Column: Harde en lelijke waarheid

Mijn vriendenkring is een gemêleerd gezelschap. Er zitten transseksuele prostituees tussen, directeuren van gerenommeerde bedrijven, kunstenaars, ingenieurs, een voormalige hasj verkoper, theologen en zelfs een bekende Surinaamse politicus. Gelet op de huidige politieke ontwikkelingen in het land geneer ik me enigszins om de politicus te vermelden, maar vriendschap vereist nou eenmaal een stukje loyaliteit. Ondanks de verschillende werelden waarin ze leven hebben al mijn vrienden een paar zaken gemeen. Ze beschikken over een enorm rechtvaardigheidsgevoel, een pikzwart gevoel voor humor, het lef om wanneer het nodig is hun stem te laten horen en ze zijn open en eerlijk. Zelfs de politicus is op zijn manier eerlijk. Meestal begint hij een gesprek alsof hij met een persconferentie bezig is, maar na een lachbui van mij volgt er een normaal gesprek, steevast ingeleid door de woorden: maar dit is off the record, hoor!

Mijn vrienden en ik vertellen elkaar altijd de waarheid. Hoe hard en lelijk deze soms ook mag zijn. Onlangs nog tijdens een gezellig etentje maakte een vriend een keiharde opmerking over mijn liefdesleven. Hij was zelf geschrokken van datgene wat hij had gezegd en nadat we elkaar een paar seconden verbouwereerd hadden aangekeken, barstten we in lachen uit. Hij had gelijk, maar om het zo in mijn gezicht geslingerd te krijgen was voor mij even slikken. Ik moest denken aan de woorden van een vriendin: a real friend stabs you from the front. Ik heb gemerkt dat wanneer je de reputatie hebt een eerlijk persoon te zijn die altijd de waarheid spreekt, je met heel veel wegkomt en mensen eerder geneigd zijn je je onhebbelijkheden te vergeven. Daarnaast werkt eerlijkheid zeer louterend omdat het echte vriendschappen verstevigt en het valse vriendschappen vaak met slaande deuren laat beëindigen.

Ik moest denken aan de gebeurtenissen rond Guno Castelen. Dankzij mijn vriend de politicus krijg ik regelmatig inzage in het reilen en zeilen van de Surinaamse politiek en was ik dus niet echt geschokt door het geknoei van van Castelen met de stembriefjes. In eerste instantie voelde ik deernis voor hem. Zijn partij is zo goed als verdampt en het moet geen pretje voor hem zijn om voor spek en bonen mee te mogen doen binnen het Nieuw Front. In een poging zijn positie toch nog enige vorm van importantie te geven, meende hij punten te kunnen scoren door te knoeien met de stembriefjes. Dit pakte iets anders uit dan hij had verwacht.

Er zijn al genoeg moraalridders die hem in het vizier hebben, dus ik ga me niet in dat rijtje scharen. Wat mij wel de nodige wrevel bezorgde was zijn gedraai en gekronkel rond het gebeuren. Wanneer hij onder zijn politieke broeders is, slaat hij zichzelf op de borst omtrent zijn daad. Als Santokhi hem een held en klokkenluider noemt vanwege het feit dat hij door het kenmerken van de stembriefjes vermeend verraad aan het licht heeft gebracht zit hij als een pauw te glunderen. Maar wanneer hij nog geen minuut later door politieke tegenstanders omtrent deze toch wel dubieuze daad aan de tand wordt gevoeld, ontkent hij in alle toonaarden en wringt hij zich in allerlei bochten. Het summum is wel zijn opmerking dat zijn paraaf altijd verschilt. Heel het land weet wat je hebt gedaan. Je hebt het aan je politieke vrienden ruiterlijk toegegeven. Waarom verspeel je het restje waardigheid dat je nog hebt door te gaan liegen? Wees eerlijk. Je zal dan nog steeds kritiek over je heen krijgen, maar je krijgt in elk geval nog wat respect.

Helaas is dit geval niet een op zichzelf staand feit. De laatste weken is er in politiek Suriname onder het mom van ‘s lands belang behoorlijk met de waarheid gejongleerd. De inkt op gesloten verdragen was nog niet droog of er werd al woordbreuk gepleegd en met andere politieke partijen in bed gekropen. De eerste DNA-vergaderingen waar velen reikhalzend naar hebben uitgekeken deden denken aan een vismarkt waar op emotionele en platvloerse wijze over en weer beschuldigingen werden geuit.

Duizenden jongeren die voor het eerst mochten stemmen zijn als stemvee gelokt om te mogen proeven van de geneugten van de democratie. Wel lieve jongens en meisjes, dit wat jullie de afgelopen dagen hebben mogen aanschouwen is dus politiek. Mocht je de hoop hebben gekoesterd door je stem de toekomst van jezelf en van het land vooruit te hebben geholpen dan ben je nu waarschijnlijk een ervaring rijker en een illusie armer.

Een wijs mens heeft ooit gezegd: stel je vertrouwen niet op mensen of op edelen. Jouw toekomst en dat van je kinderen heb je zelf in de hand. Studeer, werk hard, ontwikkel jezelf geestelijk en werk aan je waarden en normen. En geloof het of niet, daarmee bouw je werkelijk aan de toekomst van ons mooie landje zonder je pink in een flesje inkt te hoeven dopen en je achteraf te moeten schamen voor de mensen waar je een stem op uitgebracht. En dat is de harde en lelijke waarheid.

Henry Carbière Falls
Voor reacties: carbiere@sr.net