'Het gaat ons goed, maak je geen zorgen’

“In onze cultuur zijn er drie belangrijke momenten in het leven: de geboorte, het huwelijk en overlijden”, zegt de Chinese ambassadeur Yang Zigang. Hij heeft woensdagochtend samen met Surinamers binnen de Chinese gemeenschap de rituele handelingen gepleegd om de voorouders te gedenken. Jaarlijks komen zij hiervoor bijeen bij het monument ter herdenking van alle voorouders en het massagraf op de Fa Tjauw Koen Sang begraafplaats.

“Het monument herinnert ons aan de voorvaderen die 162 jaar geleden naar Suriname kwamen en hier zijn gestorven”, zegt Yang. Hij vindt het belangrijk om de eerste generatie Chinezen te gedenken. “Het is deel van de Chinese cultuur en traditie, maar meer nog van belang voor lokale om hun geschiedenis niet te vergeten.”

Twee keer per jaar gedenken Chinezen wereldwijd hun voorouders. In Suriname gebeurt dit op Kasan, de tweede verering bekend als Chong Yang (Chung Yeung) festival. Op deze dag gaan personen met Chinese roots naar de begraafplaatsen om hun overleden dierbaren te gedenken. Vanaf zaterdag is het een drukte op de begraafplaats. Met tuingereedschap en schoonmaakmiddelen in de hand lopen personen verschillende graven af. Sommige dragen nog zakken vol Kasan-pakketten en bloemen bij zich. In negen van de tien gevallen helpen de ‘rondhangende heren’ tegen een klein bedrag met het sjouwen van de emmers water, graven wassen of ontdoen van onkruid.

Enkelingen tot hele generaties families branden samen kaarsen en wierook, buigen driemaal en prevelen woorden. Sommigen plaatsen bloemen, fruit, snoep, drank en lievelingsgerechten van de overledene bij het graf. Anderen doen het weer iets uitgebreider met een pagara, en branden een Kasan-pakket. Hierin zitten onder meer nep (papieren) voedingswaren, biljetten van 10.000 'Hell Bank Notes', kleren, sigaretten en goud. Een eeuwenoude Chinese traditie. Met de materialistische goederen geef je symbolisch aan hoe succesvol je bent, legt Yang uit. “Je toont je welzijn, die je dankzij hen hebt bereikt en zegt dankjewel voor alles. Het gaat ons goed, maak je geen zorgen.”

Het Chong Yang festival valt op de 9e dag van de Chinese maankalender. De ambassadeur ziet de dag als een goede gelegenheid voor families, vrienden, lokale en overzeese Chinezen om elkaar te ontmoeten. “Een reünie voor velen, overbrugging van communicatie tussen jong en oud, lokalen en buitenlanders.” Tradities worden op deze dag doorgegeven en aan de jongere generatie ter plekke aangeleerd. “Jongeren moeten leren over de inspanningen en ontberingen die de voorouders hebben ondergaan, om hun volgende generatie een goed leven te bieden en dit ook nastreven.”

In 2013 heeft de Chinese regering het dubbel 9, Chong Yang festival omgezet in een nationale Senioren Dag. Zo worden senioren in het zonnetje gezet en krijgen zij extra aandacht en respect van hun kinderen. Families of de senioren onderling trekken de hoger gelegen gebieden in of bezoeken graven van voorouders. In dit Aziatisch land is het een plicht van elke burger om voor de senioren in de familie te zorgen.