Democratiemaand: Milieu op prioriteitenlijst politieke partijen

Verslag van de paneldiscussie ‘Milieu en Democratie: naar een Citizens Report’


Projekta heeft donderdag met de paneldiscussie 'Milieu en Democratie: naar een Citizens Report' de zevende Democratiemaand, afgesloten. De inleider van de avond was Monique Pool, voorzitter van Green Heritage Fund Suriname, een organisatie die zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld tot één van de meest actieve en zichtbare milieu-organisaties in Suriname. Pool beschreef de situatie van het milieu, en vertelde over de focusgroepen die zijn gehouden als onderdeel van het partnerschap tussen Green Heritage Fund Suriname, Global Shapers Paramaribo en Projekta om samen te werken aan de start van een citizen’s rapport voor het milieu in Suriname. Panellid Jamille Harloo van Global Shapers Suriname gaf na de inleiding van Pool een statement over de betrokkenheid van jongeren in discussies en besluitvorming over het milieu, terwijl panellid Anwar Alibux van Stichting Samarja vooral focuste op de noodzaak van samenwerking en eenheid bij milieubescherming.

Zorgen om ons milieu
Pool schetst een somber beeld van de situatie van ons milieu. Als laagliggend land met verdwijnende mangrovebossen voor onze kust, loopt Suriname bijzondere risico’s op door klimaatverandering en de daaruit resulterende stijging van de zeespiegel. Het gebruik van kwik op grote schaal is een bedreiging voor de zoetwatervoorraden en vormt een direct gevaar voor de mens, doordat de dieren die in zoetwater leven (zoals vissen) hoge concentraties kwik in hun lichaam hebben, en wij deze ook binnenkrijgen. Onze lokale voedselvoorziening en daaraan gekoppelde inkomens, lopen risico door overbevissing en door onverantwoorde (en niet-duurzame) landbouwmethoden. Zeldzame Surinaamse diersoorten staan steeds dichterbij uitsterven door stroperij en kaalkap van hun leefomgeving (3% van ons bos is binnen 1 jaar gekapt).

Het opraken van fossiele brandstoffen noopt ons te zoeken naar schonere opties voor energie; een best practice in dit verband is het feit dat de Staat, IAMGOLD heeft verplicht om een ‘solar farm’ op te zetten.

Focusgroepen
Om input te vergaren voor de citizens report, zijn er focsugroep sessies gehouden met young professionals en met civil society organisaties. In de focusgroepen kwam duidelijk naar voren dat er een gezamenlijke visie en planning moet zijn, waarbij wij als mensen rekening moeten houden met wat wij doen en hoe dat invloed heeft op elkaar en op het milieu. Desondanks komt de mens, en de welzijn van de huidige en toekomstige generatie op de eerste plaats als het aankomt op duurzame ontwikkeling, voordat er over milieubehoud gesproken kan worden. Economische ontwikkeling moet mogelijk zijn, maar moeten wij daarvoor de juiste keuzes maken.

Over het milieu gaf Pool aan dat de vervuiling van het drinkwater en het verlies van onze biodiversiteit als dringendere problemen werden gezien door de focusgroepdeelnemers, in tegenstelling tot een lange termijn ‘ver weg’ proces als klimaatverandering en zeespiegelstijging, welke voor hun zo ongrijpbaar lijken. In de komende maanden zullen nog meer focusgroepsessies en openbare debatten worden gehouden om input over deze issues te krijgen.

Democratie en het milieu
Tijdens de inleiding, panelstatements en discussie werd het belang benadrukt van burgerparticipatie goed bestuur voor duurzame ontwikkeling. Jamille Haarloo van de Global Shapers toonde met cijfers aan hoe groot de groep jongeren in onze samenleving is, en hoe weinig deze groep participeert in besluitvorming. Jongeren hebben geen vertrouwen in instituten als het Jeugdparlement. Iemand uit het publiek merkte op: “Zolang mensen/overheid zien dat deze instituten weinig draagvlak hebben, gaan ze niet luisteren. Een vakbond zonder leden is geen vakbond, zo ook met het Jeugdparlement zonder draagvlak.”

Jongeren moeten volgens Haarloo zichzelf versterken en gecoacht worden om een sterkere stem te vormen. “Als je het hebt over democratie en over het milieu, dan heb je het automatisch over jongeren, want het gaat om ónze toekomst”, stelt Haarloo.
Anwar Alibux van Stichting Samarja roemde de vooruitgang die er is gemaakt in het samenwerken en delen van kennis tussen verschillende organisaties van het maatschappelijk middenveld. Die zijn in staat geweest om aan de overheid aan te tonen hoe het moet met innovatieve milieuprojecten, maar ze krijgen weinig response van de overheid. Hij noemde het versnipperd overheidsbeleid als belemmerende factor voor een eensgezinde milieubeleid: er zijn welgeteld 21 instanties en afdelingen binnen de overheid die zich bezig houden met iets dat met het milieu te maken heeft.

Geen handelen

De discussie met het publiek ging ook over mogelijke strategieën om politieke wil te krijgen voor milieuvraagstukken. De indruk bestaat wel dat politici en beleidsmakers er steeds meer over zijn gaan praten de afgelopen jaren, maar dat het praten niet in handelen wordt omgezet. Het voorstel werd gedaan dat milieu-organisaties zich bundelen en een eigen partij oprichten, zoals er in Nederland een ‘Partij voor de Dieren’ bestaat. Alle sprekers waren het over eens dat dat geen effectieve of duurzame oplossing was.

“We hebben al 42 politieke partijen. Als wij als burgers elke politieke partij ertoe kunnen bewegen om ten minste iets van milieu en duurzaamheid in hun beleid op te nemen, dan hebben we echt geen speciale partij nodig", vat Projekta de mening van de participanten samen.