Eerste schrijfjuristenopleiding start 2 januari 2018

Elf Surinamers starten hun opleiding tot schrijfjuristen op 2 januari 2018. Het is de eerste keer in Suriname dat er personen worden opgeleid voor deze nieuwe functie binnen de rechtelijke machte. Zij zullen medio 2019 verlichting moeten brengen in het werk van de rechter op civiel gebied. Hun inzet kan dan leiden tot productieverhoging van minimaal 363 vonnissen en/of beschikkingen per maand.

De cursisten ontvingen vrijdag hun opleidings- en stageplan van waarnemend president Iwan Rasoelbaks van het Hof van Justitie (HvJ). “Het gaat om een unieke en zware opleiding die veel geld kost”, zei hij en drukte hen op het hart om het uiterste uit de opleiding te halen. “De rechtelijke macht is een productiebedrijf”, hield hij hen voor. De input is: verzoekschriften en dagvaardingen en de output is vonnissen en beschikkingen, “aan de lopende band. Per maand krijgen we 30/31 strafzaak rollen en 51 civiele rollen om af te draaien.”

De druk op de rechters is groot. Zij komen er niet aan toe om alle werkzaamheden in een korte tijd af te ronden. Mede hierdoor duren rechtszaken langer. Hun dagelijkse werk bestaat uit vijf delen: organisatie van de eigen rol, analytisch leeswerk van de stapels dossiers, uitzoek- en denkwerk waarbij ze het probleem van de zaak feitelijk en juridisch moeten uitzoeken. Gevolgd door het oordeel formuleren op papier en het zittingswerk in de zaal.

De schrijfjuristen moeten na hun opleiding de rechters ondersteunen met drie delen. Zij zullen helpen met het analytisch lees- en uitzoekwerk en de rechter assisteren in het formuleren van het oordeel op schrift. “Schrijven is een vak apart”, merkte Rasoelbaks op. Het oordeel is en blijft de verantwoordelijkheid van de rechter. De productie van het aantal vonnissen wordt hierdoor opgevoerd. Hij maakte een kleine berekening als toelichting. Als alle elf juristen per dag 1,5 vonnis schrijven in gemiddeld ingewikkelde civiele zaken en dit gedurende 22 werkdagen doen, dan krijg je 363 vonnissen per maand. “Dat is een hele boost voor de organisatie. Dit is minimaal.”

De groep van elf doorstond de selectieprocedure waaraan 29 personen meededen. Er was een open sollicitatie. Het hof vroeg de universiteit ook om medewerking om afgestudeerden van de rechtenopleiding warm te maken. Een samenspel van verschillende partners maakt de start van de opleiding mogelijk. Een van de partners is de Nederlandse Raad voor de Rechtspraak, waarvan de voorzitter begin 2016 een bezoek bracht aan het hof. “Deze opleiding kan in het verlengde van die samenwerking worden gezien”, zegt Rasoelbaks aan Starnieuws.

De financiën voor de opleiding komen van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. Door gebrek aan begrotingsmiddelen moest het hof naar projectfinancieringen zoeken. Hij schat de kosten tussen de drie en vier ton Euro’s. Uit de goedgekeurde middelen van de Europese Unie worden andere juridische opleidingen betaald, “zoals die van schrijfjuristen voor strafzaken” in een later stadium.

De opleiding wordt verzorgd door een andere partner: de Stichting Juridische Samenwerking Suriname Nederland (SJSSN). Hoewel een nieuwe opleiding voor Suriname en de organisatie, is de expertise wel in huis om de cursus te verzorgen, licht SJSSN-secretaris Gaetano Best toe. “Wij hebben het wiel niet opnieuw uitgevonden, maar een beetje afgekeken. De opleiding is een op maat gesneden voor Suriname.” Naar gelang en behoefte worden ervaren officiers en rechters uit Nederland gehaald als docenten.

Op de eerste werkdag in het nieuwe jaar start SJSSN met de theorie. Begin maart begint de stageperiode onder begeleiding van Nederlandse schrijfjuristen en Surinaamse rechters. De beoordelingsronde is het eerste kwartaal van 2019. Rasoelbaks hoopt dat alle elf de eindstreep na 15 maanden halen en vanaf juni/juli 2019 starten met “puntgave vonnissen schrijven onder supervisie en verantwoordelijkheid van de rechter. Want die blijft de eindverantwoordelijke voor het product.”