Osteoporose, de dexascan en evidence-based geneeskunde

Onderzoek naar de prevalentie (het vóórkomen) van osteoporose wordt aangekondigd in een artikel verschenen in Starnieuws van 19 oktober 2013. Daarin wordt beweerd dat alleen als we die cijfers kennen er doeltreffende preventieve en therapeutische maatregelen getroffen kunnen worden. Deze bewering is vals!

Osteoporose is het verouderingsproces van de botten. Onze beenderen worden brozer door het ouder worden en daarom komen botfracturen meer voor naarmate mensen ouder worden. Ook al heeft iemand osteoporose, dan betekent het niet dat er een specifieke behandeling moet volgen. Onderzoek naar osteoporose bij oudere mensen, het zogenoemde individueel screenen, is dus zinloos. Dat geldt evenzo voor bevolkingsonderzoek naar osteoporose.
Met de dexascan kan de mate van osteoporose worden vastgesteld. Er is een zeer beperkte indicatie voor, d.w.z. slechts bij een heel kleine groep van patiënten, dus niet bij gezonde personen, kan een dergelijk onderzoek nut hebben.

Eigenlijk zijn botbreuken, vooral heup en wervelfracturen, bij ouderen een gezondheidszorgprobleem en niet osteoporose. Juist daarom is de preventie van vallen, waardoor fracturen kunnen ontstaan, een belangrijke public health issue.
Het werkelijke doel van het aangekondigde onderzoek naar de prevalentie van osteoporose met de dexascan is, op grond van het bovenvermelde, niet duidelijk. Mocht het doel slechts zijn de promotie van de dexascan, dan moet dit als onethisch handelen worden beschouwd.
Elk lab of ander diagnostisch onderzoek, zoals de dexascan, heeft een evidence-based indicatie!

Frank Bueno de Mesquita
Stg. t.b.v. Evidence-Based Geneeskunde in Suriname (EBGiS)
ebmasu@gmail.com

Reactie onderzoekers
Het prevalentie onderzoek naar osteoporose moet inzicht verschaffen over de grootte/dimensie van de osteoporoseproblematiek in Suriname. Aan de hand van deze prevalentiecijfers kunnen verdere preventieve en therapeutische maatregelen op maat worden uiteengezet.
De bedoeling is het formuleren van evidence-based beleid met betrekking tot diagnostiek, behandeling en preventie van osteoporose in de Surinaamse zetting.
Vanwege het voorkomen van osteoporose op oudere leeftijd zijn personen van 50 jaar en ouder geschikt voor deelname aan het onderzoek. De verhoogde kans op vooral heup en wervelfracturen die op oudere leeftijd op basis van vallen optreden hebben hun directe link met osteoporose. Indien de mate waarin osteoporose bij een individu voorkomt wordt verminderd, dan vermindert o.a. ook de kans op het optreden van fracturen.
In de wetenschap wordt gesteld dat 'meten is weten'.

Drs. S. Ramsamoedj en drs. R. Bean, hoofdonderzoekers.