Zuid-Afrikaanse rechtbank geeft Zuma afzettingsklap

Het hoogste gerechtshof van Zuid-Afrika heeft geconstateerd dat het parlement zijn plichten niet nakwam door president Jacob Zuma verantwoordelijk te houden voor een overheidsfinanciering. In zijn oordeel stelt het hof dat het parlement nu regels moet vaststellen voor afzettingsprocedures. Het blijft echter onduidelijk of het oordeel tot een afzetting zal leiden.

Oppositiegroepen hadden een zaak aanhangig gemaakt waarin ze wilden dat het parlement werd gedwongen om te beginnen met de afzettingsprocedure. Het heeft te maken het met gebruik van staatsmiddelen door Zuma om zijn privéwoning te verbouwen.

Bij het overhandigen van het arrest van het grondwettelijk hof, zei rechter Chris Jafta: "We concluderen dat de vergadering de president niet ter verantwoording heeft geroepen. De vergadering moet een mechanisme installeren dat kan worden gebruikt om de president uit zijn ambt te verwijderen."

Maar de rechtbank zei dat ze niet tussenbeide kon komen hoe het parlement met het mechanisme moet omgaan en dat zij niet de macht had om een afzetting te bevelen. De kosten van de zaak zijn toegekend aan Zuma en het parlement.

De uitspraak van het hof was bij meerderheid van stemmen. Hoofdrechter Mogoeng Mogoeng zei dat de uitspraak een duidelijk geval is waarbij deze het bereik van het gerechtshof voorbijschiet.

Ongeveer US$ 15 miljoen aan staatsgelden zijn besteed aan de verbouwing van het huis van Zuma. In maart 2016 oordeelde de rechtbank dat hij de bevindingen van een waakhond had genegeerd en dat hij een deel van het geld moest terugbetalen. De president heeft US$ 631.000 terugbetaald, waarvan de Centrale Bank vindt dat het "redelijk" is.

Het parlement heeft vervolgens gedebatteerd over de kwestie en overleefde Zuma een motie van wantrouwen. Maar de uitspraak van vandaag, vrijdag, verklaart dat de procedures die het parlement heeft gevolgd, ontoereikend waren.

Zuma is verzwakt door een aantal beschuldigingen van corruptie en door zijn recente vervanging door Cyril Ramaphosa als leider van het regerende ANC. De 75-jarige Zuma is van plan om president te blijven tot de algemene verkiezingen in 2019. Hij heeft te maken gehad met een aantal beschuldigingen van corruptie, die hij allemaal ontkent. Eerder deze maand verloor Zuma twee rechtszaken op één dag, beide in verband met beschuldigingen van corruptie.