Reactie op 'de rol van de rechter in relatie tot een wet'

Alle beschouwingen kunnen vanuit verschillende invalshoeken worden bekeken. Als dat niet zo was hadden advocaten als Mr. Gerold Sewcharan geen brood op de plank. Daarom heeft een medaille ook twee kanten.
De rol van de rechter in ons rechtsbestel is o.a. inderdaad de afhandeling van strafzaken die door het Openbaar Ministerie aanhangig worden gemaakt. De functionering van de rechterlijke macht met name de staande – en de zittende magistratuur vindt evenzo binnen ons staatsbestel plaats m.a.w. gebaseerd op onze staatsinrichting.

Omdat de Staat verantwoordelijk blijft voor het vervolgingsbeleid kan de Staat ook, op gronden aan het algemeen belang ontleend, afzien daarvan. Anders gezegd tegenover het legaliteitsbeginsel van het Openbaar Ministerie staat het opportuniteitsbeginsel binnen de werking van het systeem.
Omdat deze (straf)zaak van den beginne 1982 verweven is met de politiek, hebben wij hier niet te doen met een zuivere strafzaak waarop je zonder meer de wetboeken van Strafrecht en Strafvordering kan los laten. Het 8 decemberproces is en blijft een politiek proces en blijkt ook uit de geschiedenis ervan.
Ondergetekende heeft reeds in 1985 in de toen benoemde Nationale Assemblee een oproep gedaan aan de regering om alle misstanden inclusief de gebeurtenissen van december 1982 te onderzoeken en te berechten. Helaas werd ik toen voor landverrader uitgemaakt door sommige van de figuren die nu moord en brand schreeuwen.

De vertegenwoordigers van de regering toen in De Nationale Assemblee waren de Minister-President en de Minister van Justitie en Politie Mr. Punwasi. De minister van Justitie heeft toen de daad bij het woord willen voegen om een strafrechtelijk onderzoek in te stellen, maar ik begreep dat de zaak zo complex was dat er geen voortgang heeft plaatsgevonden. Maar in goede Justitia wordt dan de mening gevraagd van deze zeer geleerde heer Punwasi, die nog in ons midden is en daarna Procureur–Generaal geworden is in dit land.

Iedere koe van zondag begrijpt, dat als je hetgeen door de Auditeur-Militair Mr. Elgin als onderzoeksresultaat naar voren is gebracht toetst aan de strafdelicten van misdrijven tegen het leven gericht, jij jezelf in een gewetenprobleem plaatst. Omdat je na bijkans 35 jaren het wettig en overtuigend bewijs niet zal kunnen vinden om te concluderen, dat er sprake is geweest van 'Opzettelijk en met voorbedachten rade' een ander van het leven beroofd is.

Het grote verschil tussen het strafrecht en de overige delen van het recht, bijvoorbeeld het administratiefrecht, is reden om het strafrecht als een ULTIMUM REMEDIUM te beschouwen. Hoewel ik geen strafrechtdeskundige ben, weet ik dat het monopolie van de vervolging bij het Openbaar Ministerie ligt, maar ook dat de rechter uitsluitend beslist op de grondslag der tenlastelegging.
Daarom is in dit politiek beladen proces, de plicht van de Staat om binnen de mogelijkheden van het wettelijk kader voor rust en veiligheid te zorgen en daarvoor zijn alle grondwettelijke middelen geoorloofd.

Derhalve rust een plicht op de fractieleider van de N.D.P., A. Misiekaba, om overeenkomstig de bevoegdheden van De Nationale Assemblee, van politiek bestuurlijke maar ook van reden van algemeen staatsbelang, gebruik te maken van de door de Grondwetgever aan hun toegekende wetgevende bevoegdheid.

Gegeven de huidige omstandigheden binnen de republiek Suriname met betrekking tot het functioneren van het openbaar bestuur, waaronder moet worden begrepen leiding geven aan de uitvoerende macht, is het noodzakelijk dat duidelijkheid wordt verschaft ten aanzien van de onschendbaarheid van de President althans de beschuldigingen aan het adres van de persoon van Bouterse.

De president is niet betrokken in een rechtszaak omdat daarvoor binnen onze constitutie er regels zijn die dienen te worden nageleefd. Het is onvermijdelijk dat, als iemand die het ambt van president bekleedt wordt gevonnist, de staatsveiligheid in zekere zin in gevaar zal komen. Daarom dient wederom te worden gehandeld door een buitengewone tussenkomst.

Een plicht rust ook op grond van artikel 55 lid 2 van de Grondwet op De Nationale Assemblee om als hoogste orgaan van de Staat in actie te komen. Dit heeft niets te maken met zaken die bij de rechter liggen of de rechtsstaatgedachte, maar puur met de staatsrechtelijke verantwoordelijkheden binnen de Republiek Suriname.
Kortom, het huidige Surinaams rechtssysteem staat niet op zichzelf. Het is onderdeel van een groter geheel. Binnen dat geheel is ons staatsbestel gegrond op de trias politica, scheiding der machten, en hebben de wetgevende en uitvoerende macht op basis van legitimiteit een alomvattende bevoegdheid wanneer het betreft het staatsbelang.

Ingevolge artikel 99 van onze Grondwet berust de uitvoerende macht bij de President. Vandaar dat sommige uitspraken realistisch en relevant zijn.

Eugène van der San