WHO/PAHO: Hoe veilig is ons voedsel?

Elk jaar wordt door de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) een gezondheidsthema geselecteerd, dat wereldwijd een prioriteit is voor de volksgezondheid. Dit thema wordt benadrukt op Wereld Gezondheidsdag (World Health Day), op 7 april, de verjaardag van de organisatie.

Het thema voor Wereld Gezondheidsdag 2015 is voedselveiligheid. Voedselveiligheid biedt de garantie dat een voedingsmiddel na bereiding of consumptie de consument niet zal schaden. Het beschermt de consument tegen de risico’s van voedselvergiftiging en door voedsel overgedragen ziekten, acuut of chronisch. Onveilig voedsel kan leiden tot verschillende gezondheidsproblemen: diaree, overgeven, virale ziekten, reproductieve en ontwikkelingsstoornissen, kanker etc.

Nieuwe bedreigingen voor de voedselveiligheid zijn voortdurend in opkomst. Veranderingen in de voedselproductie, distributie en consumptie (bijvoorbeeld intensieve landbouw, de globalisering van de handel in levensmiddelen, kantines, restaurants); veranderingen in het milieu; nieuwe en opkomende bacteriën en toxines; antimicrobiële resistentie (door het gebruik van antibiotica in de voedselproductie) – al deze factoren verhogen het risico dat voedsel besmet raakt (contaminatie). Internationale reizen en handel worden steeds groter. Voedsel gekweekt in een land kan worden getransporteerd en gebruikt aan de andere kant van de wereld. Deze snelle beweging van mensen en producten verhoogt het risico op overdracht van ziekten.

"De productie van levensmiddelen is geïndustrialiseerd en de handel en distributie zijn geglobaliseerd", zegt WHO-directeur-generaal Margaret Chan. "Deze veranderingen veroorzaken meer mogelijkheden dat voedsel besmet raakt met schadelijke bacteriën, virussen, parasieten of chemicaliën."

Chan voegt hieraan toe: "Een lokaal voedselveiligheidsprobleem kan snel uitgroeien tot een internationale noodsituatie. Onderzoek naar een uitbraak van door voedsel overgedragen ziekte is enorm ingewikkeld, wanneer een enkele maaltijd is opgebouwd uit ingrediënten uit meerdere landen.
Standaarden voor voedselveiligheid moeten worden toegepast langs de gehele voedselketen: voedselproductie, transport, verwerking, distributie, verkoop, opslag, behandeling, koken en serveren. Onzorgvuldige handelingen in elk stadium van de voedselketen betekent blootstelling aan de risico’s van ongezonde voedingsmiddelen, die vaak de meest kwetsbare en kansarme groepen treffen.
Voedselveiligheid is een intersectoraal gebeuren en is gedeelde verantwoordelijkheid- niet alleen de gezondheidssector, maar ook deelname van de andere sectoren is van belang- landbouw, handel en verkeer, milieu, toerisme en onderwijs. Ondersteuning van internationale en regionale instanties die actief zijn op het gebied van voeding en gezondheid, voorlichting en educatie is noodzakelijk.