de verkoopaantallen van Mein Kampf van 40 per jaar gestegen waren naar enkele honderden kopieën per jaar. De verkoopmanager van een over heel India verspreide boekenketen Crossword genaamd, vertelde de BBC dat Mein Kampf has been a consistent bestseller for us.
Een verklaring voor de populariteit van Hitler en het Nazisme in sommige delen van Azië, waaronder India, komt volgens de New York Times door de zeer oppervlakkige bekendheid met de gruweldaden van de Holocaust, terwijl de persoon van Adolf Hitler wel wordt geportretteerd als een sterke, effectieve leider. De New York Times wijst er ook op dat al eerder, te weten, in 2004 ten tijde van het eerste ministerschap (te vergelijken met een premier) van Narendra Modi in de deelstaat Gujarat, er tekstboeken waren op de scholen, waarin gloedvol en enthousiast gesproken werd over het Nazisme en het Fascisme. Volgens de Times of India werd in deze tekstboeken vermeld dat “Hitler waardigheid en prestige had verleend aan de Duitse regering, onvermoeibaar was in zijn pogingen om Duitsland zelfvoorzienend te maken en wilde hij ook dat het gewone Duitse volk een avonturiergeest moest aanleren”.

De meest militante organisatie, die onder de vleugels van de Sang Parivar opereert is de eerder genoemde Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) die in 1925 werd opgericht. In het India van na de onafhankelijkheid is de RSS drie keer verboden en bestempeld geweest als een terroristische organisatie, met name: in 1948 na de moord op Gandhi door een voormalig RSS lid, Nathuram Godse: in de periode 1975-1977 tijdens de door Indira Gandhi uitgeroepen Emergency en in 1992 na de vernieling van de Babri moskee waarbij kopstukken van de BJP een belangrijke rol hebben gespeeld.

Rechter M.S. Liberhan deed na een gerechtelijk onderzoek van 19 jaar zijn uitspraak op 30 juni 2009 waarin hij erop wees dat de Babri moskee op 6 december 1992 was vernield door “de gewone man die zijn gezond verstand verloor in de kakofonie van de religieuze zelfingenomenheid van de Sangh Parivar”. Het plan om de moskee te vernietigen was volgens rechter Liberhan in elkaar gezet door de RSS, tesamen met de VHP, Shiv Sena, de Bajrang Dal en de BJP. De RSS wordt door de Amerikaanse regering eveneens beschouwd als een terroristische organisatie.

Dat in het huidige India een kinderboek kan verschijnen waarin Hitler een Great Leader genoemd en beschreven wordt als a man who devoted his life to the betterment of his country and people kan verklaard worden uit de sympathie van Indiase nationalisten en fundamentalisten voor het Nazisme. Opvallend is dat zodra de aan de Sangh Parivar gelieerde BJP aan de macht is, proberen zij hun invloed uit te oefenen op de politiek maatschappelijke ontwikkelingen in India.

In de eerste jaren van deze eeuw, 2000-2004, toen een BJP regering aan de macht was, hebben zij bijvoorbeeld geprobeerd op de plaats waar de Babri moskee had gestaan, een mandir te bouwen, die volgens hen daar al had gestaan en vernietigd was door de Moslem indringers. Maar de toenmalige premier Atal Bihari Vajpayee liet de Sangh Parivar in een reactie waarop de jaren niets kunnen afdingen, zeer vastberaden weten: The wrongs of a medieval past cannot be righted by similar wrongs in modern times.
Met dit antwoord aan de Sangh Parivar liet Vajpayee heel duidelijk merken dat hij niet gerekend wilde worden tot de militanten en als premier van het grote India zich niet op sleeptouw zou laten nemen door fanatieke fundamentalisten.

In het kinderboek Leaders wordt Hitler genoemd als een man die zijn leven gewijd heeft aan de verbetering van zijn land en volk. De protesten van het Simon Wiesenthal Centrum bij monde van Rabbi Abraham Cooper, die het boek waarschijnlijk nu pas onder ogen heeft gekregen, hebben niet geholpen. De uitgevers (Pegasus en de Jain’s groep) zijn niet van plan het boek uit de handel te halen en hebben bovendien tot heden geweigerd excuses aan te bieden. In hun verklaring zeggen de uitgevers, dat het uitgangspunt bij het schrijven van het boek niet is geweest of Hitler een goede of slechte leider was, maar dat zij hem simpelweg wilden portretteren als een machtige leider.
Maar het verschil tussen een goede en machtige leider kan geen verklaring zijn wanneer Hitler genoemd wordt als een Grote Leider, die kinderen moet inspireren, zijn acties moeten zien als aanbevelenswaardig, ja zelfs, gewaardeerd moeten worden.

De reactie van de uitgevers laat zien dat zij niet geïnteresseerd zijn in morele standaarden en ethiek, wat zij willen, is boeken verkopen en in het India van Modi worden boeken over de grootheid en belangrijkheid van Hitler goed verkocht. Hetzelfde kan gezegd worden van Modi’s jaren als eerste minister van de deelstaat Gujarat, toen zoals hier voren reeds is opgemerkt, al in 2004 tekstboeken op de scholen in die staat gevonden konden worden, die de ideologie van het Nazisme en Fascisme aanprezen.
Nu is Modi premier van heel India en de organisaties, waarin hij is gevormd en waartoe hij behoort, hebben een klimaat weten te creëren dat gunstig is voor de publicatie van een tekstboek waarin bewondering voor Adolf Hitler en het Nazisme niet wordt verhuld.

Bronnen:
The Hindustan Times van 9 april 2001
The New York Times van 17 maart 2018
R. Zakaria, Shunning the architects of hate, Dawn van 21 maart 2018
R. Alihusain, In de moskee was Ram veilig, Kijk op diplomatieke en buitengewone zaken, blz.66-67, Jakarta, februari 2010.
Radhika Jha, Smell, blz.15, Penguin Books, New Delhi, 1999