Colombia: ELN rebellengroep begint eerste wapenstilstand

De grootste actieve rebellengroep in Colombia, de ELN, is voor de eerste keer in meer dan 50 jaar een tijdelijk wapenstilstand overeengekomen met de autoriteiten. De wapenstilstand is zondag ingegaan en zal tot half januari duren.

President Juan Manuel Santos hoopt dat het een eerste stap is om vrede te bereiken met de groep. De wapenstilstand volgt op een historische vredesovereenkomst tussen de autoriteiten en de veel grotere Farc-rebellengroep. Het vredesakkoord maakte een einde aan vijf decennia van conflicten.

Het tijdelijke staakt-het-vuren tussen het Nationale Bevrijdingsleger (ELN) en het Colombiaanse leger wordt gezien als de belangrijkste stap sinds het vredesoverleg tussen de twee partijen in februari in het naburige Ecuador is begonnen. ELN-leider Nicolás Rodriguez heeft zijn troepen opgedragen om 'allerlei offensieve activiteiten te stoppen om het bilaterale staakt-het-vuren' in stand te houden. Aan de andere kant is het bevel aan de Colombiaanse strijdkrachten gegeven om operaties tegen de rebellen op te schorten.

Ondanks de voortdurende onderhandelingen in de afgelopen acht maanden voorafgaand aan de wapenstilstand hebben ELN-rebellen aanvallen gepleegd op veiligheidstroepen en hebben ze gijzelingen gepleegd. Ook hebben ze oliemaatschappijen aangevallen. De ELN financiert haar activiteiten hoofdzakelijk met losgeldbetalingen die worden gegeven om gijzelaars vrij te krijgen.

Volgens de voorwaarden die in de wapenstilstand zijn vastgelegd, heeft de rebellengroep echter beloofd te stoppen met gijzelingen, aanvallen op wegen en olie-installaties, het gebruik van landmijnen en het aanwerven van minderjarigen. In ruil daarvoor heeft de regering ingestemd met de verbetering van de gevangenisomstandigheden voor ongeveer 450 rebellen en zal zij de bescherming van de gemeenschapsleiders opvoeren. Velen van hen zijn sinds begin 2016 steeds meer het doelwit van geweld.

VN-waarnemers zijn gestuurd om de omstandigheden op het veld te monitoren. Er zijn ook overheids- en rebellenvertegenwoordigers en vertegenwoordigers van de katholieke kerk die toezien op het geheel.

Aangenomen wordt dat de ELN minder dan 1.500 actieve vechters heeft, die worden ondersteund door een groter aantal 'militanten' of sympathisanten die logistieke ondersteuning bieden. De ELN-rebellen houden zich op in landelijke gebieden in het noorden en aan de grens met Venezuela, en ook in de provincies Casanare, Norte de Santander en Cauca.

De volgende gespreksronde zal op 23 oktober plaatsvinden in de Ecuadoraanse hoofdstad van Quito.