Elf landen tekenen handelsverdrag Azië-Pacific

Elf landen uit Azië en rond de Stille Oceaan hebben het handelspact ondertekend dat voorheen bekend stond als het Trans-Pacific Partnership (TTP). Hoewel de Verenigde Staten (VS) zich vorig jaar heeft terugtrokken, is het handelsverdrag gered door de overgebleven leden, die het hebben ondertekenden tijdens een ceremonie in de Chileense stad Santiago.

De Chileense minister van Buitenlandse Zaken, Heraldo Munoz, zei dat de overeenkomst een sterk signaal was "tegen protectionistische druk, ten gunste van een wereld open voor handel". De deal heeft betrekking op een markt van bijna 500 miljoen mensen, ondanks de terugtrekking van de VS. Het verdrag is nu de VS er niet bij is, omgedoopt tot de alomvattende en progressieve overeenkomst voor Trans-Pacific Partnership (CPTPP). Voorstanders van het verdrag zeggen dat het een model zou kunnen zijn voor toekomstige handelsovereenkomsten.

Het belangrijkste doel van de overeenkomst is om de handelstarieven tussen lidstaten te verlagen. Maar het beoogt ook de zogeheten niet-tarifaire maatregelen te verminderen, die door regelgeving handelsbelemmeringen creëren. Er zijn hoofdstukken die tot doel hebben deze voorschriften te harmoniseren, of ze op zijn minst transparant en eerlijk te maken. Er zijn ook toezeggingen om minimale arbeids- en milieunormen af te dwingen.

Het omvat ook een controversieel geschillenbeslechtingsmechanisme tussen investeerders en staten, dat bedrijven in staat stelt regeringen aan te klagen wanneer zij vinden dat een wetswijziging hun winsten heeft beïnvloed.

De landen die het CPTPP hebben ondertekend zijn Australië, Brunei, Canada, Chili, Japan, Maleisië, Mexico, Nieuw-Zeeland, Peru, Singapore en Vietnam. De opvallende afwezige is de VS. President Donald Trump heeft een verkiezingsbelofte ingelost door zich vorig jaar januari terug te trekken. Hij noemde het verdrag een ramp voor Amerikaanse arbeiders.

De grootste winnaars van de pact zullen naar verwachting in Azië zijn, terwijl de rijkere landen, naar verwachting, niet veel meer dan een stimulering zullen krijgen. Het Peterson Institute for International Economics zegt dat Maleisië, Singapore, Brunei en Vietnam tegen 2030 elk hun economie met meer dan 2% zullen zien groeien. Nieuw-Zeeland, Japan, Canada, Mexico, Chili en Australië zullen allemaal met een extra 1% of minder groeien.

Dezelfde studie zegt dat de VS een grote verliezer zou kunnen zijn, afgezien van een verhoging van het bruto binnenlands product van 0,5% (ter waarde van US$ 131 miljard). Bovendien kan het een extra US$ 2 miljard verliezen, omdat bedrijven in de lidstaten een stimulans hebben om met elkaar te handelen in plaats van met Amerikaanse bedrijven.

Donald Trump is echter niet de enige die niet overtuigd is van de waarde van het verdrag. Vakbonden (vooral in rijkere lidstaten, zoals Australië en Canada) zeggen dat de deal een arbeidsmoordenaar kan zijn of de lonen omlaag kan duwen. Sommige economen hebben ook gesuggereerd dat vrijhandelsovereenkomsten worden geteisterd door speciale belangen, wat hun economische waarde veel dubieuzer maakt. Maar het staat vast dat de deal minder is zonder de betrokkenheid van 's werelds grootste economie. De economieën van de overige lidstaten zijn goed voor meer dan 13% van de wereldeconomie - een totaal van US$ 10 biljoen dollar. Met de VS zou de deal 40% zijn geweest.

De Australische premier, Malcolm Turnbull, zegt dat de deal is opgezet om nieuwe leden toe te laten, mogelijk inclusief de VS. In de herziene overeenkomst zijn echter ongeveer 20 van de oorspronkelijke bepalingen (vooral die waarop de VS aandrong) eruit gegooid, wat suggereert dat een herintrede van de VS intensieve onderhandelingen zou vereisen. En hoewel Trump erbij blijft dat hij openstaat voor een aanzienlijk betere deal, zou zijn algemene vijandigheid tegenover handelsverdragen suggereren dat het een vage mogelijkheid is.