Aanpak geweld tegen vrouwen vereist cultuuromslag

Er is een cultuuromslag nodig om gendergerelateerd geweld tegen vrouwen uit te bannen, zeggen diverse organisaties die zich bezighouden met dit onderwerp. Latijns-Amerika en het Caribisch Gebied hebben wereldwijd de meeste vooruitgang geboekt in het formeel erkennen van de rechten van vrouwen, zegt de OESO, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling.

Op 25 november is de internationale dag tegen Uitbanning van Geweld tegen Vrouwen herdacht. De Latijns-Amerikaanse en Caribische regio hebben zich twintig jaar geleden gecommitteerd aan het Inter-Amerikaans Verdrag ter voorkoming, bestraffing en uitbanning van geweld tegen vrouwen. Het verdrag staat bekend als Verdrag van Verdrag van Belém do Pará. 32 van de 34 lidstaten van de Organisatie van Amerikaanse Staten hebben het verdrag intussen geratificeerd.

Er is echter geen reden voor euforie, omdat de realiteit dramatisch blijft. Volgens de ECLAC (Economische Commissie voor Latijns-Amerika en het Caribisch Gebied) zijn vorig jaar 1.678 vrouwen in 17 landen van de OAS-regio vermoord omwille van hun geslacht. Bovendien werd volgens de Verenigde Naties twintig jaar geleden een op de drie vrouwen gedurende haar leven het slachtoffer van geweld. Dit cijfer is ongewijzigd gebleven.

Een evaluatie van Verdrag van Belém do Pará leert dat er een aantal ontwikkelingen zijn op dit gebied, maar dat de tegenslagen er nog steeds zijn. “De vooruitgang in de regio in de strijd tegen seksueel geweld is ongelijk, omdat belangrijke uitdagingen op alle niveaus nog steeds bestaan.” Volgens OAS-secretaris-generaal, Luis Almagro, vereist uitbanning van geweld tegen vrouwen de inzet van de gehele maatschappij. “Een belangrijke speler is het maatschappelijk middenveld, dat de taak heeft om vraagtekens te plaatsen achter bestaande rolpatronen en om voorstellen te doen van een nieuw patroon waar zowel mannen als vrouwen in gelijkheid, rechtvaardigheid en zonder geweld kunnen leven.”

Ofschoon 29 landen in de regio hun nationale wetgeving hebben aangepast aan de bepalingen van het Verdrag van Belém do Pará, beschikken maar 8 van de 32 landen over een uitgebreide wetgeving inzake geweld tegen vrouwen. Het grootste deel van de wetten raakt nog steeds alleen inter-familiaal geweld.

Het ontbreekt de landen nog steeds aan informatie over toewijzing van openbare fondsen om preventie, zorg en bestraffing van geweld. Daarbij komt nog bij kijken dat de rechten van vrouwen om te beslissen over hun seksuele en reproductieve rol en de controle daarover niet op gelijke niveau staan met de mannen. Vrouwen zijn nog steeds niet vrij van discriminatie, vooroordelen en geweld.