Fondsbeheer natuurreservaat goed; onvoldoende benut

Het fonds met een financieel kapitaal van meer dan US$ 15 miljoen is in de afgelopen 15 jaar goed beheerd en staat de beheerder, het Suriname Conservation Foundation (SCF) in de top van de beste lokaal beheerste natuurfondsen met een rendement van 9 tot 11 procent. Het fonds waaraan strenge regels zijn verbonden, heeft volgens voorzitter Wim Udenhout van het Suriname Conservation Foundation echter nog lang niet zijn doelen behaald.

“Het fonds wordt wel goed beheerd met de gepleegde investeringen, obligaties en in vastgoed, maar het wordt onvoldoende benut; er zal iets moeten gebeuren”, zegt Udenhout. Sinds de instelling van het Suriname Centraal Natuur Reservaat in 1998 en de oprichting van het SCF in 2000, zijn er nog geen tien projecten gefinancierd die te maken hebben met natuurbehoud.

Dit jaar gedenkt het SCF op 14 maart zijn 15-jarig bestaan. Udenhout en zijn bestuur zullen gedurende het jaar extra aandacht besteden aan de doelstellingen van het fonds in de media, het ontwikkelen van een visie en bewustwording voor natuurbehoud en aanzetten tot het indienen van projecten die met een lange termijn visie direct te maken hebben met het natuurbehoud. Op 27 februari is er in de reeks van activiteiten een conferentie over mangrove gepland. Ook het onderwerp kwik komt later aan bod.

Beheersplan
Het SCF wil dat er een beheersplan komt vanuit de overheid voor het Centraal Suriname Natuurreservaat (CSNR) en dat goede en duurzame projecten bij het fonds worden aangeboden; projecten die te maken hebben met behoud van de natuur en de bescherming van het fonds. Op een persconferentie dinsdag heeft Udenhout teruggeblikt op het ontstaan van het fonds nadat het reservaat was ingesteld. In die periode was hij Surinames ambassadeur bij de Verenigde Naties.

“Ik merkte en besefte toen dat de wereld in een hype was over iets dat Suriname bezat en waaraan de rest van de wereld gebrek had. Maar alleen was dat besef hier onvoldoende.” In die periode werd 1,6 miljoen hectare als natuurreservaat ingesteld. “Toen was de internationale gemeenschap bereid er ook voor te zorgen dat het reservaat duurzaam beschermd en beheerd bleef.” Nadat modellen waren uitgewerkt kwam er financiële ondersteuning van verschillende internationale instanties en de toenmalige overheid. Het fonds startte met een kapitaal van US$ 15 miljoen, dat een permanente status heeft. Volgens het zogenaamd ‘Endowment fund” model wordt een deel van het geld belegd en geïnvesteerd.

Verkeerde inschatting
Het financieren van activiteiten en projecten geschiedt alleen uit de winsten die komen uit de investeringen en beleggingen. Al in het begin bleek het goed beheer toen uit de fondsen een bedrag van US$ 750.000 werden geïnvesteerd en uit die investeringen een netto bedrag overbleef van US$ 500.000 om te besteden aan projecten waarop was gehoopt dat die in groten getale zouden worden aangeboden bij het SCF.

“We hebben waarschijnlijk een verkeerde inschatting gemaakt als het gaat om hoe bewust we in Suriname zijn over natuurbeheer. Ik denk aan de periode dat in de jaren negentig toen meer dan 6 miljoen hectare van onze natuur, tropisch regenwoud door geldgebrek werd uitgegeven in concessies aan buitenlandse houtmaatschappijen. Tot mijn verbazing was er geen nationale verontwaardiging van het maatschappelijk middenveld of de jeugd hierover”, zegt Udenhout.

Volgens hem ontbreekt het in Suriname aan enthousiasme om de natuur te beschermen en te behouden. Er is een instituut met een goed institutioneel kader (SCF…redactie) en er is ook kader daar buiten. Hier en daar wordt ingespeeld op natuurbehoud, maar dan in dunne lagen en is er bij de overheid een wisselende belangstelling en het gemis aan een lange termijn visie. De overheid speelt niet die grote rol die het zou moeten spelen door randvoorwaarden en beleid te maken hierop, legt Udenhout uit. Het verbaast hem dat in deze periode op weg naar de verkiezingen politici en vooral jonge politici het onderwerp natuurbehoud en milieu niet hebben aangegrepen als issue voor hun campagnevoering.


Wilfred Leeuwin