Reactie Van der San op 'Juridische Status CHS'

Omdat Proza schoner is dan Poëzie ben ik bijzonder ingenomen met het artikel over de kennis van de bekende Nederlander emeritus hoogleraar Prof. Mr. P.A. Stein, die tevens contactwetenschapper is van het Surinaams Juristenblad.
Echter is de inhoud van het artikel geenszins een openbaring voor degenen die door hun commentaren m.b.t. de kwestie van de terugroeping steevast erop hebben gewezen, dat het vonnis van de kortgedingrechter ook wat dit betreft, een foutieve was. Hierbij mag o.a. de naam van advocaat Mr. Irvin KANHAI worden vermeld.

Gelukkig dat er nu wel aandacht wordt besteed aan deze eyeopener van de witte man overzee, omdat het apert onjuist is dat het Centraal Hoofdstembureau (CHS) alleen, dus zelfstandig, kan voorzien in de opengevallen vacatures van De Nationale Assemblee. Door ondergetekende als kenner van het systeem en de Kiesregeling is bij herhaling gewezen op deze dwaling.

Dat de Professor onze juristen erop moet wijzen dat het gangbaar is dat een eis alleen in rechte kan worden ingesteld tegen een natuurlijke persoon of rechtspersoon, is wel gênant en betreurenswaardig voor onze juridische gemeenschap. Het CHS is geen van beide. Deze klassieker is de baby geweest van Prof. Mr. Scheltema die reeds in 1974 aan zijn studenten de volgende uitspraak voorhield. Wij hebben toen geleerd om niet een titel maar kennis te vergaren en te behouden.

“Het geding was aangespannen tegen zowel de Centrale Commissie voor de keuring van films als tegen de Staat. De toenmalige President van de rechtbank in Den Haag 19 december 1974, no. 28 Prk/74, oordeelde echter dat de vordering noch tegen de Staat, noch tegen de Centrale Commissie ontvankelijk was”.
Tegen de Centrale commissie niet omdat die geen rechtspersoon is, en dus niet als gedaagde kan optreden, en tegen de Staat niet omdat de Staat, en met name de regering, geen invloed kan uitoefenen op de besluiten van de Commissie. Uit het stelsel van de Bioscoopwet vloeit immers voort dat de Commissie zelfstandig is in haar besluitvorming, zodat de regering haar geen aanwijzingen kan geven en ook geen wijzigingen kan brengen in haar besluiten.

Hieruit valt te leren, dat vanwege de bijzondere organisatievorm die is gekozen in de Bioscoopwet zo ook bij ons in de kiesregeling het Centraal Hoofdstembureau geen opdrachten kan uitvoeren van de regering (zoals werd gevraagd om brieven naar de hoofdstembureaus en DNA te sturen), noch van de kortgedingrechter indien deze in strijd zijn met bepalingen in de Kiesregeling.
De onuitvoerbaarheid van het vonnis van rechter Chatterpal is gelegen in de formulering, dat het CHS zelfstandig moet overgaan tot invulling van de vacatures. Wij hebben langer dan zes maanden geleden gewezen op deze onmogelijkheid ingevolge de Kiesregeling.
Dat geprobeerd wordt dit af te dwingen middels het opleggen van een dwangsom, heeft niets met de rechtsstatelijkheid binnen ons systeem te maken, maar enkel met de partijdigheid.

De vraag van Carlo Jadnanansing (schrijver van het artikel) welke invloed de noot van Stein zou kunnen hebben op de lopende zaken in de terugroepingtragedie is onvoorstelbaar, wanneer hij verder betoogt dat de Surinaamse rechter zich in principe niet hoeft te laten leiden door een commentaar van een buitenlandse rechtsgeleerde. Als dit ook erbij komt dan kunnen wij de tent hier sluiten en alles over laten aan de deken van de balie.

Wij hebben in het verleden vaker op de middelmatige wijze gewezen, waarop wij in Suriname met de beginselen van het Algemene Bestuursrecht omgaan en dat gewoonweg wordt geweigerd om artikel 135 van de Grondwet in werking te doen gaan, waardoor aan sommigen van ons blijvend knollen voor citroenen kunnen worden verkocht, zoals dagelijks in de gemeenschap allerlei verkeerde premissen worden gelanceerd.

Eugѐne van der San