Ramlila theater om Surinaams cultuur erfgoed te herleven

Vliegende vogels en demonen, afgeschoten pijlen die opgaan in het decor, stromende watervallen. Enkele taferelen uit het oeroude epos Ramlila, technisch neergezet in een modern jasje. Op 30, 31 oktober en 1 november zullen scenes hieruit worden opgevoerd in het Flamboyant Park. Een samenspel tussen drama, zang, dans, muziek in een moderne theatervorm gegoten. “Wij willen hiermee een stukje verloren Surinaams cultuur erfgoed laten herleven”, zegt Amrika Anroedh van de stichting Ramlila & Ramayan Foundation Suriname aan Starnieuws.

Met zijn organisatie probeert hij het Ramlila-verhaal weer algemeen bekendheid te laten krijgen onder de Surinamers. Wie in de schoolbanken uit deel 10 van ‘Wij en de Wereld’ heeft gelezen, herinnert zich misschien ‘De mythe van Shrie Ramtjandre en Sieta’. En in het verleden hebben verschillende buurtverenigingen in stad en district, de Ramlila (verhaal van Hindoe God Ram) in elf tot tien dagen gespeeld, geeft hij aan. Nu wordt deze nog maar door twee organisaties als openluchttheater opgevoerd. Het meerdaagse verhaal is door Anroedh, verantwoordelijk voor de tekst en regie, opgedeeld in drie speeldagen. “Zo zijn de Chaupais, de vierregelige ritmische verzen bijvoorbeeld weggelaten en worden de belangrijkste scenes uitgebeeld.” De voertaal is ‘simpel’ Hindi met een directe boventiteling in het Nederlands. Tussen de scenes door, zet een verteller de essentie uiteen in het Nederlands.

Het theaterstuk is eerder drie keer (verschillende jaren) in Nederland opgevoerd. Met het verschil dat de derde keer indoor was. De vierde opvoering, voor Suriname de eerste, is een kopie hiervan. “Het spel is alleen moderner en aangepast aan de hedendaagse tijd, om het verhaal aantrekkelijker over te brengen op het publiek.” Zonder aan de inhoud te komen, fuseert hij de verhaallijn met decor, beeld op LED schermen, licht- en geluidseffecten.
Het Ramlila spel is een drama vertolking van de Ramayan(a), een klassieke Indiase heldenepos, Het is door de Unesco opgenomen op de lijst van Immaterieel cultuur erfgoed van de mensheid. De verhaallijn speelt zich grotendeels af in de natuur en gaat over Rams leven. Zijn verbanning 14 jaar lang en de avonturen in het bos, ontvoering van zijn vrouw Sita door demon Rawan, de strijd om haar terug te krijgen en terugkeer naar het koninkrijk. Het hoogtepunt zijn kroning, markeert het het Divalifeest: de overwinning van het goede op het kwade.

Macht, erkenning, liefde, haat, zelfmoord, jaloezie, oorlog, trouw, loyaliteit, respect, milieubewustzijn, religie, “er is geen aspect in het leven of relatievorm die niet voorkomt in dit verhaal. Elke individu ter wereld, ongeacht etniciteit, ras of geloof kan zich identificeren in één van deze vele relaties.” Een rede te meer om kinderen dit theaterstuk te laten zien, vindt de organisator. “Het is belangrijk voor de vorming van de jeugdigen. Het is modern theaterspel, dus zelf een vierjarige zal het kunnen volgen.”
Drie dagen lang zullen 35 personen tussen 14 en 65 jaar, inclusief musici, dansers en zangers uit Suriname en Nederland het verhaal in delen neerzetten. Het leeuwendeel staat voor de eerste keer op een podium. Elke avond start met een voorprogramma. Saathi muziekensemble geleid door Kries Ramkhelawan, het Indiaas Cultuur Centrum met zang en dans, met als slotstuk de Sana Budaya Dance Company. Zij performen de ontvoering van Sinta door de demon Rahwana, een scene uit hun toneelstuk Nyolong Sinta. “Als stichting streven wij integratie na en het Ramlila-verhaal is universeel en wordt jaarlijkse in verschillende landen, talen en theatervormen opgevoerd.”

Rond het Ramlila theaterstuk wordt tegelijk ook een ‘Enlightment’ beurs gehouden. Beide activiteiten zijn toegankelijk met één dagentreekaart of een rittenkaart voor alle drie voorstellingen. Vicepresident Aswhin Adhin opent het geheel en de organisatie verwacht first lady Ingrid Bouterse als speciale gast te ontvangen.