Column: Doen zonder na te denken

Mijn zoon Amrit is terug uit Maleisië. Ik vind het altijd gezellig om te luisteren naar zijn reisverhalen.
Het begon gelijk dramatisch.
“Ik zat in het vliegtuig op weg naar Dubai,” begon hij. “Mijn stoel was vlak bij de wc. Ik pakte mijn tas om iets te zoeken, toen plotseling het brandalarm afging. De eerste seconde ben je verbaasd en kijk je om je heen. Bij de vierde seconde raak je in paniek en krijg je een hartverzakking. Ik nam mijn telefoon om jullie te bellen.”
Ik: “Maar je hebt toch geen verbinding hoog in de lucht?”
Hij: “Denk je dat je daaraan denkt in zo’n situatie?”
Tja, wat gebeurt er als er brand uitbreekt in het vliegtuig? Alles hangt af van het cabinepersoneel. Hun koelbloedigheid en organisatievermogen zorgen voor rust. Ze kwamen onmiddellijk in actie. De één met een brandblusser. De ander op zoek naar de oorzaak van het alarm. Een derde die het personeel kalmeerde. Het geheel straalde rust en kordaatheid uit.
Gelukkig bleek het loos alarm.

Hij zat vol verhalen en zorgen. Vanuit Kuala Lumpur gingen hij en zijn vriendin via een boot naar Thailand. Daar bleek de douane op water te werken. Je wordt op een ponton op water gecontroleerd en moet dan doorlopen naar een strand. Klonk gezellig.
Midden in de vakantie had hij ook nog de zorg voor huisvesting. Hij studeert in Amsterdam. Zijn huisbaas had de kamer teruggevorderd voor eigen gebruik (later bleek dat die het weer gewoon doorverhuurde). Hij is op zoek naar een studentenkamer in Amsterdam. Stress. Stress. Stress. (Wie kan mijn zoon aan een kamer in Amsterdam helpen, mail me please op sandew.hira@iisr.nl).

Zo keuvelden we door totdat hij plotseling riep: “Hé, ik ben vergeten je een gek verhaal te vertellen. Ik heb een leven gered!”
“Een leven gered?”
Hij had met zijn vriendin een uitstapje gemaakt voor een paar dagen naar Singapore. Ze hadden een hotel geboekt. Hun kamer was op vier hoog.
Amrit: “Plotseling hoorden we geschreeuw en geroep ergens buiten. Ik ging naar het balkon en zag twee balkons verder een grote dikke blanke Engelsman die probeerde te springen en zelfmoord te plegen. Het balkon had gaas en hij was bezig om die uit elkaar te scheuren. Hij schreeuwde dat hij niet meer wilde leven. Ik schrok en sprong over de leuningen van de balkons naar hem toe en probeerde hem aan zijn arm te trekken.”
Mijn zoon had niet nagedacht bij zijn besluit. Hij reageerde instinctief. Maar toen hij eenmaal in de situatie zat, werd het best ingewikkeld.
Amrit: “Ik bleef op hem inpraten. Hij vertelde dat zijn vrouw en dochter dood zijn. Dat bleek niet het geval. Ze waren in de kamer. Ik kreeg het idee dat die blij zouden zijn als hij sprong. Ik smeekte hem om niet te springen. Tegelijkertijd ben je bang dat hij je meetrekt. Drie keer trok ik aan zijn arm en een keer viel hij op de grond. Je denkt: straks wordt hij agressief. Hij stond weer op om van het balkon te springen. Ik moest er niet aan denken dat hij werkelijk sprong en ik daar aanwezig was. Voor de politie zou ik een verdachte van een moord kunnen zijn. Mijn vakantie kon in een nachtmerrie eindigen. Ik smeekte hem om niet te springen. Uiteindelijk lukte het me om hem enigszins te kalmeren en hem de kamer in te krijgen. Intussen was het hotel en de politie geïnformeerd, maar het duurde bijna 20 minuten voordat er mensen waren. Ik ben gauw teruggegaan naar mijn kamer. Het was echt heftig.”

Wat ging er door me heen toen mijn zoon me dit vertelde? Ik had gemengde gevoelens. Enerzijds was er de trots dat hij, mijn kleine zoon, een leven had gered. Anderzijds was er een gevoel van paniek en angst. Stel dat die man hem had meegetrokken. Stel dat die man was gesprongen en hij gearresteerd was. Hoe zou dat gaan in een vreemd land? Stel dat de man agressief werd en hem over het balkon had gegooid. Je wilt er niet aan denken. Wat zou ik hem adviseren als hij met zijn volle verstand een besluit zou moeten nemen. Zou ik zeggen: ga naar die man om hem te helpen. Of zou ik adviseren: bel de receptie en wacht tot die de zaak komt oplossen. Maar intussen zou die man mogelijk al dood zijn. Hoe zou hij daarmee leven?

Ik heb ooit een verhaal gelezen van een man die in het water sprong om iemand anders te redden. Die redding lukt, maar in dat proces kwam hij zelf te verdrinken. Zou je als familie van die man nog blij zijn dat hij dat gedaan heeft?

Mijn vrouw luisterde mee en zei: “Nu hebben we twee kinderen die een leven hebben gered.”
Inderdaad, ze bracht in herinnering een voorval van tien jaar geleden. We woonden in Den Haag vlakbij een gracht zonder reling. Mijn dochter Pravini kwam uit het treinstation en liep naar huis. Vlak bij ons huis zag ze hoe een auto met een vrouw bij het parkeren per ongeluk de gracht inkieperde. De auto ging naar beneden. Ons huis was vlak om de hoek. Ze ging vlug naar huis en lichtte haar moeder in: “Ma, er is een auto de gracht in gereden.” Mijn vrouw belde de politie en mijn dochter snelde terug.
Er stonden mensen aan de kant te kijken. Zij bedacht zich geen seconde en sprong de gracht in om de deur van de auto te openen zodat de vrouw eruit kon. Een deel van de achterkant van de auto stak boven het water uit. Ze slaagde erin om een achterdeur te openen zodat de vrouw eruit kon klimmen. De omstanders hielpen hen uit het water. Het was geen schoon zwembad, maar een gracht met veel vieze troep.

Enkele dagen later bracht de vrouw – een Turkse dame – bloemen en een cadeautje als dank. De politie kwam ook langs met bloemen en de lokale krant plaatste een artikeltje over de redding. Natuurlijk waren we heel trots op onze dochter, maar we willen er niet over nadenken. Want als je dat doet, dan komen veel ongeruste vragen naar boven. Wat als ze bij het springen met haar voeten terecht was gekomen op een spijker of glas of andere scherpe rotzooi die overvloedig te vinden is in de gracht? Wat als ze bij de redding zelf haar leven zou verliezen zoals gebeurd is met de man in het verhaal hierboven?

Soms is het beter om niet na te denken als je een besluit neemt, maar gewoon instinctief te handelen en maar hopen dat het goed uitpakt. Of jij en je omgeving dan nog trots zijn op je handeling is meer afhankelijk van de uitkomst dan van de handeling zelf. Je wilt er niet over nadenken.

Sandew Hira