Onafhankelijkheid grootste uitdaging voor Rekenkamer

De Rekenkamer van Suriname staat sinds haar ontstaan 60 jaar terug in 1954, nu voor de grootste uitdaging ooit. Het controle orgaan van de overheid staat op het punt zich volledig te transformeren van een overheidsinstituut tot een volledig onafhankelijke instelling, ten minste wat de uitvoering van haar taken, zoals het controleren van het overheidsbudget en het opstellen en becommentariëren van de begrotingsrekeningen en de sloten van de begroting betreft.

Maar om te voldoen aan de eisen van de moederorganisatie, de International Organisation of Supreme Audit Institutions (Intosai), moet de Rekenkamer onafhankelijk zijn. Geen makkelijke opgave voor Surinames jongste Rekenkamer-voorzitter Charmain Felter en haar leden.

Felter is 37 jaar en is in oktober 2002 benoemd als ambtenaar in dienst bij de kamer. In april 2011 is zij benoemd als voorzitter van het controlerend orgaan. Een benoeming die zij absoluut niet ziet als een politieke. In 2009 is Felter afgestudeerd aan de Maastricht School of Management in samenwerking met FHR-Lim A Po Instituut van de studierichting, Management and Accounting met als titel, Master in Bussines Administration. In datzelfde jaar heeft zij gesolliciteerd voor een betrekking binnen het college van de kamer bij de De Nationale Assemblee. Ze heeft geen reactie gekregen op haar schrijven. In 2010 heeft zij gereageerd op een openbare sollicitatie in de media.

“Ik moet wel toegeven dat sterke politieke personen wel geloof in mij hebben gehad. Misschien heeft dat meegeholpen, maar ik heb de normale sollicitatieprocedure afgelegd”, zegt Felter. Zij is vast van plan inhoud te geven aan de nieuwe missie van de Rekenkamer. “Een onafhankelijke Rekenkamer die functioneert volgens internationale standaarden is gewoon een kritische vriend en geen vijand, want daarmee kan je geen zaken doen en samenwerken. Het is een uitdaging, eerst kruipen, dan lopen en vervolgens rennen.”

Achterstand
Om de kamer te transformeren naar een onafhankelijk instituut moet de Wet op Rekenkamer worden gewijzigd. Dit is in concept in afrondende fase en zal na hearings met het parlement, de overheid en verschillende maatschappelijke groepen worden aangeboden aan De Nationale Assemblee. Een andere belangrijke stap op weg naar het doel is de institutionele ontwikkeling van het orgaan. “Een zwakke Rekenkamer is vooral geen goed signaal”, zegt Felter. De Wereldbank die partner is in het proces, heeft het vorig jaar een grant ter waarde van US$ 100.000 ter beschikking gesteld, om de interne structuur op te vijzelen. Hierbij horen ook het trainen van de leden en het personeel van de Rekenkamer.

Er is een achterstand in functioneren van de kamer, vindt Felter. In de afgelopen 10 jaar is er om technische redenen geen veldwerk gedaan. Er zijn geen aangekondigde en onaangekondigde bezoeken aan overheidsinstanties zoals de ministeries, geweest om de boeken op te vragen en controle werkzaamheden uit te oefenen. De voorzitter heeft zich ingesteld te werken aan transparantie en good governance . “Daar geloof ik sterk in, maar meer nog dat het bij jezelf begint.” Op de planning voor dit jaar staat dan ook een good governance seminar, waar aspecten als transparantie worden besproken.

Op 3 mei 1954 werd de eerste vergadering van de Rekenkamer gehouden. De eerste voorzitter was toen Dr L.A.M Lichtfeld meer bekend als Albert Helman. De tweede voorzitter was U. Morpurgo, de derde H.M.C. Bergen, gevolgd door Hans Prade en daarna Ulrich Aron. Ondanks de 60 jaar is het orgaan volgens Felter niet echt bekend in de samenleving en wat de taken ervan zijn. Tot de taken van de Rekenkamer behoren het toezicht houden op de ontvangsten en bestedingen van de overheid. “Dat is in de ruimste zin. Overal waar er gelden zijn van de overheid in het land, moet de Rekenkamer er toezicht op hebben en die verantwoorden aan het parlement”, zegt Felter. Op zaterdag 3 mei wordt in het Marriot hotel een receptie gehouden om het 60-jarig bestaan van de kamer te herdenken.

Wilfred Leeuwin