Leilis staat stil bij de betekenis van licht

Een groot deel van het Surinaamse volk viert het Lichtjesfeest met zeer veel toewijding samen met meer dan 1 miljard mensen wereldwijd. Licht, dat in vrijwel alle godsdiensten een bijzondere betekenis heeft. Licht, dat als symbool staat voor openheid, eerlijkheid, transparantie, goedheid en liefde.

Dit zei minister Edmund Leilis van Binnenlandse Zaken in een nationale Divali-toespraak. Met het aansteken van de Suriname Dia zaterdag is de nationale viering van het Lichtjesfeest 2014 ingeluid. De bewindsman memoreerde dat president Desi Bouterse het belang van deze dag voor de Hindoe-gelovigen en aan de gedachte van natievorming, saamhorigheid en het respect voor elkanders religie en cultuur - in 2010 het besluit nam deze dag tot een nationale vrije dag aan te merken. Immers, al langer dan vijftien jaar werd door diverse culturele organisaties gevraagd om deze dag tot een nationale feestdag te verheffen.

Bij het Divalifeest, dat eigenlijk in 5 dagen wordt gevierd, wordt bij de aanroeping tot de Allerhoogste het licht vertaald als 'het verdrijven van de duisternis, van het kwade en ontoelaatbare', zodat de harten, het denken en handelen alsook de huizen kunnen worden verlicht, stelde de bewindsman.
Licht symboliseert ook de zon, de kosmische gever van licht en energie aan alle leven. Gebeden worden opgedragen aan Lakshmi Mata, de godin van rijkdom en voorspoed. Zij staat symbool voor de huiselijke sfeer, met als belangrijkste persoon de moeder in huis die tijdens dit feest een centrale positie inneemt. Het gezin als hoeksteen van de samenleving zal niet uiteenvallen als de moeder standvastig blijft in het licht, ook al zou de vader zijn plichten verzaken. De moeder draagt dus een grote verantwoordelijkheid in de instandhouding van de gemeenschap en uiteraard ook van de schepping.

Spirituele verheffing
Spiritueel betekent het Divalifeest de overwinning van licht over duisternis, kennis over onwetendheid, goed over kwaad en hoop over wanhoop. Licht geeft de mens de spirituele verheffing, waardoor er afstand kan worden genomen van bepaalde slechte en ontoelaatbare neigingen, zodat het goddelijke nagestreefd kan worden. De gelovigen en hun huizen horen rein te zijn tijdens Divali, dus zuiver en schoon. Vandaar dat er op de vijf dagen van Divali wordt gevast, waarbij er geen vlees, ei of ander voedsel wordt gegeten waarvoor dieren lijden, worden gebruikt of voor worden gedood.

De religieuze betekenis is veelzijdiger, maar velen zien Divali als de viering van de terugkeer van Rama, zijn vrouw Sita en broer na een 14-jarige ballingschap. De god Rama zou de demonische koning Narakaasur op de dag vóór Divali hebben gedood. Volgens een van de verhalen redde de godheid Vishnoe de godin Lakshmi op de dag van Diváli, en godin Lakshmi - godin van rijkdom, succes en vrede - wordt op deze dag vereerd. Er bestaat ook een verwijzing naar de dag dat Bali de onderwereld mocht regeren, waarmee hij gehoorzaamheid betoonde aan de opdracht van Vishnoe. Hoe veelzijdig ook de betekenis, een ieder viert de dag met evenveel spiritualiteit en staat Diváli voor vernieuwing in het leven.

Culturele rijkdom
Donderdagavond zullen na zonsondergang in en rondom de huizen van de gelovigen kleine olielampjes of Dia's worden geplaatst. Dan zal dit feest voor mannen en vrouwen, jongens en meisjes - die zich willen verheffen tot onbaatzuchtige personen van wie naastenliefde uitstraalt, en tot mensen die respect hebben voor de schepping van God - op de avond van de Nieuwe Maan haar climax bereiken. Met deze fraaie verlichting wordt de godin Lakhsmi uitgenodigd om het huis - dat een grondige schoonmaakbeurt heeft gehad - te bezoeken en de bewoners te zegenen.

Deze hoogtijdag doet ons beseffen hoe rijk onze Surinaamse cultuur is. Beleven, behouden maar ook koesteren van deze diversiteit moet bij iedere rechtgeaarde Surinamer postvatten, zodat wij ons samen kunnen inzetten voor de opbouw van ons land. De overwinning van het licht op de duisternis, van het goede op het kwade als zijnde de boodschap van Divali, maar ook van duurzame voorspoed op armoede, vooruitgang op achteruitgang, ontwikkeling op achterstelling en modernisering op traditionalisme, kunnen allen in de sfeer van dit feest worden geplaatst, zei Leilis. Hij wenste namens de regering de gemeenschap, maar " in het bijzonder onze Hindoe broeders en zusters een Subh Divali toe".