Roy Rijger: Minerale sector inbedden in economie

Onderkennen van je eigen mogelijkheden en beperkingen is een essentiële stap om tot rust te komen. Het helpt bij het stellen van realistische doelen. Eén daarvan is de uitdaging om de weg uit te zetten die leidt naar succes. Voor fiscaal-econoom Roy Rijger is een van die wegen om de minerale sector zoveel mogelijk in te bedden in de economie.

Hij stelt dat een actievere rol van de overheid in de minerale sector vereist is. De afspraken in minerale overeenkomsten en het vaststellen van local content ratio’s vindt hij onvoldoende. Verder moet worden gekeken naar de mogelijkheid om een hub-functie van goud te ontwikkelingen.

Over de minerale sector zegt de Grondwet van Suriname: Natuurlijke rijkdommen en hulpbronnen zijn eigendom van de natie en dienen te worden ingezet in de economische, sociale en culturele ontwikkeling. De natie heeft het onvervreemdbaar recht om volledig bezit te nemen van de natuurlijke hulpbronnen, ten einde deze aan te wenden ten behoeve van de economische, sociale en culturele ontwikkeling van Suriname.”

Rijger vindt dat er een passend fiscaal regime moet worden gekoppeld aan de minerale sector. Zo moet de klein goudmijnbouw beter in de heffing worden betrokken. Hij pleit voor een welvaartsfonds en een economische diversificatiefonds. In zijn presentatie ‘Ontwikkelingen van het Fiscaal Belastinggebeuren in Suriname’ wijst hij erop dat fiscale faciliteiten binnen een integraal raamwerk met een duidelijke beleidsrichting vereist zijn. Deze faciliteiten moeten investeringen en sectoren stimuleren en doelen realiseren.

De fiscaal-econoom legt uit dat een faciliteit voordelig is als investeringen hier sterk op reageren en belasting-opbrengsten hierdoor toenemen. Er moet gekeken worden naar de sociale voordelen die deze investeringen opleveren. Aan de andere kant van de balans weegt het verlies aan belasting-opbrengsten van investeringen die toch zouden hebben plaatsgevonden en indirecte kosten.
De beschikbare faciliteiten waar Rijger over uitlegt zijn beschikbaarheid van kapitaal, investeringskosten, verhoging van rendement, duurzame ontwikkeling en kennis en capaciteiten.

Hij stelt dat Suriname voldoende hoog opgeleide mensen heeft, maar nog onvoldoende juiste deskundigheid. Hij benadrukt dat het niet wenselijk is dat de overheid de private sector consulteert en de aangedragen oplossingsmodellen zonder terugkoppeling negeert. De belastingen zijn volgens Rijger een van de belangrijkste instrumenten om richting te geven aan de economie. Economische modellen en andere vraagstukken zijn omgeving gebonden. “We moeten dus voorzichtig zijn met het zondermeer overnemen van standaarden en instituten.”
Er is gebrek aan kennis bij de beleidsmakers, waardoor de verkeerde maatregelen worden genomen, zegt hij. Belastingen moeten dynamischer worden gebruikt. Nu worden de inkomsten in een pot gebracht en daar tegenover staat een scala aan niet realistische beleidsvoornemens. Zo ontstaat er een enorme discrepantie tussen de wenselijkheden en beschikbare middelen.

Rijger heeft zijn inleiding gehouden op de driedaagse conferentie van de AVVS De Moederbond. Het verbond van vakverenigingen heeft de bijeenkomst georganiseerd in verband met zijn 65ste jaardag. De conferentie is vandaag afgesloten.