De beste tijd voor structurering, herstel en transparantie

(Aangeboden)

Dat Suriname in economisch moeilijk vaarwater terecht is gekomen staat buiten kijf. Door wie en hoe wij op dit punt zijn beland, is de vraag waarvan de antwoorden relevant zijn om te zoeken naar oplossingen, maar nog steeds NIET de kern. De kern ligt meer bij de antwoorden van de volgende vragen (althans in mijn belevenis): hoe, wat en met wie moeten wij het doen om uit deze situatie te komen? En wat moeten wij doen om herhaling te voorkomen?

Mijn bescheiden mening:
1. Wij moeten meer handelen uit liefde voor dit land, waarbij dienen van het eigen belang ondergeschikt moet zijn aan dienen van het algemeen belang. Wij zien dat er de afgelopen 40 jaren met weinig tot geen gevoel van liefde voor dit land, besluiten zijn genomen. Het dienen van het algemeen belang werd slechts met de mond beleden. Dwars door alle regeringen heen. De goede leiders niet na gesproken voor de rest geldt ‘zij die de schoen past bindt snel de veters’. Ik vraag u dringend aandacht hieraan te besteden, door in uw denken, houding en handelen, de liefde voor Suriname in algemeen belang tot uiting te brengen.

2. Het opstellen van een gedegen educatieplan voor het land, welke politieke partijen en regeringen overstijgt, is een must. Het plan moet met ruim draagvlak tot wet worden verheven voor een bepaalde termijn.
Het doel van deze wet is om op gestructureerde wijze te werken aan het realiseren van een kenniseconomie.

3. Wij moeten nu meer dan ooit aandacht gaan besteden aan de inkomstenzijde van de Staat. Door onder andere een efficiënt, effectief en vooral eenvoudig belastingsysteem te introduceren. Tevens moet het belastingsysteem op een transparante manier belastingfaciliteiten bevatten die investeringen en productie kunnen stimuleren. Geen one liner, maar middels een gedegen plan welke grote draagvlak geniet.

4. Overheid wees bewust en verander uw uitgavenpatroon en zie erop toe dat zij die buitensporig gedrag vertonen ook ter verantwoording worden geroepen.

5. Het is uit de mode dat de Staat alleen op zoek gaat naar middelen ter financiering van infrastructurele projecten. Laat het zoveel mogelijk in handen van particulieren in en buiten Suriname. Er zijn Surinamers met voldoende relaties en kapitaal die bereid zullen zijn om te investeren. De overheid moet faciliteren en wetgeving maken om deze groep investeerders te beschermen. Voorbeeld: neem de concessiewet aan. Laat na het doen van een gedegen haalbaarheidsstudie de uitbreiding en modernisering van de airport, aanleggen van highways, bouwen van de diepzeehaven, etc etc in handen particulieren. Deze investeerders hebben voor lange periode de faciliteiten in concessie en dragen zorg voor onderhoud. De Staat pakt royalty voor lange periode zonder 'spang ede’s' voor onderhoud. Deze faciliteiten worden na afloop van het contract overgedragen conform tussen partijen overeengekomen voorwaarden. Het zijn nationale projecten welke brede aanpak behoeven. Investeringen in infrastructuur zijn van fundamenteel belang voor de ontsluiting en daarmee het bevorderen van de ontwikkeling van vele sectoren w.o. toerisme.

6. Suriname als diensten/outsource land. Het is duidelijk dat de call centra belangstelling tonen. Onze workforce blijkt in trek te zijn. Maak wetgeving.

7. Free Trade zone: Geef productie bedrijven de ruimte om hun bedrijven naar hier te verplaatsen, geheel vrij van belastingen. Zij zijn wel verplicht minimaal 50% van hun personeel hier te werven. De geproduceerde goederen moeten voor minimaal 80% worden geëxporteerd. D.m.v. benchmarking kunnen wij gebruik maken van de succesverhalen in de regio.

8. Om voedselschuur te willen worden van de regio moeten wij naast het stimuleren van de productie gericht op export, ook onszelf goed kunnen voorzien. Wij moeten minimaal 80% van onze eigen voedselbehoefte kunnen opvangen middels eigen productie. Daarnaast is het opvallend dat terreinen langs de beste wegen van waaruit er gewassen makkelijk getransporteerd kunnen worden naar onze haven voor export worden verkaveld voor woningbouw. Infrastructuur en transport zijn zonder meer cruciaal om concurrerend te kunnen exporteren.

9. De toerismesector moet middels wetgeving worden geordend. Wij hebben zoveel te bieden aan de wereld. Wat wij normaal vinden is uniek voor de toerist. Maak gerichte en verplichte trainingsprogramma's om de bewustwording en klantvriendelijkheid goed ingang te doen vinden.

10. Voer noodzakelijke hervormingen door in het ambtenarenapparaat, waaronder het terugbrengen van het aantal ambtenaren met minimaal 50%. Middels een SMART beschreven afvloeiingsprogramma moeten de afgevloeiden (zowel vrijwilligers als verplichte) worden omgeschoold tot specialisten en techneuten in onder andere de toerismesector (met nadruk op ecotoerisme), natuurbehoud (flora & fauna en milieu bewustzijn) en de agro-industrie. De impact zal overweldigend zijn en zal een totale ommekeer teweeg brengen. Ik ben net als vele anderen ervan overtuig dat er instanties staan te springen om een dergelijk plan te financieren.

11. Goedkeuring appartementsrecht als katalysator voor woningbouw en aantrekking buitenlandse investeringen in onroerend goed. Deze aanpassing van de wet in het Nieuw Burgerlijk Wetboek ligt al jaren klaar om aangenomen te worden.
Internationaal is al bewezen dat zonder het appartementsrecht de ontwikkeling van een land onnodig wordt gestagneerd.

12. Open sky is een must. Suriname moet via luchttransport, sneller en makkelijker te bereiken zijn en omgekeerd. Zeer van belang voor toeristen en zakenlui.

13. De mijnbouwsector waarvan wij meer dan 100 jaren uit profiteren en waarvan wij de komende 100 jaren nog steeds afhankelijk zullen zijn in minder en meerdere mate, behoeft geactualiseerde wetgeving voor ordening en transparantie.
- Het opzetten van onder andere het mineralen instituut kan niet langer worden uitgesteld.
- Geef incentives aan de kleinschalige en middelgrote mijnbouw bedrijven en verplicht deze via een transparante structuur hun bijdrage te leveren en zonder kwik te werken. Immers het kunnen verhandelen van goud dat is gewonnen met kwik zal in 2020 moeilijker worden.
- Maak onze Sovereign Wealth Fund ready, zodat het fonds nu of tegen de tijd dat de commodities prijzen zich herstellen, geactiveerd kan worden.

14. Standaardiseren, Norm vaststellen, Productie, Waarde toevoegen, Efficiëntie, en Export moeten de kernbegrippen worden.

15. Niet minder belangrijk; herwin het vertrouwen, biedt garantie en zekerheid middels keihard afrekenen met corruptie in ons systeem.

De genoemde projecten en initiatieven zijn al beproefde modellen in de wereld. Wij hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden. Daarom is het van belang om voornamelijk ervaringsdeskundigen bij dit plan te betrekken die op basis van een goede counterpart alle medewerking krijgen, maar ook verantwoordelijk worden gesteld voor het te behalen succes.

De situatie is precair, maar niet onoverkomelijk. Wij moeten werkgelegenheid creëren in de productie, diensten en deviezen genererende sectoren (om alvast geld te verdienen) in aanloop naar de opbrengsten uit grondstoffen als gevolg van al gemaakte deals en herstel van de olie- en goudprijzen op de wereldmarkt.
Het eist vooral LIEFDE voor het land, oprechtheid in de benadering, ECHT willen samenwerken, eerlijkheid, moed, durf en LEIDERSCHAP. Laten wij meer acties ondernemen welke noodzakelijk zijn om dit land vooruit te brengen. Wij en ons nageslacht worden er allemaal beter van.

Dit is het moment om fundamenten te herstellen, te verstevigen en te bouwen. Dit is het moment om een aanvang te maken met aanbrengen van structurele correcties in wat minder goed is gegaan de afgelopen 40 jaren. Laten wij het alsjeblieft doen!
Moge de Here God allen die in de posities zijn, Zijn kracht en goddelijke wijsheid schenken om nu acties te ondernemen. Ook voor hen die reeds een aanvang hebben gemaakt.


Sergio Akiemboto

Eén van de Srananmans die echt gelooft in het potentieel van dit geweldig volk en land!