Kracht van Bundeling

Het is een nieuw jaar en ik wil alle Srananmans en Srananuma's een gelukkig nieuwjaar toewensen, veel gezondheid en vooral hard samenwerken om Sranan op te bouwen.
Een bijzondere groep in Suriname die altijd mijn aandacht heeft en als ik het goed heb, de laatste tijd het meest in de lokale media genoemd wordt, is de groep Marrons. Misschien omdat ik zelf afkomstig ben van deze groep en die naar mijn mening een bijzonder rijke geschiedenis heeft om trots op te zijn, omdat zij keihard hebben gevochten voor de vrijheid; zonder geweldige wapens, maar wel door bundeling. Niet dat alleen, maar volgens mij was deze de enige verzetsgroep van zo'n klein formaat op deze aardbol die een Europees grootmacht (Nederland) op de knieën heeft gekregen!

Deze groep heeft door bundeling grote stappen voorwaarts gemaakt en draagt tot op heden op een geëigende manier bij aan de ontwikkeling van Suriname. Helaas zien wij ook dat de 'verdeel en heers' strategie door de jaren heen succesvol toegepast is door heersende groepen om de Marrons een paar stappen achteruit te krijgen.
Het weghalen van mensen van posten (functies) en het plaatsen van politieke loyalisten is helemaal geen nieuw fenomeen en zal niet veranderen binnen een korte periode in Suriname. Hiermee verliezen sommige mensen en vooral Marrons belangrijk politiek speelveld.

De geschiedenis leert dat Afrikanen op listige wijze door Europeanen misbruikt zijn geworden om ten eerste onderling verdeeldheid te brengen en ten tweede gevangen te nemen en te deporteren naar de Amerika's.
Nadat deze groep voet aan wal zette, was zij dankzij bundeling en samenwerking in staat om de plantages te ontvluchten om een eigen samenleving te stichten in het achterland van Suriname. De blanken hebben destijds zonder succes op verschillende wijze getracht deze groep te verdelen door allerlei verwerpelijke technieken toe te passen, voornamelijk door het inzetten van hun soortgenoten of te wel 'Redi-Musus'.

Gelukkig waren er toen leiders die de kracht van bundeling goed hadden begrepen en konden bewerkstelligen dat de koloniale heersers de strijd hebben moeten opgeven tegen de weggelopen slaven. Dit na het uitvoeren van 60 mislukte expedities tussen 1735 en 1760. De bundeling was zo sterk en heeft stevig stand gehouden, totdat de kolonisator hieronder zwichtte en vrede sloot met de weggelopen slaven, namelijk:
- de Vrede van Bongodoti' van 10 oktober 1760 - het traktaat tussen de N'Dyukas en de gouverneur;
- de Vrede van Sara 19 september 1762 - het traktaat tussen de Saamaka en de gouverneur
Een succes welke wij te danken hebben aan bundeling en één om heel trots op te zijn. Marrons hebben zeker 200 jaar in alle rust in het achterland van Suriname een samenleving kunnen bouwen met geweldige bestuurssystemen, regels, gewoontes en vaardigheden, om u tegen te zeggen. Suriname en het Caribisch gebied kunnen dit heden ten dage exploiteren als onderdeel van hun rijkdommen! Dit moeten wij ongetwijfeld koesteren!

Helaas, na 200 jaar van vrede en vrijheid, zien wij weer een influx van buitenaf, namelijk de bouw van de Afobaka stuwdam in Brokopondo. 6000 marrons werden op mensonwaardige manier noodgedwongen getransmigreerd uit hun vertrouwde omgeving. Vanaf toen begon weer de ellende voor de Marrons; weer een tijd van strijd! Er groeide een zekere mate van afkeer binnen de groep tegen de toenmalige regering. Regeringen kwamen en gingen en het gevoel van achtergesteldheid binnen deze groep bleef groeien. Ongelijke kansen op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg, werkgelegenheid zijn slechts een paar van de problemen waarmee de Marrons te kampen hadden. Dit is een van de redenen geweest waarom grote delen van de marron-samenleving ook de wapens hebben gepakt om te vechten in de binnenlandse oorlog in de jaren '80. Op de werkelijke motieven van deze oorlog zal ik niet ingaan. Gelukkig was er weer een duidelijke mate van bundeling te bespeuren. Maar ook tijdens deze oorlog werd 'verdeel en heers' toegepast om de groep te kunnen verslaan. Zo waren er verschillende groepen t.w. Jungle Commando, Angoela en Mandela.

Deze oorlog heeft heel veel negatieve gevolgen gehad voor Suriname, maar voornamelijk voor het binnenland. Echter, uit alle negatieve gevolgen durf ik aan te geven dat het wel mogelijkheden heeft verschaft aan heel wat Marrons om toegang te hebben tot onderwijs, gezondheidszorg en werkgelegenheid in Paramaribo, Europa, Noord-Amerika of Frans-Guyana. Dit moment is ook de basis geweest voor de meeste succesvolle, jonge prominente Marrons in onze samenleving vandaag aan de dag, die allemaal heel hard hun bijdrage leveren aan de ontwikkeling van ons geliefd Suriname.

Als wij kijken naar de politieke ontwikkeling van de Marrons in de afgelopen jaren, dan zien we dat hun participatie in het politiek machtscentrum steeds toeneemt. Zo waren er 9 Marron DNA-leden en 0 Marron ministers van 2000-2005. Van 2005-2010 waren er 11 Marron DNA-leden en 4 Marron ministers. In de periode 2010-2015 waren er 10 DNA-zetels en 4 ministersposten ingevuld door Marrons. In de huidige regeerperiode zien wij 13 DNA-zetels en 2 ministersposten ingevuld door Marrons. Dit hebben wij ook weer te danken aan bundeling!
Echter, wederom door splitsing (verdeel en heers) dreigt de groep politiek-terrein te verliezen. Ik verwijs hierbij naar de vete tussen de 2 grootste marronpartijen, namelijk de BEP en de ABOP. Verder is er ook tot in zekere mate sprake van verdeeldheid binnen de Marrongroep vanwege hun afkomst Saamaka, N'Djuka's, Paamaka, etc.

Wat zich heeft afgespeeld bij formatie van deze regering en recentelijk ook in De Nationale Assemblee, is geen nieuw fenomeen zoals ik eerder zei.
Reeds tijdens het formeren van de Bouterse 2 regering heeft men het 'verdeel en heers pakje' uit de kast gehaald.
Nu de regering aanzit wordt er flink huis gehouden bij Juspol met het weghalen van mensen, waarbij men niet schroomt om etnische sentimenten op te roepen en 'geboefte etiketten' op te plakken aan alle Surinamers van Marron komaf.
Naar mijn mening is dit een zuivere vorm van discriminatie en stigmatisering! Daarom verbaast het velen dat zulke verfoeilijke uitspraken wel de hamer van onze zeer attente DNA-voorzitter gepasseerd zijn. De minister van Volksgezondheid had natuurlijk ook geen duidelijk en consistent beleid te presenteren aan DNA-leden Afonsoewa en Finisie, toen zij vragen stelden over de zeer inferieure gezondheidszorg in het binnenland.

Ik hoop dat de Marrons nu eindelijk beseffen dat zij door de kracht van bundeling, eenheid dus, bereikt hebben wat zij nu collectief, maar ook individueel bezitten en dat zij als groep de eigen ontwikkeling ter hand moeten nemen.
Wij moeten zelf ervoor waken dat het niet steeds slechter wordt met de groep in de politiek doordat wij ons laten beïnvloeden, verdelen en heersen!
Ik ben erg benieuwd wat het wordt naar de verkiezingen van het jaar 2020 toe!

Jaiii ooooooo Jaiiiiii da hii Saana.

Moima Finisie