Blog: Doen of laten

In de traditioneel Surinaamse opvoeding leer je (soms met de harde hand) om niet overal een eigen mening over te hebben. Heb je die eigen mening wel of durf je tegen te spreken wat ouderen zeggen, dan ga je al heel snel door voor brutaal en bijdehand. Terugblikkend op mijn rol als opvoeder deed ik het soms geheel onbewust ook niet veel anders. Een doorsnee Surinaams kind is mede door deze stijl van opvoeden doorgaans heel timide en afwachtend en presenteert zich bijna verontschuldigend.

Ook op scholen is de aanpak een weerspiegeling van die typisch Surinaamse opvoeding. Niets kring gesprek en niet vragen naar de mening van het kind maar vooral opleggen wat wij denken dat moet en goed is. Stap een willekeurige lagere school binnen en ervaar zelf hoe passief leerlingen ontvangen wat weinig interactief aan lesprogramma is uitgedacht. Het resultaat daarvan is terug te zien in hoge drop out percentages op alle schoolniveaus. Particuliere scholen met moderne onderwijsmethoden en lesprogramma’s doen goede zaken en beloven een naadloze aansluiting op vervolgonderwijs buiten Suriname. Een geluk voor de ouders die het kunnen betalen maar zo jammer voor al het talent dat verpietert in het niet particulier onderwijs.

Goed onderwijs gaat lang niet alleen om de inhoudelijke kant van het curriculum. Minstens net zo belangrijk is het aanleren van persoonlijke en sociale vaardigheden aan onze pupillen. Voor jezelf kunnen opkomen en je durven uit spreken daar wordt nu nog relatief weinig aandacht aan besteed. En in thuismilieus waar ouders zelf niet optimaal toegerust zijn op dat gebied of waar het overleven zoveel energie vraagt, mag je hopen dat de school kan bijspringen. De ontwikkeling van waarden- en normbesef en hele basale persoonlijke en communicatieve vaardigheden zijn minstens net zo belangrijk als kunnen lezen, tellen en schrijven. Taferelen zoals wij die enkele weken geleden zagen tussen een minister en een leerkracht/vakbondsleider laten zien hoe het echt niet kan. Mooie cijferlijsten met een sociale intelligentie of waarden set van delen van onze huidige politiek daar kom je niet heel ver mee (buiten de verloederende Surinaamse politiek). Hoe anders dat anders zou moeten met ons onderwijs daar heeft menig commissie zich over gebogen de afgelopen decennia. Project- en programma ontwikkelaars en donoren hebben in naam van onderwijsvernieuwing fondsen zien verdampen terwijl de schoolresultaten tienden van procenten verbeterden.

Ik ben geen onderwijskundige, slechts een maatschappij kritische moeder die zich grote zorgen maakt. Zorgen om de output van het huidige onderwijssysteem en zorgen omdat wij met zijn allen nog niet voldoende prioriteit geven aan wat echt belangrijk is voor beter onderwijs. Aan de basis van beter onderwijs staat voor mij een goed gemotiveerde en toegewijde leerkracht met liefde voor leerling en het beroep. Die leerkracht heeft tools en lesprogramma’s die aansluiten bij de belevingswereld van onze kinderen en schenkt ook voldoende aandacht aan de emotionele en sociale ontwikkeling. In die buurten waar éénouder gezinnen vechten om te overleven zou bijvoorbeeld vanuit de school sociaal maatschappelijke begeleiding kunnen worden geboden aan ouder en kind. Een pupil opleiden en (her)opvoeden en daar het thuismilieu actief bij betrekken vergroot de kans op succes. Open deuren en toch gaat het in de assemblee over gaarkeukens en andere zaken die aan de basis niets veranderen aan het systeem.

Ik gun elk Surinaams kind een school- en thuismilieu waar het zich vellig voelt en bovenal begrepen wordt. De realiteit anno 2016 staat daar haaks op en confronteert ons met een verarming van grote groepen Surinamers, voornamelijk jongeren aan de onderkant van de samenleving. Er mogen zijn en kunnen opkomen voor jezelf dat lijkt zo vanzelfsprekend. Het is voor vele van onze Surinaamse jongeren helemaal niet zo vanzelfsprekend. Ik ben opgegroeid in een ander Suriname en ben dankbaar om de kansen die ik kreeg en de keuzes die ik mede daardoor heb kunnen maken. Dat verplicht mij en ook u die zich daarin herkent om een bijdrage te leveren en terug te (willen) geven aan hen die onder geheel andere omstandigheden hun weg moeten zien te vinden. Een bijdrage in het ondersteunen van onze jongeren kan op vele manieren.

Doen wij aan het begin van een nieuw schooljaar ook een bijdrage om bij te springen waar het kan? Of laten wij Gods water over Gods akker vloeien en gaan wij er schouderophalend aan voorbij dat er een generatie verloren gaat? Ontwikkeling zonder goed opgeleide, emotioneel stabiele, betrokken en gemotiveerde burgers gaat nergens heen.

Helyante Mac-Donald

Per juni 2016 is het alweer tien jaar geleden dat Helyante Mac-Donald zich presenteerde onder de naam CrossedLines Advisory Services Suriname als managementconsultant en trainer. Schrijven doet zij om te reflecteren op wat zij ziet en ervaart vanuit een hele brede interesse. Met deze maandelijkse blog wenst zij bij te dragen aan discussies over onderwerpen binnen onze eigen Surinaamse realiteit. Kijk mee op de vernieuwde website www.CrossedLinesadvisory.sr.