Nieuwjaarstoespraak van de president

"Landgenoten,
Alles in het leven is in beweging; niets is stilstaand. Alles in het leven is tijdelijk en vergankelijk, niets is blijvend. Ook de tijd blijft nooit stil. Vandaag luiden wij weer een nieuw jaar in. Het jaar 2015 hebben wij zojuist afgesloten en het jaar 2016 heeft zijn intrede gedaan. Straks, ja straks, u hoort het goed, zullen wij ook dit jaar, 2016, vaarwel moeten zeggen en 2017 moeten verwelkomen.
Wat ik u hiermee duidelijk wil maken, landgenoten, is dat wij geen tijd mogen verliezen; tijd is te kostbaar. Wij allen moeten onze tijd nuttig besteden en onze samenleving moet de tijd effectief besteden. Er mag geen tijd verloren gaan, anders vliegt de tijd ons voorbij en wij blijven achteraan sukkelen, met verlies van vele kansen. De tijd wacht op niets en op niemand.

Volk van Suriname,
Mag ik bij deze alvast alle Surinamertjes verwelkomen die het levenslicht in 2016 zullen mogen aanschouwen. De zieken thuis en zij die in gezondheids- en opvanginstellingen zijn opgenomen, wensen wij van harte beterschap en een beschermd verblijf toe. Ook memoreren wij allen die ons in het afgelopen jaar zijn voorgegaan en wensen wij de achtergebleven dierbaren sterkte en kracht toe. Wij voelen ons vooral verplicht aan hun die bij deze jaarwisseling noodzakelijke werkzaamheden ten algemene nutte buitenshuis moeten verrichten en tonen hierbij aan hun onze dankbaarheid voor deze betoonde dienstbaarheid aan land en volk.

Kijkers en luisteraars,
In de afgelopen jaren vanaf de periode van de regering Bouterse-Ameerali, heb ik u jaarlijks voorgehouden dat wij vanaf 2008 leven in een tijd waarbij de wereld door een financieel-economische recessie gaat. Het is ons gelukt ons land elk jaar weer door aangepast economisch beleid, te vrijwaren van de negatieve invloeden van deze wereldrecessie.
Wij zijn er in al deze jaren in geslaagd mede onder meer door een tijdige wisselkoersaanpassing in januari 2011, gunstige macro-economische parameters te ontwikkelen. Wij noemen onder meer:
- de economische groei met de toename van ons Bruto Binnenlands Product dat een stijgende lijn vertoonde,
- het per capita inkomen dat verder toenam,
- de wisselkoers die verder stabiel bleef,
- een duurzaam overschot op de lopende rekening van de Staat,
- de inflatie die laag bleef
- en de werkgelegenheid die bleef toenemen.

Grote beleidsaandacht is in de afgelopen jaren besteed aan de realisatie van onze nationale ontwikkelingsdoelen, in het bijzonder aan:
- de uitvoering van onze sociale agenda, zoals onderwijs, sociale wetten, medische zorg en effectieve armoedebestrijding,
- de uitvoering van infrastructurele werken ter stimulering van de economische bedrijvigheid en ter verdere ontsluiting van het achterland, ter bevordering van sociale en economische integratie en mede ter ontwikkeling van het toerisme,
- de aanleg van nutsvoorzieningen, met name de aansluiting van gemeenschappen en wijken in geheel ons land op stromend water en elektriciteit,
- wij hebben als tegenvaller de sluiting van de Paranam raffinaderij op 30 november jl. door de Suralco en het verlies hierdoor van vele banen, met hiertegenover een lange termijn perspectief van het opnieuw beginnen van onze bauxiet-aluinaarde industrie door een samenwerking van Suriname met Grassalco, Alcoa en andere Maatschappijen in West-Suriname,
- de feestelijke opening in 2015 van de Staatsolie raffinaderij en recentelijk, op 13 december 2015, de introductie van Surinaamse diesel geproduceerd door Staatsolie, waardoor import hiervan niet meer nodig is, hetgeen een miljoenen dollar besparing is van vreemde valuta,
- wij krijgen in 2016 de verwachte start van de Newmont goud-productie in het Nassau gebied, met een aanzienlijke vraag naar arbeidskrachten van meer dan duizend man in dit jaar en meer dan twee duizend man in het volgend jaar en een verwachtbare significante vermeerdering van onze export en van onze Staatsinkomsten tegen eind 2016/ begin 2017.

Volk van Suriname,
Op 25 mei 2015 hebben algemene verkiezingen in ons land plaats gevonden, waarna een coalitie-regering is gevormd, na vele consultaties van een groot aantal politieke, functionele en maatschappelijke groepen. De continuering van genoemde consultaties gedurende deze regeerperiode, vindt op een constructieve manier plaats. Met name met de vakbeweging, met het bedrijfsleven en met politieke organisaties vindt overleg plaats. Ook de bemensing en heractivering van het Staatsorgaan, de Sociaal Economische Raad (de SER), de onpartijdige sociaaleconomische adviesraad van de regering, zal in de loop van januari haar beslag krijgen. Dit alles is een bijzonder goede zaak, daar het een waarheid is, dat Suriname niet van diegenen is die de verkiezingen gewonnen hebben of die vandaag de coalitie vormen. Neen, Suriname is van ons allen, ja, van alle Surinamers waar die zich ook mogen bevinden.

Kijkers en luisteraars,
Halverwege dit jaar begonnen de prijzen van onze grondstoffen op de wereldmarkt nog harder dan eerder te kelderen. Hierdoor raakte onze economie uiteindelijk toch in problemen, mede ook omdat wij verzuimd hebben om een Spaar- en Kredietfonds in te stellen om onze kapitalen uit de goede tijden voor een bepaald deel jaarlijks te sparen. Dit Spaar- en Kredietfonds zou van groot nut zijn om economische gevolgen van slechte tijden op te vangen.
Hoe het ook zij, ook al zou het Spaarfonds reeds toen zijn opgericht, het hebben van een Spaarfonds zou ons niet ontslaan van de verplichting tot het nemen van maatregelen van efficiëntie in onze totale economie, in het bijzonder en op de eerste plaats bij onze overheid. Dit is dan nu het geval, waarbij de Huidige Regering maatregelen heeft moeten nemen om onze samenleving te beschermen tegen verdere nare gevolgen van internationale en nationale ontwikkelingen en hiermee de perspectieven van economische groei te kunnen behouden.

Landgenoten,
Met de genomen maatregelen:
- van efficiëntie en bezuiniging bij de overheid,
- van het treffen van de noodzakelijke en decennialang uitgestelde tariefaanpassingen van stroom en water,
- van de verhoging van de benzineprijzen,
- van de sociaal beschermende maatregelen voor kwetsbare en middengroepen van onze samenleving,
- van de productie en export stimulerende maatregelen,
- van de nodige wetsaanpassingen voor het verbeteren van fiscale faciliteiten voor investeerders en beginnende ondernemers,
- van een betere belasting-inning, inclusief de inning van invoerrechten bij de douane en
- van prijs- en kwaliteitscontrole van onze goederen en diensten om onnodige prijsverhogingen te controleren met de nodige sancties, is het perspectief geschapen dat wij, door onze gezamenlijke bijdrage onze economie kunnen versterken en haar weerbaar en veerkrachtig gemaakt zullen hebben tegen eind 2016/begin 2017. Hierbij moeten de meevallers van de Staatsolie inzake vermindering van valuta-uitgaven meegenomen worden alsmede de start van de New Mont goudproductie en export met de nodige deviezen-verdiensten voor onze Staatskas tegen eind 2016, begin 2017.

Volk van Suriname,
Wij zullen nu meer dan ooit lering trekken uit de huidige problematiek en onmiddellijk en serieus starten met differentiatie van onze economie. Onze economie mag niet meer gebaseerd zijn op een monocultuur van slechts mineralen; zij mag niet slechts steunen op de mijnbouw. Onze economie zal mede moeten steunen op de brede agrarische sector, de bosbouw, het toerisme, de dienstensector, inclusief de ICT-sector, de lucht- en scheepvaart en de internationale handel, dit laatste vooral ter bevordering van een vlotte export en van noodzakelijke import. Onze economie zal gedifferentieerd moeten worden. Onder meer zullen in deze ook maatregelen:
- ter verbetering van uitgifte van gronden aan investeerders,
- van vorming en scholing van werkers en zoals al gezegd,
- stimuleringsmaatregelen voor de productie,

Deze transformatie naar een economie met een meervoudige basis, moeten bevorderen. Met deze meervoudige basis zal onze economie minder overgeleverd zijn aan de grilligheden van de internationale markt en minder blootgesteld zijn aan voor ons ongewenste internationaal veroorzaakte schokken.

Kijkers en Luisteraars,
Suriname zal met de genomen en de nog verder te nemen sturingsmaatregelen en de goede uitvoering hiervan, met de steun en medewerking van het volk en van maatschappelijke en functionele groepen, weer op koers komen en richting veilige haven varen. Er zijn genoeg potenties in ons land en in ons als volk aanwezig om gezamenlijk een gezonde, sterke en zelfstandige economie op te bouwen.

Volk van Suriname,
Laten wij ook in 2016 gemotiveerd de toekomst tegemoet treden. Er bestaat geen twijfel, dat onze problemen van tijdelijke en voorbijgaande aard zijn. Samen kunnen wij het getij keren, met geloof in onszelf en in onze mogelijkheden als volk.

Mag ik u mede namens mijn vrouw en gezin en mede namens de Regering, een voorspoedig en gelukkig 2016 in blakende gezondheid toewensen.

Gado de wi Fesiman.

Ik dank u."