Meelopen en geen ‘Nee’ zeggen tegen Lakshmi

Langs de straat staan en het geheel aanschouwen óf meelopen? Voor vier Belgische stagiaires was de keus heel simpel. “Om een land te ervaren en de cultuur te beleven moet je meelopen”, zegt Shana Saey. Samen met tientalen andere trekt zij met een fakkel in de hand, door de straten van Blauwgrond. Zij lopen aan de vooravond van het lichtjesfeest, de jaarlijkse Divali optocht van de Shri Radha Krishna Mandir.


Voor Tarisha Bechoe is het bijna een job. Zij wordt over enkele dagen vijf jaar en mocht dit jaar de Hindoe Godin Lakshmi uitbeelden. In haar linkerhand houdt ze heel strak de lelie bloem omhoog, terwijl ze de zegen uitspreekt met haar rechterhand. Haar grote zwarte kijkers stralen haar zelfverzekerdheid uit. “Wij zijn buurtgenoten en in juli is zij gevraagd om de rol van Lakshmi te vervullen. Ze was direct enthousiast, we konden geen nee meer zeggen”, vertelt haar moeder Anjani Bechoe. Na de uitleg en bijna dagelijkse ‘training’ was Tarisha helemaal voorbereid en ready voor het ‘zware werk’. Ongeveer een uur heeft de vierjarige in de lotushouding, kaarsrecht met de handen omhoog gestraald.

Lakshmi uitbeelden kost anno 2015 wel wat meer geld. “Je kunt het zo duur of goedkoop maken als jij als ouder wilt”, zegt moeder Bechoe. Voor de rode sari, vermaak werk en alle bijbehoren heeft zij tussen de SRD 500 en 600 uitgegeven. Hun eigen auto is ingezet om de optocht te rijden. De Divali commissie van de mandir heeft voor de versiering en aankleding hiervan gezorgd. Volgens John Parsadi van de adviesraad binnen de gemeente, zijn Divali vieringen kostbaar. En toch als hij kijkt naar de vieringen in buurland Guyana en Trinidad, zijn die in Suriname een behoudend. “Niet dat wij achter uitgegaan zijn of er een terugval te bespeuren is. Nee, als je thuis blijft en niet verder om je heen kijkt, denk je dat jouw viering uitbundig is.”

Wonnie Boedhoe houdt net als Parsadi haar mobiel in de hand en scrolt naar haar foto’s. Zij heeft enkele dagen geleden via Trinidad gereisd. “Kijk hoe Trinidad zijn luchthaven heeft gedecoreerd voor het Divali feest. De Trinidadianen doen dit rond al hun nationale vieringen. Waarom kunnen wij onze gasten ook niet op deze manier verwelkomen?” Parsadi knikt instemmend mee en toont de videobeelden van de optocht in Guyana. “Wij zijn nu al in contact met enkele van hen, om te kijken wat mogelijk is voor Suriname.”

De Paramaribo-noord optocht die gewoonlijk door de twee hoofdstraten rond de mandir trekt, is dinsdagavond ingekort. Vicepresident Ashwin Adhin zou op bezoek komen en zijn tijd was beperkt. Volgens gemeentevoorzitter Radjes Asraf geeft het vuur van de dia licht en warmte en wijst de vlam altijd naar boven. Al hou je de dia ondersteboven. “De boodschap is dat onze geest gericht dient te zijn op ons ware zelf, waar we ook zijn.”

Asraf zegt dat lichtjes bij deuren, muren in huis of op straat worden getoond. Het innerlijke spirituele licht moet naar buiten worden geflecteerd en dient de maatschappij ten goede te komen. “Het voeden van lege magen, verlichten van uitgeblazen dia’s en het brengen van licht naar diegene wiens levens in duisternis verkeren, behoren tot de werkelijke essentie van Divali. Dit is het ware gebed.”