Vrijheid van meningsuiting essentieel voor democratie

Verklaring DA'91

Vandaag, 2 november, is het de Internationale Dag voor beëindiging straffeloosheid voor misdaden tegen journalisten. Deze dag is in 2013 ingesteld door de Verenigde Naties en in vele landen worden jaarlijks bijzondere aandacht besteed aan het bijzondere belang van een vrije media, een garantie voor vrijheid van meningsuiting.

Hoewel over het algemeen de nadruk ligt op journalisten en activisten die van het leven beroofd zijn vanwege de uitoefening van hun beroep, zijn de andere vormen van belemmering van minstens even groot belang.
Een cultuur van straffeloosheid werkt belemmerend op het recht van vrije meningsuiting. Deze cultuur neemt vele vormen aan en ook wij in Suriname zijn niet gespaard gebleven van deze verderfelijke cultuur uitingen. Alle vormen van de cultuur van straffeloosheid hebben als uiteindelijk doel het zwijgen op te leggen aan critici, de vrijheid van meningsuiting aan banden te leggen.

Als persoon betekent het dat binnen deze cultuur van straffeloosheid, zij die zich durven uit te spreken slachtoffer worden van bedreigingen, aanvallen en zelfs vermoord kunnen worden. Veel van deze misdaden worden niet onderzocht. Suriname kent en heeft al deze vormen van straffeloosheid nu ervaren.
Tijdens de laatst gehouden bijeenkomst van de Mensen Rechten Commissie in Genève, gaven experts van deze commissie ook uiting aan hun bezorgdheid met betrekking tot de beleving van het recht op vrije meningsuiting in Suriname. Hoewel de regering aangaf dat er geen zaken bij hen bekend waren, was de commissie wel op de hoogte van klachten van molest van journalisten en burgers door leden van het voormalig militair bewind.

Maatschappelijk creëert een cultuur van straffeloosheid een klimaat van angst en apathie en wantrouwen waar personen bang zijn om te praten over die zaken die van invloed zijn op hun omgeving hun gemeenschap en het hele land. Vaak genoeg ervaren journalisten dat personen bij interviews niet in beeld durven te komen, en aangeven dat ze geen mening hebben over zaken waar ze dagelijks mee geconfronteerd worden. Dit zijn allemaal signalen van de diepgewortelde angst. De angst om je baan te verliezen, gemolesteerd te worden, openlijk of gedekt bedreigd te worden. Het resultaat hiervan is een slecht geïnformeerde gemeenschap die zich neerlegt bij de bestaande situatie. Ook in Suriname zien we dit proces zich aftekenen.

Een dergelijke ontwikkeling is niet in het belang van ons Suriname nu, noch voor onze toekomst. Een zwakke rechtsstaat en het falen van nationale instituten vormen de basis voor de cultuur van straffeloosheid. Om de steeds zichtbaarder wordende corruptie een halt toe te roepen, om ons allen te beschermen tegen ongecontroleerde machtsuitoefening en om gegarandeerd te zijn van een effectief rechtssysteem, waarbinnen het recht daadwerkelijk zegeviert, is het van cruciaal belang dat journalisten en wij, burgers, niet ten prooi vallen aan de cultuur van straffeloosheid.

Wij roepen de regering dan ook op de rechten van de media te beschermen, de Media Raad in overleg met de betrokkenen in te stellen en duidelijkheid te verschaffen aangaande de samenstelling hiervan en de benoemingsprocedure. Cruciaal in een daadwerkelijke participatie in de democratie door alle burgers is de wet voor Openbaarheid van Bestuur.
DA’91 roept daarom ook alle burgers en in het bijzonder journalisten op, om kritisch te blijven en die rol die zo noodzakelijk is voor een daadwerkelijke democratie naar eer en geweten te vervullen. Laten we samen de cultuur van Straffeloosheid bestrijden in het belang van ons allemaal.

Angelic Alihusain-del Castilho
Voorzitter DA’91