Vraagstuk in Suriname: Niet economie…maar leiderschap!

Wij worden als samenleving dagelijks geplaagd met enorme vraagstukken. De recente devaluatie van onze munt, de staatshuishouding die veel te wensen overlaat, een ongekend instabiele economie, het volledig stil komen te liggen van de bauxietindustrie, een goudindustrie die op een kritisch niveau is gekomen en onze olie-industrie die vanwege de historisch lage olieprijzen toe is aan her-evaluatie van haar uitgezette strategieën.
Feiten die de arbeidsmarkt ook ernstig onder druk zetten met onder andere een verdere stijging van de toch al te hoge werkloosheid.
Tel daarbij op, de noodzakelijke maar niet minder drastische tariefsaanpassing van nutsbedrijven SWM en EBS, en de zorg van iedere burger en onderneming is verklaard.

Hoewel je dagelijks wordt overgoten met analyses van de slechte economie en monetair beleid, ligt het vraagstuk op een hoger waarden-niveau.
Het echte vraagstuk in Suriname betreft het ontbreken van deskundig, kwalitatief en adequaat leiderschap en bestuur.
Een tendens welke structurele vormen heeft aangenomen, mede ondersteund door het politiseren van nagenoeg alle overheidsorganen, -instanties en parastatale bedrijven.
De focus op een gezonde welvaartsvolle samenleving is volledig gewijzigd naar een van het enge politieke persoonlijke belang.

Neem bijvoorbeeld de schaamteloze vertoning bij Telesur vanuit regeringszijde. Een redelijk stabiel en winstgevend functionerende telecomorganisatie (telecomindustrieën bevinden zich anno 2015 in de meest complexe sectoren ter wereld, gezien de ongekende ontwikkeling van digitale technieken en de enorme kapitaalsbehoefte om concurrerend te blijven) wordt onthoofd, door de algemeen en commercieel directeur inclusief enkele commerciële managers van het ene op het andere moment te verwijderen uit het bedrijf.
De redenen zijn vaag en onduidelijk gebleven, terwijl aan de samenleving, de facto de eigenaar van dit staatsbedrijf, niet overtuigend is verklaard waarom dit drastische middel noodzakelijk was.
Om vervolgens enkele weken later, formeel te verklaren dat Telesur te koop wordt aangeboden. Dit is slecht leiderschap ten top.
Wanneer een overheid besluit om een winstgevende organisatie te privatiseren, is het eerste waaraan gewerkt dient te worden, het verder verbeteren van de shareholders value: De prijs per aandeel aantoonbaar sterk verbeteren, waardoor de aandeelhouder (de overheid) een zo hoog mogelijke prijs kan ontvangen. Zo’n beslissing om de topdirectie aan de kant te schuiven, gaat niet samen met het in de etalage zetten van datzelfde bedrijf.
Of… zijn er overwegingen om het bedrijf te gaan verkopen juist tegen een lagere prijs…?
Niet het belang van de Staat Suriname dienende, maar dat van individuele personen?

Een ander voorbeeld van zwak leiderschap is de besluiteloosheid rondom het vertrek van Alcoa. Gaan ze nu weg of niet? Waarom is het oorverdovend stil rondom de regering over deze kwestie? Waarom moeten de (ex)-werknemers kennelijk hun eigen boontjes doppen? Wat wordt de nieuwe status van de dam en de opgewekte energie? Wat gebeurt er met de bauxietovereenkomst? En wat gaat er gebeuren met het herstellen van ons milieu?
Vele vragen die ook nu weer de kwaliteit van ons regeringsleiderschap ter discussie stellen.

Zo is er momenteel veel te doen rondom het benoemen van de nieuwe Governor van de Centrale Bank. Dit is nou zo’n typische functie die nagenoeg volledig afhankelijk is van de kwaliteit en integriteit van de hem/haar omringende regeringsfunctionarissen.
Ieder zichzelf respecterende monetair-economische deskundige, die zou worden benaderd om in de vacature te voorzien, zal twee keer moeten nadenken, de precaire situatie ten spijt.
Want de kwaliteit, integriteit en professionaliteit van de te benoemen kandidaat zal volledig ten koste gaan van de incompetentie van de hem/haar omringende leiders. En dan bedoel ik niet de kwaliteit van staf en personeel van de CBS zelf, maar met name van de monetaire autoriteiten en van ’s lands leiderschap. Deze deskundige zal onder de huidige omstandigheden geen professionele eer kunnen behalen aan de benoeming.

Onze proactieve en zeer kundige minister van Justitie & Politie heeft zich meerdere malen uitgelaten over het ontbreken aan deskundige, integere, onafhankelijke leiders binnen haar ministerie. Waardoor het tempo van adequaat handelen geen tred houdt met de dringende behoefte aan maatregelen.

De leiding van ons land moet leiderschap gaan vertonen. Doortastend, daadkrachtig, transparant, kwalitatief en value-based leiderschap.
Value-based leiderschap betekent: Leiderschap welke waarde toevoegt aan het gevoerde beleid, waarde toevoegt aan burgers en samenleving, waarde toevoegt aan onze munt, waarde toevoegt aan economische groei en productiviteit, waarde toevoegt aan studenten en aan onze jonge aankomende leiders, aan onze welvaart, aan ons milieu.
Waarde toevoegt op internationaal niveau ter versterking van de commerciële activiteiten welke exporteurs van onze producten zich getroosten.
Waarde toevoegt aan Suriname!... aan de beleving van integriteit, zowel lokaal als internationaal.

De huidige spiraal van inferioriteit, van de (politieke) gezagscultuur, van nepotisme, en van non-communicatie en onwaarheden moet nu doorbroken worden.
De overheid moet weer interessant gemaakt worden voor deskundige integere en competente deskundigen en leiders om haar te willen ondersteunen.

Laat het helder zijn: Het leiderschap van ons land nodigt deskundige integere competente deskundigen niet uit om aan te sluiten. Integendeel bekruipt deze groep een gevoel van schaamte om geassocieerd te worden met de huidige leiders.
Om het wel te gaan doen zijn binnen de overheid rolmodellen nodig.
Echte rolmodellen die alleen kunnen gedijen in een omgeving van value-based leiderschap.

Met een dergelijke value-based leiderschapscultuur zal het herstellen van de economie, van onze industrieën en van de waarde van onze munt wel enige inspanning vragen, maar het zal onmiddellijk vertrouwen brengen. Er zal een nieuwe dynamiek ontstaan. Een die voldoening zal schenken, want dat doen professionaliteit en productiviteit.
Het zal de betere competente leiders uitnodigen de overheid te gaan ondersteunen.
Suriname en haar toekomst wordt dan ons aller uitdaging.

Ik wens onze leiders veel wijsheid en daadkracht in 2016: U bent het aan dit land verplicht!

Henri Behr