Gewelddadige criminaliteit als medisch probleem

De golf van misdaad van de afgelopen periode heeft mij extra aan het nadenken gezet. Een voorbeeld is de roofoverval bij een zaak aan de 'L Hermitageweg vrijdag waarvan de videobeelden ook getoond zijn. De eerste gedachte die mij te binnen schoot was afkeuring van deze onmenselijkheid. Het is toch volkomen abnormaal hoe mensen zich zo kunnen gedragen? Hierna werd ik mij gewaar van een emotie: angst.

Angst is een waarschuwer. Angst is een normale emotie die een beschermende functie heeft. Waarom voelde ik dan angst toen ik de beelden zag? Ik werd toch niet beroofd. Wat van mij moet ik beschermen?
Uit de geneeskunde leren wij dat de hersenen de meest 'egoïstische' organen zijn. In het geval van bijvoorbeeld een ernstige ziekte zal het lichaam er alles aan doen om de hersenen te sparen, zelfs ten koste van andere organen. En wie stuurt dat? Juist ja, de hersenen. Als die in leven blijven, bestaat de grootste garantie dat het lichaam blijft leven.
Wat is er dus gebeurt toen ik die beelden zag? Die beelden zijn in mijn hersenen terechtgekomen. Na verwerking en interpretatie is de emotie angst ontstaan, doordat de hersenen ook tot taak hebben om het leven te beschermen. Waarschuwing dus.

Gevaar
Deze criminele daden vormen een gevaar voor mensenlevens of de gezondheid van mensen. Let wel, volgens de World Health Organization (WHO) is "Gezondheid een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijke gebreken." Fysiek geweld en vuurwapens die bijvoorbeeld bij roofovervallen worden toegepast zijn schadelijk voor de gezondheid van een slachtoffer.

Een infectie met een gevaarlijke bacterie of virus vormt ook een gevaar voor de gezondheid of het leven. Voor wat betreft bacteriën en virussen kunnen middelen die schadelijk voor hen zijn worden toegediend (bijvoorbeeld antibiotica), waarbij deze het vermenigvuldigen en verspreiden van deze micro-organismen remt, deze meestal doodt en de mens dan geneest. Het is moeilijk acceptabel om criminelen 'antibiotica' toe te dienen waardoor dezen ook niet kunnen vermenigvuldigen en verspreiden en worden gedood. In uitzonderlijke gevallen, waar het niet anders kan, dient een wetsdienaar deze 'antibiotica' wel toe in de vorm van een kogel.

Preventie/behandeling
De misdadiger kan ook worden gezien als een slachtoffer/patiënt. De misdaad die hij heeft begaan is dan de complicatie van de aandoening waaraan hij lijdt. Deze aandoening moet natuurlijk behandeld kunnen worden. Een gevangenisstraf is mogelijk niet genoeg om dit te doen.
Binnen de geneeskunde zijn er wel disciplines die een bijdrage kunnen leveren aan het terugdringen van deze bedreigingen voor de gezondheid. Hierbij spelen de Psychiatrie en de zuster discipline Public Health een belangrijke rol. In de strijd tegen (de schadelijke effecten van) roken heeft onder andere de Public Health wereldwijd veel successen kunnen boeken, mogelijk in Suriname ook. Ook bij het voorkomen en behandelen van verkeersslachtoffers hebben de Spoedeisende geneeskunde en Public Health door haar aanpak wereldwijd goede resultaten geboekt. In Suriname zien wij ook een benadering voor de aanpak van het suïcide probleem vanuit de Psychiatrie met een Public Health tintje.

In aansluiting hierop kan vastgesteld worden dat deze criminaliteitsgolf in Suriname vanuit Medisch (onder andere psychiatrisch) en Public Health perspectief bekeken dient te worden. Het rechtssysteem en de gewapende machten zijn niet genoeg om dit degelijk aan te kunnen pakken. Op beleidsniveau zal het ministerie van Volksgezondheid zeker nauwer betrokken moeten worden voor het helpen oplossen van dit vraagstuk. Het wiel hoeft hier natuurlijk niet opnieuw uitgevonden te worden. Uit de (internationale) literatuur kan er ook veel kennis worden geput. Op het gebied van forensische geneeskunde/pathologie is er in Suriname reeds een samenwerking tussen de justitie en de medische sector. Deze interdisciplinaire samenwerking kan verder uitgebreid worden, waarbij preventie van criminaliteit, behandeling van misdadigers en slachtoffers de hoofddoelen zijn.
Wij werken toch ook aan preventie/behandeling van hart- en vaatziekten of hiv/aids. Dan moeten we ook werken aan preventie en behandeling van criminaliteit, want dit is ook schadelijk voor de gezondheid.

Khalid Saboerali
Geneeskunde student, AdeKUS