Chili bood in 1975 toegang tot zee aan Bolivia

Chili zou in 1975 een geheim aanbod hebben gedaan aan Bolivia om het land toegang te geven tot de Stille Oceaan via een doorgang van 10 km. In ruil daarvoor heeft Chili gevraagd om landcompensatie en zoet water. Volgens de Boliviaanse president Evo Morales is het Chileense aanbod onthuld in de geheime documenten die de Amerikaanse president, Donald Trump, onlangs heeft vrijgegeven.

Bolivia heeft aan het einde van de 19e eeuw de toegang tot de zee verloren nadat Chili hem in de zogenaamde Oorlog om de Stille Oceaan had verslagen. Na de oorlog van 1879-83 heeft Chili 120.000 vierkante kilometer Boliviaanse grond, een gebied dat ongeveer zo groot is als Griekenland, geconfisqueerd. Daardoor heeft Bolivia 400 km kust verloren en is sindsdien afgesloten van de zee. La Paz heeft de strijd om sommige gebieden die hij in de Atacama-woestijn heeft verloren, opgegeven. Er is echter nooit onderhandeld over het aanbod van Chili in 1975. De redenen hiervoor zijn onduidelijk.

Vier jaar geleden is de zaak voorgelegd aan het Internationaal Hof van Justitie (ICJ) in Den Haag, dat nog een uitspraak moet doen over de grensdiscussie. Chili heeft nog niet gereageerd op de opmerkingen van Morales, maar zegt dat Bolivia had ingestemd met hun huidige grenzen in een akkoord dat in 1904 is getekend.

President Morales zei dat halverwege de jaren zeventig de militaire leiders die toen regeerden in Chili en Bolivia - Augusto Pinochet en Hugo Banzer – voor korte tijd de diplomatieke betrekkingen hadden hersteld en hebben gewerkt aan een overeenkomst. "Chili was op zoek naar een alliantie tegen Peru," schrijft Morales op Twitter.
Tussen Chili en Peru zijn de relaties ook gespannen. Peru heeft aan de zijde van Bolivia gevochten in de Oorlog om de Stille Oceaan en heeft in het conflict ook grondgebied verloren aan Chili.

De onderhandelingen zijn mislukt, nadat Peru de bouw van een haven in het gebied voorstelde, voegt Morales eraan toe. De haven zou gezamenlijk door Chili en Bolivia worden beheerd. De Chileense regering heeft het voorstel afgewezen.
"Chili zegt dat er geen grote problemen met Bolivia zijn, maar de geschiedenis toont dat Chili heeft toegegeven dat hij de verplichting heeft om de vordering van Bolivia van zee toegang te accepteren," aldus Morales.