40e herdenking 'Dag van het Afrikaanse kind'

Vandaag herdenkt de Wereld het 40e jaar de Dag van het Afrikaanse kind (Day of the African Child).
Op 16 juni 1976, gingen onschuldige kinderen in Soweto, Zuid Afrika, de straat op uit protest tegen het slechte onderwijs in hun woongebieden. Deze kinderen, toen nog onder het apartheidsregime, wilden niet alleen een beter onderwijs, maar kwamen ook op voor onderwijs in hun eigen moedertaal.

Op de bewuste dag, marcheerden tienduizenden kinderen op straat, en masse, uit protest tegen de weigering van het Zuid-Afrikaanse regime, om gehoor te geven aan hun legitieme eisen. Als antwoord op deze vreedzame demonstratie, reageerde de Zuid-Afrikaanse politie met geweld, en vonden daarbij honderden kinderen de dood, terwijl velen gewond raakten. Het gewelddadige en meedogenloze antwoord van de Zuid-Afrikaanse politie en veiligheid, lokte nationaal en internationaal woede en verontwaardiging uit, mede vanwege de gewelddadige reactie, de jonge leeftijd van betrokkenen en het vreedzame karakter van het protest.

Het is tegen deze achtergrond dat de Afrikaanse Unie in 1991 het besluit nam, om deze dag op een toepasselijke wijze te herdenken en een duurzaam karakter te geven. Het thema voor dit jaar is uitgekozen: conflict and crisis in Africa: Protection all children’s rights.
Regeringen, op het Afrikaanse continent, internationale en regionale organisaties, zoals de Afrikaanse Unie, mensenrechten organisaties, en andere belangen groepen en niet-gouvernementele organisaties, grijpen deze gelegenheid aan, om ernstige vormen van mensenrechtenschendingen jegens kinderen en hun algemene en erbarmelijke situatie, extra onder de aandacht van gezagsdragers te brengen. Er zijn helaas voorbeelden te over, waar landen niet zo nauw nemen met de rechten van van het kind: recht op onderwijs, verbod van kindermishandeling, handel in kinderen, kinderhuwelijk, gebrek aan aangepaste voorzieningen in detenties, slechte of geen toegang tot medische voorzieningen, kinderarbeid, gebrek aan voedsel, de effecten van geweld en oorlog op kinderen, zijn maar enkele aandachtsgebieden, die om dringende interventies vragen. Het Soweto incident vervult derhalve als een aangrijpingspunt, om de situatie van kinderen m.n op het Afrikaanse continent diepgaand en beleidsmatig te evalueren, mede in het licht van de mensenrechten verdragen, waartoe landen zich verplicht hebben gesteld zich aan te houden.

Hoewel de herdenking van 16 juni veel te doen heeft met de situatie van de kinderen op het een bepaald continent, zijn de omstandigheden van kinderen even nijpend en zorgwekkend in andere delen van de wereld. Het is derhalve juist deze gelegenheid die overheden en beleidsmakers dienen aan te grijpen, om de omstandigheden en rechten van kinderen aan diepgaande evaluaties te onderwerpen, en met concrete beleidsvoorstellen te komen, voor een betere en menswaardige bescherming overeenkomstig met de nationale en international normen en waarden.

Sardhanand Panchoe
Date: 16 Juni, Oeganda