Historische nucleaire Iran-deal bereikt

De wereldmachten hebben een overeenkomst met Iran bereikt over het beperken van de Iraanse nucleaire activiteiten. In ruil daarvoor worden de internationale economische sancties tegen Teheran opgeheven.

“Elke weg naar een nucleaire wapen is voor Iran afgesneden,” zei de Amerikaanse president Barack Obama na het akkoord. Zijn Iraanse tegenhanger, Hassan Rouhani, zei dat met de deal een "nieuw hoofdstuk" in de betrekkingen van Iran met de wereld is geopend.

De overeenkomst geeft nucleaire inspecteurs van de Verenigde Naties (VN) meer toegang, maar dat houdt niet in dat zij automatisch toegang hebben tot locaties binnen Iran. De onderhandelingen tussen Iran en zes wereldmachten - de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Frankrijk, China, Rusland en Duitsland – zijn in 2006 begonnen.De wereldmachten willen dat Iran zijn gevoelige nucleaire activiteiten verminderd, zodat het land geen kernwapen kan bouwen. Iran, dat de verlammende internationale sancties opgeheven wil, heeft altijd benadrukt dat zijn nucleaire werk vreedzaam is.

De deal maakt de wereld veiliger en stabieler, zei Obama. Het akkoord voorziet in een streng controle beleid. “Deze deal is niet gebaseerd op vertrouwen - het is gestoeld op de controle." Voor Federica Mogherini, het hoofd Buitenlands Beleid van de Europese Unie (EU), is de overeenkomst “een teken van hoop voor de hele wereld.” Ze voegde eraan toe dat het een beslissing is die de weg naar een nieuw hoofdstuk in de internationale betrekkingen kan openen.

De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken, Mohammad Javad Zarif, zei dat het akkoord "niet voor iedereen perfect'' is, maar dat het de "best mogelijke prestatie is, dat kon worden bereikt." Voor de Iraanse president Hassan Rouhani, is deze onnodige crisis opgelost en ontstaan nieuwe horizonten met een focus op gezamenlijke uitdagingen.

Ofschoon de tekst van het akkoord nog niet officieel is vrijgegeven, wordt verondersteld dat er een compromis over de inspectie van locaties in Iran in is opgenomen. Zo zullen VN-inspecteurs worden toegestaan om militaire locaties te controleren, maar kan Iran die verzoeken om toegang aanvechten. Iran heeft aanvaard dat de sancties binnen 65 dagen opnieuw worden ingesteld als hij in strijd handelt met de overeenkomst. Een VN-wapenembargo en maatregelen voor raketinstallaties blijven van kracht voor respectievelijk vijf en acht jaar. De strafmaatregelen op de olie- en gashandel, financiële transacties, de lucht- en scheepvaart worden opgeheven. Miljarden dollars aan Iraanse bezittingen zullen binnen de overeenkomst worden vrijgegeven.