Multidisciplinaire aanpak diabetes is noodzakelijk

Diabetes Mellitus (DM) behoeft een multidisciplinaire aanpak. Niet alleen de juiste medicijnen op het juiste tijdstip, maar ook een aangepaste leefstijl met voldoende beweging en de juiste voeding. “Deze boodschap wordt jammer genoeg nog te weinig begrepen”, zegt Wandy Soemodihardjo, diëtiste en manager van het diabetescentrum DiaBetre, in het kader van Wereld Diabetesdag op 14 november, tevens de eerste verjaardag van DiaBetre.

Volgens de DiaBetre-manager is men in Suriname nog gewend om de dingen los van elkaar te zien: de arts los van het dieet, de medicatie los van beweging enzovoorts. Maar het is juist de multidisciplinaire aanpak die zo belangrijk is bij diabetes. Soemodihardjo kijkt op Wereld Diabetesdag ook terug op één jaar DiaBetre en stelt dat het samenspel van de juiste voeding, voldoende beweging, de juiste medicatie en de juiste begeleiding, nog steeds grote aandacht behoeft, zeker tegen de achtergrond van het vermijden van complicaties. Eén van de voorwaarden om complicaties te voorkomen of uit te stellen is een juiste regulering van de bloedsuikerwaarde.

Bloedsuikerwaarde
Om een beter inzicht te krijgen in de bloedsuikerwaarde van diabetespatiënten wordt al geruime tijd gewerkt met de HbA1c-waarde in plaats van de bloedsuikerwaarde, die in procenten wordt aangegeven. De HbA1c-waarde mag voor diabeten maximaal 60 mmol/mol zijn en voor niet-diabeten 43 mmol/mol. Een hoge HbA1c-waarde is een directe indicatie voor complicaties. Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat bij 1% hoger dan de normale waarde al beschadiging plaatsvindt, zonder dat de patiënt onmiddellijk klachten heeft.

Als de bloedsuikers niet goed geregeld worden, kan dat leiden tot onder meer blindheid. Ook treden er beschadigingen op aan de bloedvaatjes in de nieren met als uiteindelijk gevolg nierinsufficiëntie. De levensverwachting van de diabetespatiënt, die twee tot vier keer meer kans heeft op cardiovasculaire afwijkingen, daalt eveneens met vijf tot tien jaren. Voorts heeft 60-70% van de diabeten neuropathie. “Eenmaal beschadigd, blijft beschadigd,” stelt Soemodihardjo, die benadrukt dat dit proces door preventie kan worden voorkomen.

Vermindering complicaties
Inmiddels heeft internationaal onderzoek aangetoond dat de overstap van de tot nu toe gebruikte, traditionele humane insuline naar de nieuwe, moderne insuline de HbA1C met minimaal 1,3% verlaagt (Holman et al. N Engl J Med 2009;361:1736-47). Ook is uit de United Kingdom Prospective Diabetes Study (UKPDS) gebleken dat een verlaging van de HbA1C met 1% het risico op microvasculaire complicaties (waaronder nierschade met als gevolg dialyse) met 37% vermindert. Voorts wordt de kans op sterfte en een hartinfarct teruggebracht met 21% respectievelijk 14%.

Andere effecten van moderne insuline kunnen onder meer zijn: minder hospitalisatie als gevolg van acute complicaties, verbetering van de langetermijnprognose, alsook verbetering van de levenskwaliteit vanwege grotere flexibiliteit en de mogelijkheid te injecteren tijdens of na de maaltijd. Soemodihardjo blijft echter het belang van een integrale behandeling benadrukken. “Het samenspel is belangrijk: beweging, voeding, medicatie en begeleiding moeten goed op elkaar afgestemd zijn", zegt de DiaBetre-manager.