DOE belicht nogmaals zandafgravingen Braamspunt

Aangeboden

In december 2015 heeft de overheid, bij monde van de minister van Natuurlijke Hulpbronnen Regilio Dodson, aan concessiehouders aangegeven dat schelp opgravingen in het kustgebied voor zes maanden stopgezet zouden worden. Op verzoeken van de concessionarissen om de datum van stopzetting uit te stellen naar januari 2016 gaf de minister aan dat langer wachten geen optie was. De afgravingen zouden gevolgen hebben voor niet alleen de flora en fauna maar ook voor de natuurlijke bescherming van de kust. Er was een periode van zes maanden uitgetrokken om de gevolgen van de afgravingen samen met World Wildlife Fund (WWF) te onderzoeken.

Het standpunt van de minister liet geen twijfel bestaan dat de situatie precair en direct ingrijpen noodzakelijk was. Bij het verlengen van de stopzetting, in november 2016, werd in de media door de onderdirecteur Valerie Lalji medegedeeld dat het onderzoek heeft uitgewezen dat de afgravingen in principe stopgezet moeten worden omdat deze nadelige gevolgen zullen hebben. Vervolgonderzoek zou moeten uitwijzen wat de effecten landinwaarts zouden zijn voor de districten Coronie, Saramacca en Commewijne. Het onderzoek welke door WWF werd uitgevoerd en opgeleverd in juni 2016 had als doel de Surinaamse regering en het publiek te informeren over de gevolgen van afgravingen op basis van de analyse van satellietbeelden van de Suriname kust, en observaties op locatie.

Uit het rapport blijkt dat onderzocht is geworden:
- het Surinaams kustsysteem en de rol van de zandstranden binnen dit systeem;
- het belang van stranden als wave-energie buffers en als locaties voor de nesten van zeeschildpadden en
- de impact van de afgravingen op de stabiliteit van de Suriname kust.

Zoals uit onze aardrijkskundelessen bekend is, bestaat er vóór onze kust een aantal modder- en zandbanken. Volgens het onderzoek vormen deze een unieke bescherming van onze kustvlakte doordat de golven van de Atlantische oceaan hierdoor worden afgebroken. Binnen dit systeem spelen de mangrovebossen een belangrijke rol, vanwege het feit dat zij het binnenste deel van de banken stabiliseren. Hoge golven kunnen echter snelle erosie veroorzaken aan de mangrove gebieden. De zand en of schelpstranden (ritsen) zwakken deze erosie af. Behalve als natuurlijke kustverdediging hebben de ritsen volgens het rapport een culturele-, recreatieve-, ecologische functie. De huidige kustlijn dient als broedplaats voor zeeschildpadden, en is een thuis voor kustvogels en andere dieren. Verder worden de schelpen gebruikt voor het maken van wegen.

Satellietfoto’s hebben uitgewezen dat tussen 1987 en 2016 onder andere Braamspunt aanzienlijk is verkort. De oorzaak hiervan is de invloed van de modderbanken maar ook het afgraven van zand en schelpen die door overvloed van modder niet zoveel meer voorkomen. Deze processen schaden de beschermende rol van de kust alsook de broedplaatsen van de zeeschildpadden. Professor Sieuwnath Naipal heeft dit alles in zijn interview met journalist Wilfred Leeuwin bevestigd. Volgens de professor zal er over een paar jaar een behoorlijke dam nodig zijn om de kust en het gebied Weg naar Zee te beschermen, indien dit strand verdwijnt. De professor onderschrijft dat indien niet ingegrepen wordt de totale kraamkamer functie wordt vernietigd, de condities voor een normale vispopulatie verdwijnt en de natuurlijke oever bescherming ongedaan wordt gedaan.

Het rapport van WWF heeft in het rapport aanbevolen dat:
- Er een groter bewustzijn en participatie van de totale gemeenschap moet worden bevorderd over de functie van de kust en het belang van de ritsen alsmede de bijdrage van de modderbanken en de mangrove aan de dynamiek van de kust. De rol van de stranden dienen begrepen en benadrukt te worden als een belangrijk onderdeel van een toekomstig beheer van de kustgebieden. De stranden(ritsen) vormen de belangrijkste natuurlijke bronnen van de kustbescherming door de buffering van oceaangolven.

- Er een Eco Based management systeem moet worden geïmplementeerd voor een goed beheer van de Surinaamse kust.

- Er een verbod komt op mijnbouwactiviteiten op de stranden waardoor hun rol als natuurlijke bronnen van kustverdediging gewaarborgd blijven alsmede de rollen van recreatie plaatsen en nesten voor zeeschildpadden.

- Er een waarnemingspost wordt in gesteld voor de kust waardoor het management systeem over actuele data kan beschikken van de dynamische kust

Zoals reeds eerder in de tekst is aangegeven is dit rapport in juni 2016 uitgekomen. Dit jaar heeft de overheid aan vier concessionarissen toestemming verleend de afgravingen te hervatten. Aangegeven is dat deze bij het gedeelte waar landaanwinst plaatsvindt, mogen afgraven. Uit de opmerkingen van de verantwoordelijke minister komt naar voren dat met dit besluit rekening wordt gehouden met de rol van het strand als kweekvijver voor de schildpadden. Waar er geen reactie van de minister over te vinden is zijn de gevaren die ontstaan voor ons land door de weinige schelpen die aangespoeld worden direct weg te graven.

Zoals in het rapport duidelijk is geworden, zijn deze hoeveelheden in vergelijken met het verleden minder en het strand wordt ook kleiner, met het gevolg dat de natuurlijke werking verloren gaat. Het lijkt er sterk op dat het besluit gebaseerd is op de schaarste die is ontstaan en de vertraging die deze veroorzaakt op werkzaamheden van de overheid. Dit besluit lijkt dus te zijn ingegeven om het huidig probleem op te lossen. Niet duidelijk is als de overheid rekening heeft gehouden met de gevolgen op lange termijn zoals in het rapport en door andere deskundigen naar voren is gebracht. Deze actie komt hierdoor over als “na mij de zondvloed”. Is dat de houding die verwacht wordt van een verantwoordelijke regering?

Ontwikkelingsinstituut Partij voor Democratie en Ontwikkeling in Eenheid (DOE)
Glenn Holband